In oktober maakte Mare het interne document ‘Koersbepaling Homoseksualiteit’ van de christelijke studentenorganisatie Navigators (waar NSL onderdeel van is) openbaar. De koersbepaling zorgde voor veel ophef: nadat de gemeenteraad opheldering eiste, ging wethouder Paul Dirkse (D66) met NSL in gesprek. Ook de universiteitsraad, die al anderhalf jaar eerder op zoek was naar het document, reageerde met verbazing op de inhoud van de bepaling.
Voor Tweede Kamerleden Jan Paternotte (D66) en Dennis Wiersma (VVD) was het aanleiding Kamervragen over de kwestie te stellen aan onderwijsminister Van Engelshoven.
De reactie van de minister liet even op zich wachten omdat het volgens haar ‘niet mogelijk was de antwoorden tijdig af te stemmen met de betrokken partijen’. Desondanks heeft dat niet geleid tot een duidelijk oordeel: de minister laat in het midden of er nu wel of niet wordt gediscrimineerd binnen Navigators.
Ongelijke positie
Op de vragen op welke manier het document zorgde voor een ongelijke positie tussen homo- en heteroseksuele leden en of er nu wel of geen ruimte is voor lhbti’ers in het bestuur, blijft de minister het antwoord schuldig. ‘Het moge duidelijk zijn dat ik het ten strengste afkeur als er discriminerende praktijken plaatsvinden ten aanzien van al dan niet praktiserende lhbt-personen’, zegt Van Engelshoven. ‘Onderscheid op grond van seksuele oriëntatie of partnerkeuze is niet toegestaan.’
Wel mag een vereniging voor de invulling van functies - middels de Algemene wet gelijke behandeling - onderscheid maken op grond van godsdienst, zolang dat maar ‘niet verder gaat dan passend is’ en het niet leidt ‘tot onderscheid op een andere in artikel 1 genoemde grond’.
Op de vraag of Van Engelshoven het ermee eens is dat ‘studentenorganisaties die lhbti-personen ontmoedigen om bestuursfuncties te vervullen of anderszins discriminatoir beleid hanteren’ niet met belastinggeld gesteund horen te worden, reageert ze instemmend. ‘Organisaties die dit doen, handelen in strijd met de Algemene wet gelijke behandeling en dienen geen financiële ondersteuning te ontvangen.’
Geen nadere maatregelen
Overigens gaf Van Engelshoven aan dat Navigators en de lokale afdelingen ‘voor zover mij bekend’ geen beurzen of publieke middelen van de rijksoverheid ontvangen. Het zijn alleen de universiteiten zelf die beurzen verlenen aan studentbestuurders. De voorwaarden waaronder studenten aanspraak kunnen maken op een bestuursbeurs worden door de universiteit vastgelegd, in samenspraak met de universiteitsraad. Het NSL-bestuur krijgt volgens Van Engelshoven jaarlijks ongeveer 15.000 euro, afkomstig uit het zogenoemde profileringsfonds.
Dat betekent ook dat de minister niet de overheid, maar de universiteiten zelf verantwoordelijk houdt voor ‘rechtmatige besteding’ van het geld. ‘Ik verwacht dat er binnen instellingen voldoende wordt opgetreden tegen discriminatie en dat zij zich inzetten voor het waarborgen van de sociale veiligheid van studenten bij de door hen erkende studentenorganisaties.’ Volgens Van Engelshoven gaan universiteiten regelmatig met studentenverengingen in gesprek over ‘kernwaarden als sociale veiligheid, maar ook om het belang van diversiteit en inclusiviteit te benadrukken.’
De minister is niet bereid om universiteiten op te dragen verenigingen uitsluitend te financieren als zij geen discriminatoir beleid hanteren: ‘Ik zie geen reden nu nadere maatregelen te treffen.’
In oktober publiceerde Mare de omstreden homobepaling van christelijke studentenorganisatie Navigators, nadat er al jarenlang geruchten waren dat zij homoseksuele leden weigert voor bestuursfuncties.
In de bepaling staat dat niet expliciet, maar er staat wel dat ‘de Bijbel ons inziens een homoseksuele relatie niet als een door God bedoeld alternatief naar voren schuift’, dat er vanuit de ‘actuele literatuur nog steeds geen eenduidig antwoord is op de oorzaken van homoseksualiteit’ en dat ‘de ervaring leert dat sommige LHBT’ers in de loop van hun leven merken dat ze een ontwikkeling (…) in hun seksuele oriëntatie doormaken, waardoor voor sommigen (…) een heteroseksueel huwelijk in zicht komt’.
In een interview met Mare ontkende de koepelvereniging stellig dat homoseksuele leden niet het bestuur in mogen: ‘Ik kan alleen maar zeggen dat je geaardheid geen barrière vormt om een bestuursfunctie te doen. De realiteit is dat er momenteel homoseksuele bestuursleden bij Navigators zijn. Dat is gewoon een feit.’ Om dat verhaal bevestigd te krijgen wilde Mare spreken met deze bestuurders, maar na veel onderhandeling kregen we slechts één schriftelijke verklaring toegestuurd van een biseksueel bestuurslid van een van de studentenverenigingen van Navigators.
De koersbepaling zorgde voor veel ophef, van de universiteitsraad tot de gemeentepolitiek. Desondanks concludeerde onlangs afgezwaaide rector Carel Stolker, net als wethouder Dirkse, dat NSL homo’s niet discrimineert.
Maar de druk op Navigators werd nog groter toen opinieblad HP/De Tijd het nieuws oppikte, waarna verhalen loskwamen van (oud-)leden. Tweede Kamerlid Jan Paternotte noemde het beleidsdocument ‘ontluisterend’ en diende, net als VVD-Kamerlid Dennis Wiersma, Kamervragen in bij minister Van Engelshoven. Voor NSL was alle ophef aanleiding zich te distantiëren van de omstreden bepaling.