Lasergamen in de kelder van het oude stadskantoor, kickboksen, linnen tasjes beschilderen of workshops volgen met namen als ‘Succes met onderhandelen’ of ‘Taboes doorbreken in mentaal welzijn’. Het kan tot en met vrijdag allemaal tijdens de Student Well-being Week.

Er moet ook een hoop gebeuren, blijkt uit verschillende onderzoeken van de afgelopen jaren. Wat betreft de mentale gezondheid onder studenten is het vijf voor twaalf, waarschuwen meerdere rapporten (zie kader).

Universiteiten nemen het onderwerp heel serieus, zo ook Leiden. Naast verschillende well-being officers is er een online zelfhulpportaal, laat programmamanager studentenwelzijn Angela van der Lans weten. Daarnaast worden er locaties ingericht waar studenten elkaar kunnen vinden of juist tot rust kunnen komen. Veel van deze initiatieven moeten nog uitgewerkt of uitgevoerd worden, maar Mare ging kijken op de plekken die er al wél zijn.

De huiskamer

Dinsdagmiddag net na lunchtijd is het niet druk in de aula van de faculteit Sociale Wetenschappen. Er lopen wat groepjes studenten voorbij, maar niemand blijft hangen. In één hoek, waar verschillende banken, tafeltjes en fauteuils zijn neergezet, blijven studenten wél hangen.

Sommigen zitten er nog te lunchen met vrienden, anderen werken er met een laptop op schoot. Aan een van de tafels overlegt een groepje vurig over een opdracht.

Sien van Woerkom (21, psychologie) gaat zitten aan een van de bijzettafeltjes, pakt een boek uit haar tas en begint te bladeren. ‘Ik heb net tentamen gehad, dus ik zit het even door te lezen. Het ging op zich wel goed, denk ik. Nu wacht ik hier op een vriendin.’

Ze is blij met ‘de woonkamer’ en komt hier zeker twee keer per week. ‘Gewoon om even te lunchen, en dan weer door. Het is fijn om ergens te kunnen zitten of even te kunnen overleggen als je een project hebt.’

Dat het met mentaal welzijn te maken had, had Van Woerkom nog niet bedacht. ‘Ik merk wel dat de universiteit daar iets aan doet: ik krijg er de laatste tijd veel mailtjes over en ik zie soms posters hangen. Maar ik weet eigenlijk niet zo goed wat ze aanbieden.’

Dat het gebeurt, vindt ze wel heel erg belangrijk. ‘Maar als ik zelf problemen met mijn mentale gezondheid zou hebben, zou ik daarmee niet zo snel naar de universiteit gaan. Ik zou eerst bij vrienden of familie aankloppen en daarna misschien eerder bij een huisarts of psycholoog.’

In de hoek zitten twee studenten onderuitgezakt op de bank. Een van hen is Isee Pieterse (19, psychologie). Zij zit een paar keer per week voor haar colleges in de huiskamer. Voor haar is het een relaxhoek. ‘Daarom studeer ik hier ook niet.’ Ook zij weet niet precies wat de universiteit verder doet aan studentenwelzijn. ‘Maar ik hoop dat ze er juist bij Sociale Wetenschappen wel over nadenken. Het is toch ons vak om daarmee bezig te zijn.’

‘Acts of Kindness’-pilaren

Naast de woonkamer staat een ‘Acts of Kindness’-pilaar, waar studenten briefjes kunnen achterlaten om hulp te vragen of aan te bieden, of met bemoedigende boodschappen.

De pilaar staat niet in de looproute en heeft nog veel plek voor nieuwe berichten, in tegenstelling tot die in de hal van het Lipsiusgebouw, die wél bijna volhangt.

In plaats van geestelijke reddingsboeien blijken de zuilen vooral dienst te doen als marktplaats voor taalbuddy’s: mensen zoeken hulp om Nederlands, Duits, Grieks, Japans of Chinees te kunnen oefenen.

Maar schrijvers stellen ook voor om samen bier te drinken, muziek te maken of te boulderen, of bieden een inspirerende boodschap: ‘Live, Laugh, Lipsius ❤’.

Mindfulnest

Ook de faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen doet aan mentaal welzijn. Wie de trap naar het Gorlaeusgebouw op loopt maar bovenaan toch afslaat naar de Huygenstoren vindt daar in de koffiehoek voor natuur- en sterrenkundigen een…
…tja, wat eigenlijk?

In een verder steriele hal staat een soort houten ruimtecapsule. Voorbijgangers kijken er verbaasd naar. Vaker wel dan niet lezen ze de naam op de bijbehorende banner hardop voor aan vrienden of collega’s, soms nieuwsgierig, soms schertsend: ‘The Mindfulnest’.

De missie van deze futuristisch verlichte capsule is als volgt: ‘Door momenten van rust te bieden, maakt The Mindfulnest deel uit van een grotere missie om studenten in staat te stellen contact met zichzelf te maken, zodat ze een zinvol leven kunnen leiden.’

Om dit te bereiken, is het Mindfulnest geluidsdempend, bestaat de binnenkant uit een zachte bank en biedt een aanraakscherm in de wand van de cocon de keuze uit verschillende programma’s: van rustgevende achtergrondgeluiden als vallende regen of een ruisende branding tot begeleide ademhalingsoefeningen of sessies met titels als ‘Power of Intention’ of ‘Self Acceptance’.

Rajeck Massa (19, informatica) ziet het apparaat na zijn tentamen ook staan. ‘Is dit een studeer-pod?’ Zodra hij begrijpt dat het apparaat bedoeld is om tot rust te komen, neemt zijn interesse af. ‘Dat zou ik niet zo gauw gebruiken. Als ik rust wil, ga ik wel naar huis.’

Een uur later komt Frederica Omegna (23, verpleegkunde) uit de lift, steekt direct de gang over en stapt met een boek in haar hand naar binnen. Het is de eerste keer dat zij het Mindfulnest gebruikt. Lezen bij het geluid van een klaterende regenbui is haar goed bevallen. ‘Je kunt het licht instellen en zelf een geluid kiezen, dus je kunt de omgeving perfect maken. Het was heel ontspannend.’

‘Ik houd ervan dingen tastbaar en voelbaar te maken’, vertelt facultaire well-being officer Alexandra Blank. ‘Toen ik het Mindfulnest tegenkwam op een congres over inclusief onderwijs, was ik meteen enthousiast. Het heeft even geduurd, maar sinds september is hij in gebruik. Door de evaluatievraag aan het eind van iedere sessie weten we dat ten minste 300 mensen hem hebben gebruikt. Van hen is 90 procent positief over het effect. Ik heb ook van veel studenten gehoord dat ze blij zijn met de prikkelarme omgeving. Ik hoop dat het voor veel studenten een uitkomst is: onze faculteit is bovengemiddeld neurodivers. We hebben het Mindfulnest nu voor een jaar gehuurd, maar als het bevalt, kunnen we hem kopen.’

Wat kost dat? ‘Ongeveer 20.000.’