Vorig jaar mei publiceerde de universiteit een vernietigend rapport over Hofman en haar partner Menno Hoogland. Een onderzoekscommissie beschreef daarin – na klachten van negentien melders – hoe het archeologenkoppel dertig jaar lang een schrikbewind voerde waarbij studenten en medewerkers werd gepest, gekleineerd en geïntimideerd. In een slepende rechtszaak kwam daar opeens de aanklacht kinderarbeid bij en werd er langdurig gesteggeld over WOO-verzoeken en integriteitsonderzoeken.

Het vonnis van de kantonrechter was uiteindelijk begrijpelijk, oordeelden ontslagjuristen desgevraagd. ‘Je kan wangedrag niet eerst op zijn beloop laten en dan op hoge poten naar de rechter stappen.’

Na de nodige tegenstand, ook van de Italiaanse ambassadeur mocht de opleiding toch blijven bestaan. Het faculteitsbestuur vond het schrappen van de opleiding ‘een te vergaand besluit’ toen bleek dat het financiële tekort minder groot was dan verwacht. ‘Sommige collega’s kunnen hun tranen niet bedwingen.’

Politicoloog Hélène Landemore, refereerde in haar Cleveringa-oratie aan de demonstratie. ‘Mensen protesteren als ze zich niet gehoord voelen en er collectieve actie nodig is. Ik voel me betrokken bij hen en ze waren ook beleefd. Toch ben ik ook blij dat mijn lezing door kan gaan.’

Rector magnificus Hester Bijl zei dat ‘je uitspreken over wat er in de wereld gebeurt, mijns inziens, in de geest is van professor Cleveringa’. Twee dagen later liet het college van bestuur echter weten: ‘Cleveringa’s daden staan symbool voor moed, rechtsstatelijke principes en het beschermen van wie kwetsbaar is. Juist daarom was de timing van de actie voor velen binnen en buiten de Joodse gemeenschap pijnlijk en ongelukkig.’

Dat universitaire bestuurders in hun reacties zwegen over het politieoptreden en alleen de demonstranten veroordeelden, leidde tot veel verontwaardiging. ‘Dat mensen worden geslagen is echt vreselijk.’

Ook bestreden gearresteerde Joodse studenten (die klappen kregen en botbreuken opliepen) de claims van de universiteit dat strenge beveiliging nodig zou zijn om Joodse studenten te beschermen. ‘Nee, Universiteit Leiden, je doet dit niet uit mijn naam. Je gebruikt ons alleen als excuus om etnisch te profileren. Bolwerk van vrijheid? Ik heb die vrijheid aan den lijve ondervonden toen de politie optrad.’

Na de nodige verontwaardiging over de geopenbaarde  WOO-stukken heeft de universiteit het veiligheidsbeleid teruggeschroefd. De toegangscontroles in het Wijnhavengebouw vinden vanaf januari alleen nog in de avonduren plaats. Ook de inzet van externe beveiligers wordt afgebouwd en stopt uiteindelijk. De universiteitsraad blijft kritisch en is bang voor ‘lijken in de kast’. ‘Ik hoor niets over een onderliggend probleem, namelijk racisme.’

Bijna dertig procent van de medewerkers bij Geesteswetenschappen heeft te maken gehad met intimidatie, pesten of discriminatie, blijkt uit het werkbelevingsonderzoek 2025 onder medewerkers van de faculteit Geesteswetenschappen. Niet alle faculteiten maken de resultaten openbaar. 

Eerder waarschuwden kritische wetenschappers dat het onderzoek een methodologische ramp was en totaal niet zou voldoen aan de vereisten voor een betrouwbare meting.

Behalve jonge ouders spraken we ook studerende sekswerkers over hun lucratieve bijbaan. ‘Als je van seks houdt, waarom zou je dat dan niet professioneel aanpakken?’

Ook gingen we op speeddate-safari (‘Je bent maar één keer jong, dus neuk gewoon in de rondte’) en ontleedden de regels van het datediner: kun je verkleed als ‘Marco B en een kind van twee’ de liefde van je leven vinden?

De Vrijmoedige Studentenpartij (VSP) haalde een zetel in de universiteitsraad en is ook vertegenwoordigd in sommige faculteitsraden. Een aantal raadsleden is ook lid van de Groot-Nederlandse Studentenvereniging (GNSV), die wordt omschreven als radicaal rechts. Dat leidt binnen de medezeggenschap tot verdeeldheid.

Ook de aanwezigheid van de GNSV tijdens de introductieweek leidde tot commotie, maar rector Hester Bijl hield vol geen reden te zien de vereniging volgend jaar te weigeren.

In juli maakte het Openbaar Ministerie bekend vier Utrechtse studenten te gaan vervolgen voor het verspreiden van een zogeheten bangalijst.

‘Als ontgroeningen seksistisch zijn, is het niet gek dat studenten bangalijsten maken’, zegt voormalige ontgroener Barend Last. Hij schreef het boek De kunst van het ontgroenen, waarin hij ook terugblikt op zijn eigen rol. Zo zegt hij sorry tegen een door hem weggepeste feut. Maar toch betoogt hij dat inwijdingsrituelen wel degelijk zin hebben. ‘Maar ontgroenden moeten de ruimte krijgen om in opstand te komen en te rebelleren.’

‘Ik heb de indruk dat woke wel een beetje voorbij is’, zei demissionair minister van Onderwijs Gouke Moes (BBB) tijdens het debat dat Wierd Duk met met zijn hallucinante Telegraaf-stuk aankondigde. ‘Ik hoop dat de wetenschap met haar zelfreinigend vermogen zo snel mogelijk een corrigerende koers gaat varen.’ 

‘Onze studenten zijn de veiligste mensen ter wereld, maar we zijn er ook om hun wereld groter te maken’, betoogde een hoogleraar een week later tijdens een discussie over academische vrijheid en taboes in de collegezaal. ‘Maar hoe kan ik tegen mijn studenten zeggen dat ze zich altijd moeten uitspreken’, vroeg een docent zich af, ‘als de universiteit controversiële sprekers niet uitnodigt omdat het te polariserend of riskant zou zijn?’