Je wordt niet als feut behandeld

Jordy Gelmers (26) studeert arbeidsrecht en is sinds juni 2023 reservist bij het 20e Infanteriebataljon Bewaken Beveiligen Korps Nationale Reserve.

‘Als rechtenstudent zit ik veel in de boeken. Ik wilde daarnaast iets actiefs doen wat ook nog maatschappelijke waarde had en waarbij je ook in de buitenlucht komt. Defensie paste perfect.

‘Op de middelbare school heb ik al eens geprobeerd om bij het Korps Mariniers te komen maar dat bleek een toch wel hele zware selectie: bij een zwemtest ben ik toen afgevallen. Toen ben ik gaan studeren. Dat ik dit dus ook tijdens mijn studie nog kan doen is daarom mooi meegenomen.

‘In Leiden heb ik bij Augustinus gezeten. Op een bepaalde manier kan je de initiële opleiding een beetje vergelijken met de Kennismakingstijd daar, maar dan een stuk volwassener. Je wordt niet behandeld als de feut en je hoeft je ook niet te bewijzen om bij het gaafste clubje te mogen horen. Wel lijken de straffen en de manier waarop je soms bezig wordt gehouden op elkaar.

‘Neem bijvoorbeeld je veldfles: die moet te allen tijde tot de bovenste millimeter gevuld zijn. Is dat niet het geval, dan wordt ie leeggegooid of mag je ernaartoe kruipen, ook binnen een bepaalde tijd welteverstaan. Alles draait om tijd binnen Defensie.’

‘Hetzelfde was het geval toen we voor het eerst onze kleding in de kasten moesten leggen. Dat moet recht en mesbreed – dus letterlijk zo breed als je mes - gebeuren en bij iedereen in dezelfde volgorde liggen. Bijna niemand doet dat de eerste keer goed. In de ochtend hielden ze inspectie en toen we later terugkwamen lag de hele kamer vol met kleding. “Dat moet opnieuw”, krijg je te horen en dan moet je weer gaan vouwen.

‘Dan is er natuurlijk ook nog de groepsdiscipline. Als één iemand iets fout doet, boet je daar allemaal voor. Het zorgt in elk geval voor kameraadschap. Nadat dat allemaal achter de rug was wist ik wel van sommige mensen dat het goede maten van me konden worden.

‘Ik heb er orde en een grotere mate van respect geleerd. Eerder tijdens de studie kwam ik soms gemakkelijk een kwartier later de collegezaal binnen. Dan dacht ik: “Er zit tweehonderd man in de zaal, mijn kwartiertje te laat maakt dan niet uit.” Nu zie ik dat anders. Bij Defensie leer je heel erg dat iemand er ook voor jou staat. Dan is het asociaal om te laat te komen.

‘Na mijn studie wil ik de advocatuur in. Ik ga zo lang mogelijk blijven proberen om het te combineren met het reservist zijn. Maar ik moet tegen die tijd maar zien of dat vol te houden is, zeker als ik later vijftig uur zou gaan werken, dan ook nog een vriendin heb en mijn vrienden regelmatig wil zien. Ik heb hier in elk geval genoeg dingen geleerd die straks ook nuttig zijn. Ook als advocaat moet je honderd procent voor je cliënt en het kantoor gaan.

‘Het gaat vaak over de toegenomen dreiging. Tijdens het appel worden alle actualiteiten besproken en dan zijn er best veel soldaten die zeggen: “Over vijf jaar kan alles er heel anders uitzien.” Daar ga je dan wel serieuzer over nadenken. Bezorgd ben ik niet, maar het is wel iets wat ik in mijn achterhoofd houd.’

Je moet alles in één keer goed doen

Leon Baehr (24), net afgestudeerd in het internationaal publiekrecht, is sinds maart 2023 reservist bij het 10e Infanteriebataljon Bewaken Beveiligen Korps Nationale Reserve.

‘Ik hoorde van de reservisten toen ik na de middelbare school op een open dag van Defensie was. Ik wilde eerst nog op uitwisseling naar het buitenland, vandaar dat ik me vorig jaar heb aangesloten.

‘De toelatingsprocedure kost veel tijd. Eerst heb je een psychologische keuring. Er wordt gekeken naar of je psychisch weerbaar bent, en bijvoorbeeld dus niet snel agressief wordt en of je goed met stress kunt omgaan. Daarna heb je de fysieke keuring. Die vond ik zelf niet al te heftig: hardlopen, kruipen, aan een klimrek hangen, dat soort dingen. De meeste mensen die een beetje fit zijn, komen daar wel doorheen.

‘Als je bent goedgekeurd krijg je je uitrusting. Je krijgt echt een gigantische hoeveelheid aan materieel mee. Daarna volgt de algemene militaire training. Het begint allemaal heel basic: leren veilig met een geweer rond te lopen, leren hoe je je uniform draagt, bevelen opvolgen en een paar dagen op bivak. Je hebt eigenlijk niks te zeggen over hoe je je dag indeelt.

‘Het is hard werken maar ik vond het twee hele leuke weken. Ik heb er ook echt veel van geleerd. Je leert dingen in één keer goed te doen omdat het anders helemaal opnieuw moet, bij het schoonmaken bijvoorbeeld of het inpakken van je bepakking. Dat moet ook allemaal op tijd. Heb je dat gehaald, dan ben je echt soldaat en word je ingedeeld en verder opgeleid bij een eenheid.

‘Reservist zijn is natuurlijk niet hetzelfde als beroepsmilitair zijn. Daar worden onderling wel de nodige grappen over gemaakt. Weekend warriors noemen ze ons gekscherend. Andersom hebben wij ook grappen, maar die zal ik hier maar niet herhalen. De verhoudingen zijn in elk geval goed.

‘Ik vind het fijn dat de mogelijkheid er is om je op deze manier in te zetten. Zeker als beroepsmilitair ben je de eerste paar jaar van je carrière alleen maar met het leger bezig. Zelf twijfel ik nog een beetje over wat ik ga doen, maar in elk geval heb ik nu al een goed inzicht over hoe het er bij Defensie aan toegaat.

‘Qua dreiging maak ik me nu niet per se meer zorgen dan eerder. Als reservist ben je niet uitzendingsplichtig en we worden in principe alleen binnen de landsgrenzen ingezet. Liever wil je natuurlijk helemaal geen oorlog voeren maar hoe steviger je als land en ook als NAVO in je schoenen staat, hoe kleiner de kans is dat we in een oorlog terechtkomen.

‘Natuurlijk, als het écht zo ver zou komen zou ik ook gaan, alleen hoop ik dan wel nog aanvullende opleiding te krijgen. Over pantservoertuigen weet ik bijvoorbeeld nog niet alles.’

Je leert netheid, nederigheid en kameraadschap

Dennis van Eck van der Sluijs (23) studeert crisis and security management (specialisatie: War and Peace Studies) en is sinds november 2023 reservist bij het Commando Zeestrijdkrachten.

‘Vanuit mijn studie hield ik me sowieso al bezig met veiligheidsvraagstukken. Defensie opereert in hetzelfde wereldje dus het was voor mij een kleine stap om daar eens te kijken. Defensity College is het werkstudentprogramma van Defensie en biedt theoretisch opgeleide studenten de kans om op dat niveau aan de slag te gaan.

‘Voor de marine is de training zwaarder dan bij de landmacht. Als ik er dan voor ga – zo dacht ik – wil ik er ook helemaal voor gaan. Onze bivak duurde twaalf dagen. Daar kregen we de basics aangeleerd, denk aan schiettraining, een soort militaire EHBO en tactisch militair optreden. Dat moesten we doen met relatief weinig slaap en onder tijdsdruk. Daar kwam ook het ’s nachts wachtlopen en het uitvoeren van verkenningen bovenop. Ik vond het een hele goede ervaring.

‘Wat ik er vooral geleerd heb, is dat er bij Defensie echt wel meer gebeurt dan zomaar wat soldaatje spelen. Je leert nederigheid, punctualiteit, maar ook kameraadschap kennen.

‘Natuurlijk wist ik al dat onze veiligheid niet vanzelfsprekend is, maar bij het leger heb je dat nog eens extra goed door. Je bouwt een enorm gevoel van respect op voor de mannen en vrouwen die dat mogelijk maken.

‘Je maakt alles van dichtbij mee. Zo kan je je als reservist opgeven om bijvoorbeeld oefenvijand te spelen bij militaire oefeningen. Dat is een hele unieke ervaring, ook om te zien hoe beroepssoldaten met dat soort situaties omgaan.

‘Ik zou er geen voorstander van zijn om de algemene dienstplicht weer in te voeren. Mensen moeten wel echt gemotiveerd zijn. Dat kan je niet forceren. Wel kan je het zo aantrekkelijk mogelijk maken om voor bepaalde tijd in dienst te gaan. Het Zweedse model (waarbij iedereen kan worden opgeroepen maar wordt geselecteerd op basis van motivatie en screening, red.) vind ik een mooi voorbeeld.

‘Ik ben niet bang te worden opgeroepen nu er meer dreiging in de wereld is. Er moet nog heel wat gebeuren tot ook reservisten echt operationeel worden ingezet. Zeg natuurlijk nooit nooit, maar die kans acht ik de aankomende tijd niet aannemelijk.

‘Daar staat dan natuurlijk wel tegenover dat de dreiging wel degelijk toeneemt. Ik zou zeggen: zorg ervoor dat je weerbaarder wordt. Dat hoeft echt niet alleen via Defensie maar je ook gewoon inlezen over de democratie is al een begin. Daar zie ik echt nog veel kansen liggen.’