Nieuws
Minister geeft boze prof twee ton
De Nijmeegse sterrenkundige Heino Falcke – bekend van die foto van een zwart gat - klaagde dat hij achter het net had gevist bij subsidierondes van NWO. Nu krijgt hij € 200,000.- van de minister.
Bart Braun
donderdag 31 oktober 2019
De Event Horizon Telescope maakte de eerste foto van een zwart gat ooit.

Weet u nog, die foto van dat zwarte gat, die in april de wereld over ging? Die werd gemaakt door een groot internationaal samenwerkingsverband, en een van de mensen die daarin zaten was de Nijmeegse astronoom Heino Falcke.

Voor het vervolgonderzoek had Falcke meerdere beurzen aangevraagd bij subsidieverstrekker NWO, en die aanvragen werden, zoals verreweg de meeste aanvragen, niet gehonoreerd. De Volkskrant vond dat opmerkelijk, en publiceerde een interview met de astronoom. Die uitte daar zijn teleurstelling: ‘Soms heb je een kans voor open doel. Dan is het zonde om hem niet te nemen. Waarom zou je de bal dan afleggen op iemand die nog niet in scoringspositie staat?’

Tweede Kamerleden Jan Paternotte (D66) en Frank Futselaar (SP) stelden Kamervragen naar aanleiding van het stuk. Was hier niet gewoon iets misgegaan? Loopt de Nederlandse sterrenkunde zo kansen mis?

Over die laatste vraag wilde minister Van Engelshoven niet speculeren, maar ze had wel goed nieuws voor Falcke: die foto had namelijk heel veel positieve aandacht voor fundamentele wetenschap gegenereerd. ‘Gezien het belang van goede wetenschapscommunicatie en omdat de wetenschapscommunicatie veel vergt van Prof. Falcke en zijn onderzoeksgroep, heb ik een éénmalig bedrag van € 200.000 toegekend.’ Ondanks het feit dat ze dit geld achter de rug van NWO om uitdeelt, benadrukt ze in haar antwoorden op Paternotte en Futselaar dat ze het volste vertrouwen heeft dat die organisatie ‘de juiste keuzes maakt.’

En de hoge werkdruk voor onderzoekers, mede veroorzaakt doordat ze de hele tijd voor Jan Doedel aanvragen zitten te schrijven? Werkt ze aan: ‘Tenslotte heb ik aan NWO, universiteitskoepel VSNU en wetenschapsorganisatie KNAW verzocht een gezamenlijk plan op te stellen om de (systeem)druk op wetenschappers te verlichten. Daarover zijn ze met elkaar in gesprek.’

Zie ook: 'Het hele punt van NWO is nou net dat zij beoordelen wat er belastinggeld waard is, in plaats van de minister; zo voorkom je namelijk precies dit soort willekeur en vriendjespolitiek.'