Achtergrond
Den Haag dijt uit: 9000 studenten, nieuwe opleidingen en een campusboulevard
De Haagse campus wil de komende tien jaar fors groeien. Er zijn plannen voor nieuwe opleidingen en er moet een ‘Campusboulevard’ komen met een universitair complex en woningen.
Vincent Bongers
dinsdag 10 november 2020
Artist impression van de Schedeldoekshaven en het Prins Bernhardviaduct

Dat staat in de Ontwerp-Strategie Campus Den Haag Universiteit Leiden.

De campus biedt nu onderdak aan de Faculty of Governance and Global Affairs. Verder hebben alle Leidse faculteiten, behalve Archeologie, er studies. Van de ruim 30.000 studenten die zijn ingeschreven bij de Leidse universiteit studeren er nu ongeveer 6.000 in Den Haag.

In 2030 moeten dat er ruim 9000 worden, blijkt uit de strategie. Die groei wordt onder meer aangewakkerd door twee nieuwe bacheloropleidingen. Een van deze studies gaat van start in 2025. De volgende begint dan in 2028. Beide opleidingen hebben een instroom van rond de tweehonderd studenten per jaar.

Om welke studies het gaat, is nog niet duidelijk. De universiteit denkt aan ‘digitale veiligheid, cybercrime, kunstmatige intelligentie, economie van de publieke sector en duurzaamheid’ als mogelijke thema’s.

Lokale studenten lokken

De universiteit aast ook op meer lokale studenten. ‘Mogelijk is er voor enkele bacheloropleidingen een eigen markt in Den Haag van studenten die niet in Leiden gaan studeren vanwege (culturele) afstand’, aldus het document. ‘Er wordt onderzocht of en welke bacheloropleidingen van de universiteit (ook) in Den Haag zouden kunnen worden verzorgd. Daarbij wordt onder andere gedacht aan bijvoorbeeld bacheloropleidingen in recht en samenleving.’

Het verhuizen van opleidingen naar Den Haag is een gevoelig punt in de Leidse gemeentepolitiek

Op dit moment zijn er verder ook vijf masters of tracks in ontwikkeling in Den Haag. Vanaf 2024 komt er elk jaar een master bij.

Het verhuizen van opleidingen naar Den Haag is altijd een gevoelig punt in de Leidse gemeentepolitiek. Voorlopig zijn concrete verhuisplannen beperkt: de minor economie en beleid van Rechtsgeleerdheid vertrekt naar Den Haag.

stedelijke boulevard

Al de nieuwe studenten en medewerkers die de campus wil lokken, passen niet in de huidige gebouwen. In 2025-2030 moeten het onderwijs en onderzoek van de campus geconcentreerd zijn in één gebouw op de zogenoemde Campusboulevard. De universiteit heeft vorige week een intentieovereenkomst getekend met de gemeente Den Haag om samen deze boulevard te realiseren.

De Schedeldoekshaven en het Prins Bernhardviaduct worden ontwikkeld tot een ‘stedelijke boulevard’. Daar is ruimte voor woningbouw, de uitbreiding van de universiteit en de herhuisvesting van de Koninklijke Bibliotheek. Het college van bestuur wil graag de grond aan de Schedeldoekshaven gebruiken waar nu nog de twee zogeheten Terminal kantoorpanden op staan. Dit complex ligt direct achter de Wijnhavenlocatie van de campus.

In het gunstigste geval start de bouw van het nieuwe complex in 2023. De campus moet sowieso tussendoor op zoek naar tijdelijke kantoorruimte omdat per 1 september 2024 er geen gebruik meer gemaakt kan worden van de Stichthage-toren boven het Centraal Station.

Kritiek

Het college benadrukte onlangs dat de Haagse plannen nog niet definitief zijn. ‘De strategie is een richting’, zei vice-collegevoorzitter Martijn Ridderbos. ‘Die gaan we nu concreet invullen in een uitvoeringsagenda. In de tweede helft van 2021 moet er meer duidelijkheid zijn over de financiële haalbaarheid van de plannen.’

De universiteitsraad heeft de nodige kritiek. Zo is het nu al erg druk in de gebouwen en is daar te weinig oog voor.

‘De capaciteit van de gebouwen en faciliteiten en de beschikbaarheid van woningen een steeds terugkerend aandachtspunt’, aldus de raad. ‘Vanwege de snelle groei worden universiteitsbrede zorgen zoals werkdruk, tijdelijke aanstellingen en een gebrek aan onderzoekstijd in Den Haag mogelijk als nog prangender ervaren. De raad wil daarom dat het college eerst goed duidelijk krijgt wat er nu aan capaciteit mogelijk is in Den Haag.’

Studentenwoningen

‘Een heel terecht punt’, zei Ridderbos tijdens de raadsvergadering over deze kwestie. ‘De doorontwikkeling van Den Haag kan alleen maar als er voldoende voorzieningen zijn voor studenten en medewerkers. Een groot deel van de voorzieningen kunnen niet door de universiteit zelf gerealiseerd worden, daar hebben we de gemeente voor nodig.’

Er is een taskforce nadrukkelijk aan het kijken naar de huisvestingproblematiek in Den Haag, vertelde Ridderbos. ‘Ambitie van het Haagse college van B&W is de komst van duizend extra studentenwoningen, maar we hebben meer nodig. Ook wat betreft andere voorzieningen zijn we in overleg met de gemeente.’

In de intentieovereenkomst schrijft de universiteit dat er een actueel tekort is van rond de 3.300 studentenwoningen, ‘waarbij in de toekomst nog een extra tekort van 1.700 wordt geraamd’. Het college gaat verder in gesprek met de raad over deze problematiek. Het is de bedoeling dat op de campusboulevard ook studenten gaat huisvesten.

Verwarring over dubbelrol decaan

Een heikel punt voor de universiteitsraad is de wat ondoorzichtige medezeggenschap in Den Haag. Er zijn zes faculteiten actief en dan is er ook nog de campus zelf. Met als bestuurder Erwin Muller, die daarnaast ook nog decaan is van FGGA is. De universiteitsraad is niet enthousiast over die dubbelrol.

‘Bij de faculteitsraden, met name die van FGGA, is hier wel verwarring over’, zei Marlene van der Velden van studentenpartij LVS onlangs tijdens een raadsvergadering. ‘Bij de FGGA-raad komen heel veel dingen die in Den Haag spelen natuurlijk samen. Maar is het voor de leden niet altijd duidelijk waar ze als medezeggenschap precies verantwoordelijk voor zijn. Het effect van de dubbelrol zie je hier ook terug.’

Rector Carel Stolker erkende dat de medezeggenschaps- en bestuursconstructie complex is in Den Haag. ‘We zijn aan het nadenken of het anders moet. Destijds hebben we het zo simpel mogelijk gehouden. Van wie de opleiding is, is bepalend voor de medezeggenschap. Dus voor international studies moet je bijvoorbeeld bij faculteitsraad Geesteswetenschappen zijn.’

Er viel echter ‘wel een gat voor de campus-activiteiten’ los van de studies. ‘Daar was een aanspreekpunt voor nodig. Hoe noem je zo iemand? Geen decaan, want dat is onhandig. We hebben ook nog aan provost gedacht. Het werd echter “bestuurder van de campus”. Dat werkt eigenlijk heel goed.’

Deze bestuurder is nu dus Erwin Muller, maar dat kan ook een decaan van een andere faculteit zijn. ‘Dan is de onduidelijkheid minder groot’, legde Stolker uit. ‘Want nu is het wat verwarrend: “Wanneer heeft hij de ene pet op en wanneer de andere?” Er is ooit gekozen voor deze constructie omdat FGGA een relatief kleine faculteit is. Dan is er meer ruimte om het bestuur erbij te doen. De medezeggenschap met betrekking tot het campusbestuur ligt bij de universiteitsraad.’

‘De functie is een beetje vaag’, vond Bas Knapp van studentenpartij LSP. ‘Neemt die bestuurder de beslissingen of het college?’ 

Het college is verantwoordelijk voor bestuur van de campus, reageerde Stolker. ‘De universiteitsraad moet ons aanspreken als er iets niet goed gaat. Als er onduidelijkheid is over de medezeggenschap, dan horen we dat graag. Het moet helder zijn, waar je moet wezen.’