‘Het slaat in als een bom’, vertelt sporter Hanky Terpstra, die al jaren bij het sportcentrum komt. ‘Er zijn heel goede banden tussen de sporters en docenten. Als ik wist dat dit zou gaan gebeuren, weet ik niet of ik mijn abonnement zou hebben verlengd. Het is nu een rotzooitje.’

Terpstra baalt van hoe de universiteit omgaat met de gevolgen van de Wet deregulering beoordeling arbeidsrelaties (DBA). Al jaren werkt het USC samen met docenten die als zzp’ers worden ingehuurd om groepslessen te geven. De DBA wordt vanaf 1 januari 2025 door de Belastingdienst gehandhaafd, met als gevolg dat alle contracten van zzp’ers universiteitsbreed opnieuw worden geëvalueerd. Het idee is dat de wet hen beschermt tegen zogeheten schijnzelfstandigheid: telkens verlengde contracten voor medewerkers die eigenlijk in loondienst horen te zijn. Maar de regeling heeft ook nadelige gevolgen.

Universiteitswoordvoerder Caroline van Overbeeke meldt dat ‘de risico’s van schijnzelfstandigheid in kaart zijn gebracht’ en dat dit ‘mogelijk tot gevolg heeft dat er met een arbeidsovereenkomst moet worden gewerkt, in plaats van op zzp-basis’.

Sollicitatieprocedure

Bij het USC betekent dit dat de samenwerkingen met de huidige groep sportdocenten volledig worden opgeschort en er nieuwe vacatures zijn opengezet voor in totaal drie fte. Iedereen was vrij om hierop te solliciteren. Veel van de huidige groepslesdocenten hebben inmiddels te horen gekregen dat zij niet mogen blijven. 

In verband met de nog lopende contracten willen de docenten anoniem blijven. De namen zijn bekend bij de redactie. Over de sollicitatieprocedure werd slecht gecommuniceerd, zeggen docenten, waardoor niet iedereen op de vacature heeft gereageerd. ‘Het werd ook gebracht als een soort formaliteit’, vertelt een sportdocent. ‘Maar het gesprek bleek erg pittig en er werden veel vervelende vragen gesteld. Daar was ik niet op voorbereid.’

Van Overbeeke erkent dat verschillende sollicitanten geen ‘formele sollicitatieprocedure’ hadden verwacht: ‘een begrijpelijk maar ongelukkig misverstand. Niet alle mensen die nu als zzp’er werken, kwamen in aanmerking voor de baan. Uiteraard kan er sprake zijn van teleurstelling.’
Een aantal van de huidige medewerkers werd niet uitgenodigd voor een gesprek. ‘Ik heb niet eens een kans gekregen’, vertelt een van hen. ‘Ik ben opgeleid door andere USC-docenten en geef hier al twee jaar met veel plezier les. Nu is dat opeens niet meer voldoende. Ze vonden dat ik te weinig professionele training had.’

De sportdocenten begrijpen niet op welke criteria zij worden afgewezen. ‘Officieel zeiden ze alleen dat er veel concurrentie was’, meldt een van de docenten. ‘Maar dat klopt niet.’

‘De kandidaten zijn beoordeeld op de functie-eisen in de vacaturetekst’, legt Van Overbeeke uit. Daarin staat dat het USC op zoek is naar ‘enthousiaste’ en ‘motiverende’ docenten die ‘binnen een eigen specialisatie’ groepslessen kunnen verzorgen. Het geven van ‘verschillende soorten lessen’ is een ‘pre’.

Uit interne documenten die Mare heeft ingezien blijkt dat de focus ligt op sollicitanten die multi-inzetbaar zijn en veel uren kunnen maken. De sportdocenten bevestigen dat dit essentieel lijkt om te mogen blijven. Docenten die de lessen geven naast hun studie, baan of AOW, zijn daardoor volgens hen benadeeld. In de uitgezette vacature staat echter dat je bij het USC ‘zowel met een kleiner als uitgebreider urenpakket aan de slag kan’.

De docenten zeggen te zijn afgewezen omdat zij te weinig ervaring hebben, niet genoeg verschillende soorten lessen kunnen geven of als ‘mannelijke docent niet wenselijk zou zijn voor vrouwen in een yogales’.

Raja-yogadocent Kries Manniesing mag niet blijven omdat hij de pensioenleeftijd al is gepasseerd. Zijn leidinggevende heeft het ‘juridisch laten uitzoeken’, maar ook als vrijwilliger kan hij bij het USC geen lesgeven. ‘Ik heb het nooit voor het geld gedaan. Ik wil gewoon iets teruggeven.’

‘Het USC was juist een soort oefenplek voor studenten om te leren en les te geven. Het is jammer dat dit wegvalt’, zegt Terpstra. ‘Ik heb echt een community opgebouwd’, vertelt een teleurgestelde docent.

Groepslessen

Dat de groepslessen straks door een kleine groep docenten zal worden gegeven, gaat volgens de sporters en docenten ten koste van de diversiteit en de kwaliteit van de lessen.

Vooral het aanbod aan yogadocenten slinkt. ‘We gaan van ongeveer tien naar een of twee docenten’, vertelt een yogadocent. ‘Juist bij yoga is het belangrijk dat er verschillende docenten zijn, omdat iedereen iets heel anders biedt’, vindt Terpstra. ‘De kwaliteit van de lessen is nu heel goed omdat de les wordt gegeven door iemand die echt in die specifieke stijl is gespecialiseerd’, beaamt sporter Mora Viñal. 
‘Het voelt raar dat docenten die hier allang succesvol lesgeven nu niet eens voor een gesprek worden uitgenodigd’, vindt sporter Victor. ‘De redenen die de ze geven komen over als smoesjes. Ik weet niet of ik nog bij het USC wil blijven.’

Meerdere sporters en docenten hebben hun zorgen over de veranderingen geuit bij het USC, zo ook Victor. ‘Daar kreeg ik amper een reactie op’, vertelt hij. ‘Ze zeiden dat het besluit van bovenaf kwam en dat de complimenten die ik over de docenten had aan hen zou worden doorgegeven. Dit is niet gebeurd.’

Nadine Potters (studentenpartij PBMS) stelt op maandag 8 december in de universiteitsraad vragen aan het college van bestuur over het beleid.