Columns & opinie
Waarom de beveiliging moet stoppen: de Leidse ‘War on Terror’ is gebaseerd op waanideeën
Na blinde paniek over één verdwaalde vreemdeling voerde de universiteit een streng beveiligingsregime in dat nog steeds voortduurt. Nu die blunder na twee jaar is toegegeven, is er maar één logische vervolgstap: de maat­regelen afschalen.
Frank Provoost
donderdag 13 november 2025
Illustratie Silas.nl

Kent u dat verhaal over Mohammed Atta die het World Trade Center binnenliep om luid bellend met zijn maten uitgebreid de torens te verkennen die ze kort daarop met hun gekaapte Boeings tot as en gruis zouden verpulveren?

Nee? Geeft niets, u kunt ook niet alles weten.

Bovendien is het nooit gebeurd, want zoals iedereen met een greintje gezond verstand wel snapt, gaan gevaarlijke terroristen niet eerst schreeuwend in hun telefoon aandacht trekken op de plek die ze willen platleggen.

Toch?

Nou… iedereen met een greintje gezond verstand begrijpt dat misschien, maar dat is dan toch even buiten de dienst veiligheidszaken van de Universiteit Leiden gerekend. Want toen beveiligers twee jaar geleden een man beeldbellend door Wijnhaven zagen lopen, sloegen ze onmiddellijk alarm. En op tilt.

Reden: hij sprak Arabisch! De taal van de vijand!

Na een stiekeme achtervolging (want aan de “verdachte” vragen wat hij kwam doen, of hij iemand zocht of hulp nodig had, was natuurlijk veel te gevaarlijk!) werd de politie (én de AIVD én de MIVD) verwittigd. Niks aan de hand, concludeerden agenten (die de man wél gewoon aanspraken). Hij was verdwaald, moest verderop in de straat zijn en was per ongeluk het verkeerde gebouw binnengelopen. Einde onderzoek.

paranoia

‘Kontverhaal’, oordeelde veiligheidszaken, zo blijkt uit net geopenbaarde WOO-documenten. De (grotendeels zwartgelakte) correspondentie bevestigt wat velen al vreesden: het beveiligingsbeleid is een willekeurig samenraapsel van onbewezen speculaties (‘er broeit iets’), paranoia (‘dit is onderdeel van iets groters’), hallucinaties (‘er is een grote (statelijke?) actor…’), waanideeën (‘…die stelselmatig verkenningen laat uitvoeren voor aanslagen’) en racistische complottheorieën (‘AZC-dekmantels’).

Megalomane hersenkronkels van één dienst hebben de gehele universiteit twee jaar gegijzeld

Die onbenullige zelfoverschatting van James Bond & Zijn Kornuiten zou lachwekkend zijn geweest als de gevolgen niet zo dieptriest en ingrijpend waren. Want aan de hand van deze megalomane hersenkronkels kon het gebeuren dat één dienst de gehele universiteit al ruim twee jaar heeft gegijzeld.

Na eerst het Wijnhavengebouw drie dagen op slot te hebben gegooid (wat uitsluitend gebeurde ‘op initiatief van de universiteit’, aldus de politie) tuigde de afdeling veiligheidszaken namelijk een gevangenisregime op dat tot op de dag van vandaag voortduurt: eindeloze LU-card-controles, omgekieperde tassen, bewakers die studenten en medewerkers op straat achtervolgden, beveiligers in burger die (‘How do you do, fellow kids?’) studenten bespioneren en fotograferen.

Leidse ‘War on Terror’

Wie een spandoek ophing of durfde te demonstreren kon klappen krijgen van de ME. Studenten werden bewusteloos geslagen of braken hun armen toen ze stokslagen probeerden af te weren.

Allemaal aan het befaamde bolwerk der vrijheid.

En allemaal door één verdwaalde man.

Ziehier onze eigen Leidse ‘War on Terror’ waarin Steven Seagal & Zijn Maten even in de veronderstelling waren dat ze een voorname rol speelden op het Grote Wereldtoneel Der (Statelijke?) Actoren.

Wie naar aanleiding van het recente overlijden van de voormalig Amerikaanse vicepresident Dick Cheney necrologieën las of de briljante biopic Vice (2018) (terug)keek, zag de onmiskenbare parallellen. Uit angst om zelf moeilijke beslissingen te nemen leunt een knullige en ideeënloze leider (George W. Bush) terug op een ervaren maar oorlogszuchtige rot met waanbeelden over bedreigingen.

Die illusie van schijnveiligheid lijkt lekker comfortabel, totdat je opeens een oorlog bent ingerommeld en levenslang zit opgescheept met Guantanamo Bay.

Vergelijk:

‘Saddam heeft massavernietigingswapens.’

maar eens met:

‘Er broeit iets.’

Dat één universitaire dienst zo losgezongen van de werkelijkheid kan opereren, is absurd. Maar dat die dienst de volle steun krijgt van het bestuur maakt het pas echt verontrustend.

Het is tijd voor welgemeende excuses en de aankondiging dat het doorgeschoten regime per direct wordt afgeschaald

Nu de valse veronderstellingen over de “dreiging” schoorvoetend zijn toegegeven (de bewuste WOO-documenten werden eerst achtergehouden en pas na een bezwaar geopenbaard) klonk in het officiële wederhoor nog steeds de mantra waarmee bunkerregimes altijd tot in den treure worden verdedigd – ook door Dick ‘Darth Vader’ Cheney: ‘Veiligheid boven alles.’

wappie-theorieën

Maar het kan nog gekker: alle wappie-theorieën waarmee Jackie Chan & Zijn Homies hun regime verantwoordden, werden door de woordvoerder afgedaan als ‘privé-opvattingen’. 

Alleen waren het precies die overtuigingen die ervoor hebben gezorgd dat de gehele universitaire gemeenschap al twee jaar met pasjes moet zwaaien, spullen moet laten doorzoeken, etnisch wordt geprofileerd, afgeluisterd, achtervolgd, stiekem gekiekt of in elkaar gemept. Dus hoezo privé?

Leiders met ruggengraat zouden uitgerekend dit moment aangrijpen voor twee dingen: welgemeende excuses en de aankondiging dat het doorgeschoten beveiligingsbeleid per direct wordt afgeschaald.

Het tegenovergestelde gebeurde.

Terwijl het bestuur al op de hoogte was van de onvergeeflijke flaters van Chuck Norris & Zijn Matties is het regime voor de zoveelste keer opgeschroefd. Het nieuwe Spui-gebouw dat in februari opengaat, krijgt toegangspoortjes. In het bestuursbureau hangen vanaf deze maand automatische LU-card-lezers bij de deuren. Zonder clearance komt niemand nog voorbij de receptie.

Je zou bijna gaan geloven dat er iets broeit.