Ook onder studenten wordt het nut van de monarchie nu en dan besproken. Daarbij zijn doorgaans drie kampen te onderscheiden.
Het eerste ergert zich vreselijk aan het bestaan van het koningshuis op zich. Dat kost bakken met geld terwijl het met democratie niets te maken heeft.
Voorstanders wijzen op traditie en het stimulerende effect van het koningshuis op de saamhorigheid binnen Nederland. Los van de inhoud hebben ze daarbij ook nog eens zoete herinneringen aan de nachten en dagen waarop zij vanwege zo’n verjaardag van koning of koningin al hetgeen konden doen waardoor een lid van het koninklijk huis in opspraak zou raken. ‘Zou je soms met ze willen ruilen?’
Het derde kamp haalt de schouders op. Die filmpjes over Willy en Max zijn best geinig, en de koning heeft ook in Leiden gestudeerd.
Bij zulke discussies worden dezelfde argumenten eindeloos herkauwd, terwijl de nieuwe voorbeelden zich vanzelf aandienen. Recent wordt daarbij natuurlijk vooral het aanstaande salaris van de troonopvolgster genoemd, want wat een student maandelijks kan lenen, krijgt zij dan ongeveer vier keer per dag.
Meestal waait ongunstige publiciteit wel weer over, maar met de beslissing om vanuit een verdoofd land met het regeringstoestel op te stijgen voor een Griekse vakantie, plaatste de koning zich met zijn gezin letterlijk boven de Nederlandse bevolking.
Het deel daarvan dat in zulke fouten normaliter de ‘menselijkheid’ van de koning terugziet (terwijl niemand ooit heeft beweerd dat de koning geen mens zou zijn) kan haast alleen nog bestaan uit onwankelbare Oranjegezinden.
En misschien vragen zelfs zij zich nu af: kon het gezin dit jaar niet gewoon even uitwaaien op het door de bevolking geschonken jacht De Groene Draeck?
Maar juist voor de toekomst van het koningshuis is het draagvlak onder een heel andere groep van belang. Vorig jaar onderzocht Ipsos de steun voor de monarchie onder jongeren. Waar in 2007 nog 70 procent van de ondervraagden tussen de 18 en 34 jaar enthousiast was over het koningshuis, bleek dat in 2019 nog maar 55 procent te zijn.
Deze bevolkingsgroep moet door de maatregelen van alles laten. Voor veel examenleerlingen was er afgelopen zomer geen reis en zelfs geen feestje. Studenten misten een kennismakingstijd, kunnen nog altijd niet fatsoenlijk stappen en volgen nauwelijks fysieke colleges.
Mbo’ers kampen met een stagetekort. Voor starters waren er al geen huizen, en nu er voor sommige van hen ook geen werk (meer) is, kun je je afvragen wat hun verzamelnaam nog rechtvaardigt. Huwelijksfeesten worden geannuleerd, baby’s video-bellend voor het eerst door opa en oma bekeken.
De jongere die over dit alles klaagt is een egoïst, en wanneer hij de strenge regels schendt ‘geen verantwoordelijke Nederlander’. De thuiszittende jeugd die aan levensvreugd heeft ingeboet, zal na het korte tripje van de Oranjes de argumenten voor- en tegen een koningshuis nog eens rustig afwegen.
Ivo Verseput studeert Nederlands
