Er zitten wat traditionele kantjes aan het feest: we vieren dat Leiden lang geleden werd bevrijd van de Spanjaarden. Er is een optocht, en een taptoe, er is haring met wittebrood en hutspot. Maar de festiviteiten komen in de praktijk neer op bier drinken uit een plastic beker, de kermis, en van kroeg naar kroeg door een afgeladen Leidse binnenstad.

Een ervaring die wat overweldigend kan zijn, zeker voor de nieuwkomers. Dus hier zijn een paar survivaltips.

Les een: laat je fiets thuis

Die vind je namelijk nooit meer terug. Best een kans dat je op twee en drie oktober door de stad loopt, en denkt: wie zíjn al die mensen? De binnenstad is afgeladen. Met je fiets aan de hand door de massa lopen is dan ook een grote beginnersfout. Instrueer ook andere nieuwelingen: wie een fiets meeneemt, kan beter weer naar huis gaan. Het vinden van een parkeerplek duurt eindeloos, en dan is er geen garantie voor hoe het rijwiel er aan het eind van de avond aan toe is: gejat, kapot, of onder de urine van voorbijgangers met hoge nood. Ga te voet.

Wat dat betreft: trek makkelijke schoenen aan, en oude kleren. Er wordt met bier gegooid.

Les twee: wees niet bang om de Nieuwe Rijn te vermijden

De gracht voor de Koornbrug (die brug met het dak over de Nieuwe Rijn) wordt altijd dichtgegooid en vormt, samen met de Hooglandse Kerk een straat verderop, het hart van de festiviteiten. Het is er dan ook bizar druk. En het wordt elk jaar zoveel drukker, dat burgemeester Henri Lenferink er een ‘unheimisch’ gevoel van kreeg en een onderzoek liet uitvoeren.

De conclusie: best gevaarlijk, zoveel mensen daar. Verwacht dus meer ‘crowd control’, beveiliging, en dat je ook je flesje water niet mee mag nemen op de Nieuwe Rijn. Het Ontzet is ook heel goed te vieren op andere plekken – De Oude Vest, de Nieuwe Beestenmarkt, of de Morspoort, het Praethuys. Ook druk, maar goed te doen. Op loop gewoon rondjes en kijk waar je terechtkomt. Let wel: spreek met je vrienden een ontmoetingsplek af voor als je elkaar kwijtraakt, want het mobiele netwerk raakt vaak overbelast.

Les drie: ga op tijd naar de wc

Misschien meer een tip voor de dames, want piskruizen zijn wel te vinden. Maar reken op lange, lange rijen voor de toiletten. Ga niet op gevoel, maar anticipeer: als je denkt dat je binnen een half uur moet, ga alvast op zoek. Als je trouwens thuis blijft met drie oktober, maar in de binnenstad woont, kan je wat extra geld binnenhalen, door je op je deur een bordje te hangen: ‘Toilet 50 cent’.