‘Het is het voorrecht van kinderen en dwazen om te mogen roepen dat de keizer geen kleren draagt. Maar de keizer blijft keizer, en de dwaas blijft een dwaas’, zo zegt Neil Gaiman’s belangrijkste personage, The Sandman.‘
Dat gezegd hebbende, is het dwazenwerk van journalisten wel veel leuker dan het keizerwerk van de mensen die door journalisten worden gecontroleerd. We zouden niet graag met ze willen ruilen.
Journalisten worden echter ook gecontroleerd. Uiteraard door u, de lezer. U ziet de taalfouten die eindredacteuren missen, u laakt onzorgvuldige journalistiek, zorgt ervoor dat we onjuistheden kunnen rechtzetten en zet ons op het spoor van nieuwe verhalen. Waarvoor dank.
Dat maakt de journalistiek echter geen tweerichtingsverkeer: het is een onoverzichtelijk verkeersplein waarin allerlei voertuigen en belangen zonder om te kijken door elkaar crossen. Eén groep komt u bijna nooit tegen in de krant, maar speelt toch een grote rol in dat verkeer: De Bemoeizuchtigen.
Mensen met wie je geen woord hebt gewisseld, die zich ineens allerlei rechten aanmeten over het stuk dat je aan het schrijven bent. ‘Ja, je hebt me geïnterviewd en ik mocht het stukje nog even inzien. Ja, dat is een journalistieke gunst waarvoor je in andere landen ontslagen kunt worden, dat begrijp ik, maar ik heb het stukje ook nog even aan mijn hoogleraar laten zien, en die wil graag dat de onderzoeksfinancier wordt genoemd.’
Ook deze week was het raak: ‘Ja, hallo? Met mij. Dat stukje over die kickboksers, dat had natuurlijk via ons gemoeten.’ De organisator van het kickboksfestijn, meende dat we niet zomaar ons werk mogen doen zonder hem erbij te betrekken.
De afgelopen jaren heeft u allerlei stukken niet kunnen lezen. Geen stukken van groot journalistiek belang, maar wel verhalen die een beter inzicht hadden kunnen geven in hoe de universiteit werkt. Maar elke keer als Mare gewoon eens een studievoorlichter, een boekhouder of een HR-manager wil spreken, springt er iemand tussen die blijkbaar als baan heeft om te voorkomen dat u leest wat die mensen doen.
Het nieuwste dieptepunt bereikten we vorige week. Vrijdag was het de dag van de schoonmaker, dus Mare wilde wat schoonmakers in het zonnetje zetten. Drie portretjes die lieten zien dat er niet alleen maar hoogleraren werken aan deze universiteit.
Niet één, maar twee Bemoeizuchtigen gingen erin met een fanatisme dat suggereerde dat we een bloederig seksschandaal hadden blootgelegd. Driftig begonnen ze te strepen in onze tekst, alsof het schoonmaakpersoneel bestaat uit verstandelijk gehandicapten die tegen zichzelf in bescherming moesten worden genomen (rechtermuisknop; reject change). Een van de twee sprak zelfs een veto uit over de gehele tekst, schijnbaar vanuit de gedachte dat Mare dat dan zou opvolgen – zij het heel professioneel pas nadat de krant al in de bakken lag.
Dus misschien dat wij dwazen en hofnarren één dagje keizer zouden willen zijn. Gewoon, om wat mensen in de paleiskerkers te kunnen opsluiten.