Nieuwsgierigheid meten met games
Stel, je bent geïnteresseerd in nieuwsgierigheid. Dat is een belangrijke menselijke eigenschap, die van invloed kan zijn op van alles en nog wat, en zich wellicht ook door allerlei verschillende zaken laat beïnvloeden. Eén van de manieren waarop je nieuwsgierigheid en nieuwsgierig gedrag zou kunnen onderzoeken is in computerspellen. Ze zijn uitwisselbaar tussen labs, nemen weinig ruimte in, en zijn veilig voor je proefpersonen. Maar hoe maak je een spel dat daar geschikt voor is? Of, als je er eentje van de plank wil pakken, welke moet je dan hebben?
Marcello Gómez Maureira van het informatica-instituut LIACS vroeg dat laatste aan meer dan honderd gamers, opgetrommeld via Facebookgroepen. Nieuwsgierigheid kan natuurlijk op verschillende dingen slaan: puzzels oplossen, een verhaal beleven, mensen leren kennen of een wereld verkennen, bijvoorbeeld. Dat zorgt ervoor dat er spellen uit verschillende genres genoemd werden door de ondervraagden. De feministische klassiekers uit de Portal-serie werden het vaakst genoemd in de puzzelcategorie, maar verkenspellen als Skyrim en Zelda: Breath of the Wild scoorden goed over meerdere categorieën. Zijn die dan ook het beste om nieuwsgierigheid mee op te wekken of te testen? Dat moet dus nog gevalideerd worden, benadrukken Gómez Maureira en zijn co-auteur in Entertainment Computing.
Selfies
Selfies zijn de populairste foto’s op sociale media, maar er zijn redenen om ze niet alleen maar leuk te vinden. Er zijn studies die laten zien dat vrouwen die veel selfies maken vaker ontevreden zijn over hun lichaam, bijvoorbeeld.
Hoe zit dat bij vrouwen met een eetstoornis? Maken die dan juist heel weinig selfies omdat ze zichzelf – al dan niet onterecht – te dik vinden? Leidse en Amsterdamse psychologen schreven erover in het vakblad Computers in Human Behavior.
Zij ondervroegen 184 vrouwen met een eetstoornis, waarvan er 152 wel eens een selfie maakten. Binnen deze groep is er juist geen verband tussen ontevredenheid over het lichaam en het posten van selfies. Dat wordt anders bij de zelfkiekjes die de vrouwen maken en niet online zetten. Hoe vaker iemand dat deed, hoe vaker ze ook ander lichaamscontrolerend gedrag vertoonden, zoals in vetrollen knijpen, meetlinten erbij pakken of kleren opnieuw passen. En dat soort gedrag is niet alleen symptomatisch voor een eetstoornis, het kan die volgens de vakliteratuur ook bestendigen.
Toch is de groep die dat doet niet ontevredener over hun lichaam; mogelijk omdat die fotografie een gevoel van controle geeft.
Testosteron
Bij diverse diersoorten gebeurt er iets met de mannetjes als ze vader worden. Ze maken minder van het hormoon testosteron aan, en dat zorgt er dan weer voor dat ze meer zorgend gedrag vertonen. Voor knaagdieren en penseelaapjes is dat verhaal redelijk dichtgetimmerd, en mensenmannetjes die hun partner zwanger hebben gemaakt, krijgen veelvuldig te horen dat hen hetzelfde te wachten staat. Of dat ook echt zo is, is nog maar de vraag.
Leidse pedagogen veegden alle onderzoeken naar dit verschijnsel bij elkaar en hielden ze kritisch tegen het licht. Mannen met kinderen en mannen die veel zorgen hebben inderdaad gemiddeld ietsje lagere testosteronspiegels, zo valt te lezen in Psychoneuroendocrinology, maar heel groot zijn de effecten allemaal niet. Bovendien valt op dat juist de eerste, kleinschalige studies de grootste verschillen vonden. Als die er vervolgens voor zorgden dat studies die geen effect vonden moeilijker gepubliceerd werden, dan klopt je totaalplaatje van alle research natuurlijk ook niet meer. ‘Er is geen robuust bewijs voor deze hypothese’, schrijven de onderzoekers.