Verleden week overleed de Palestijns-Amerikaanse journalist Shireen Abu Akleh. Ze kwam om het leven tijdens een reportage over geweld van het Israëlische leger in een bezet deel van de Westelijke Jordaanoever. Ze overleed aan een kogel in het hoofd, volgens The Times afgevuurd door een sluipschutter. Ze droeg op dat moment een helm en een vest waarop duidelijk ‘PRESS’ stond.
Het Israëlisch ministerie van Defensie suggereert dat Abu Akleh zou zijn neergeschoten door Palestijnse militanten, een bericht dat wordt tegengesproken door een aanwezige journalist van persbureau AFP en een reconstructie van de Israëlische krant Haaretz.
Haar begrafenis in Jeruzalem werd onteerd toen de aanwezige Israëlische politie insloeg op de stoet rouwenden, inclusief degenen die haar kist droegen. Bijna viel de kist op de grond. De huiveringwekkende beelden zijn voor iedereen online te vinden. Zowel de Verenigde Staten als de Europese Unie veroordeelden het zinloze geweld.
Met deze gebeurtenissen nog vers in het achterhoofd, is het nog wranger dat de Universiteit Leiden onlangs een paneldiscussie van Students for Palestine tijdens de landelijke Israël Apartheid Week verbood. Als enige universiteit in Nederland.
Rector magnificus Hester Bijl gaf tekst en uitleg in een statement waarin ze schrijft dat de universiteit ‘geen politiek platform’ is. Verder was in de uitleg van het college van bestuur sprake van een moderator die niet neutraal genoeg zou zijn.
Haar uitspraken staan in schril contrast met die van haar voorganger, Carel Stolker, volgens hem moet het aan een universiteit knetteren en bliksemen. In zijn afscheidsinterview met Mare roemt hij het als een deel van onze wetenschappelijke geschiedenis in Leiden.
Uiteindelijk ging de bijeenkomst van Students for Palestine door op een locatie buiten de universiteit. Ik vraag me af wat er van de maatschappelijke relevantie van onze universiteit overblijft wanneer er geen ruimte is voor discussies over politiek beladen onderwerpen.
Academici vertellen vaak en graag over de relevantie van hun onderzoek. Terecht. We kunnen geen maatschappelijke debatten voeren zonder de input van wetenschappers. Een ideale universiteit zou het gesprek over hete hangijzers moeten stimuleren, niet tegenhouden.
Dat we dan af en toe onze politieke kleur moeten bekennen lijkt me geen groot probleem. Dat gebeurt nu namelijk al op de kanalen van de universiteit zelf. Zo schreef het college van bestuur bij het uitbreken van de oorlog in Oekraïne nog: ‘Wij willen verbinden, en in vrijheid onze meningen, perspectieven en zorgen delen.’ Een nobel streven. Jammer dat die vlieger niet opgaat voor studenten die hun meningen, perspectieven en zorgen over de situatie in Palestina willen delen.
De dood van Shireen Abu Akleh is een tragische gebeurtenis, maar zeker geen incident. Ze is niet de enige journalist die door toedoen van Israël is gestorven, en zal waarschijnlijk ook niet de laatste zijn. Al jaren worden mensenrechten van Palestijnen door de Israëlische overheid met voeten getreden. Het is tijd dat we het daar binnen de muren van de Universiteit Leiden over hebben.
Omar Ghaly is student Egyptologie