Ik vraag me af of iemand die eens punk is geweest, daar ooit nog vanaf komt. Eenmaal gegrepen door de muziek en levenshouding, dan voor altijd erdoor bepaald. Eenmaal aangeraakt en opgeschud door het radicaal andere, dan voor altijd afgescheiden van de normaliteit.

Ik doel niet op de karikaturale beweging van middelvingers en vuisten, die verzameling van prepuberale clichés die wel eens voor rebellie en eigenzinnigheid wordt aangezien. Het gaat mij om bands en kunstenaars die overal zochten naar nieuwe vormen, in andere genres en andere disciplines. Punk belichaamt een mentaliteit die dieper gaat dan een simpel fuck you; het is een ontvankelijkheid voor het experiment, een overgave aan het fragmentarische en ongecontroleerde.

Toen ik zelf als teenager wakker schrok uit de comfortabele roes van conventionele opvattingen over wat mooi is en wat lelijk, wat goed is en wat fout, wat waar en wat onwaar, ontwaakte ik in een bevrijdende verwarring. Punk bracht mij een nieuw idioom om de wereld mee te begrijpen. Het leerde mij een nieuwe manier van gitaar spelen, gaf mij een voorliefde voor ontregeling en ook wel een weerzin tegen lang haar.

In mijn nieuwe geestelijke landschap zag ik kleuren die ik nog nooit had gezien. Er kwam een licht bij, dat de dingen een andere betekenis gaf. Waar elke rechtgeaarde burger in elkaar krimpt bij het rondzingen van een openstaande microfoon, het piepen van een remmend metrostel, of de ruis van een televisie op sneeuwbeeld, hoort de punk een interessante textuur, een rijke klank, een mooi geluid. De burger is verblind door zichzelf, de punk ziet een vreemde schoonheid.

Wat voor de punk geldt, geldt natuurlijk ook voor de dadaïst, de surrealist en de liefhebber van free jazz of eigentijdse klassieke muziek. Zij delen het vermogen om waarde te zien in wanorde, zin in onzin, het komische in het tragische. De gebrokenheid van de wereld is voor hen allen niet alleen een kwelling, maar tevens een stimulans.

Punk is óók hard, zwart en primitief. De epileptische oerkracht die uit de muziek spreekt kan ook vernietigen. Toch bevindt zich juist daar ook de poëzie. De grote dichter Menno Wigman, zelf punk, zei eens: ‘De beste poëzie is universeel én subversief, alsof je een stiletto ronddraait in het hart van de lezer.’

Dat is een rijkdom. Je kunt accountancy gaan studeren, je kunt ook Palais Schaumburg gaan luisteren.

Tim Hoffman is student geneeskunde