Pieter-Paul en zijn clubgenoot Erik lopen om vier uur ’s nachts langs de Oude Singel als Erik een geniale ingeving krijgt: ‘Hee ouwe, als jij nu de gracht in springt, krijg je twee anytimers op mij.’ Pieter-Paul, die toch al niet goed meer uit zijn woorden komt, kijkt zijn clubgenoot aan, trekt zonder iets te zeggen al zijn kleren uit, en springt poedelnaakt het ijskoude water in.
PLONS.
De volgende ochtend kan Erik zich maar weinig herinneren van het voorval, totdat Pieter-Paul hem videobelt: ‘Je weet het al hè. Trek die anytimers maar.’ Erik loopt met veel tegenzin in zijn badjas naar de fusiekoelkast, pakt twee biertjes, schuift er twee rietjes in en drinkt beide flesjes achter elkaar in één keer leeg, terwijl Pieter-Paul aan de andere kant van de lijn toekijkt.
Zo gaat dat in de wereld van deze nieuwe studentenvaluta.
Naakt door de Breestraat
Anytimers zijn de hoop voor schrale studenten en mislukte cryptobeleggers: fiets vijf keer naakt heen en weer over de Breestraat, laat jezelf tot bloedens toe verminken of drink een beker gruis uit het doucheputje en voor je het weet stik je van virtueel geld. Mare ging langs bij verschillende studentenhuizen om grip te krijgen op het fenomeen dat in gestaag tempo de euro aan het overnemen is.
Niels de Brabander (24), student geschiedenis en politicologie en eveneens nestor (huisoudste) van Het Poepelpaleis neemt als eerste het woord in de fusie, waar de vijf huisgenoten bij elkaar zijn gekomen om het begrip anytimen uit de doeken te doen.
‘Het is een soort weddenschap die je aangaat met iemand anders. Je laat iemand iets doen en in ruil daarvoor heeft die persoon het recht om jou op elk willekeurig moment een biertje te laten drinken.’
Kots drinken
Zijn huisgenoot Tijmen Troost (biologie, 20) corrigeert: ‘Te adten.’ Arie Kruijer (tussenjaar, 22): ‘In principe mag je hem geven wanneer je wilt, rekening houdend met het feit dat je hem terug kan krijgen.’ Rechtenstudent Jasper Hoekzema (20): ‘Dat is natuurlijk het mooiste. Als je er allebei een “op” elkaar hebt, want dan kan hij altijd backfiren.’
‘Het is een soort machtsspel’, aldus de 22-jarige Ruben (die niet met zijn achternaam in de krant wil). ‘Want je weet wat je terug kan verwachten.’
Het principe achter de anytimer lijkt dus relatief eenvoudig. Opdrachtgevers kunnen iemand anders “anytime” een biertje laten adten, en als ze de opvoering niet in levenden lijve kunnen aanschouwen, voldoet een (video)belletje.
Toch komt er veel meer bij kijken, weet communicatiestudent Niels Heeman (23) van Huize in den Vrolycke Schuyver (DVS). ‘Het is een soort handelswaar. Je probeert voor jezelf het beste uit de deal te halen.’ Het gaat dus niet alleen om het drinken, maar ook om het onderhandelen. Een dispuutsgenoot van Heeman liet recentelijk nog een oorbel schieten voor 24 anytimers. Voor die hoeveelheid had hij het zelf nooit gedaan, zegt hij. ‘Enerzijds wil je meer any’s krijgen dan dat iets eigenlijk waard is, anderzijds probeer je minder any’s weg te geven.’
Alles heeft een prijs
Toen er een filmpje rondging in Leiden van een Augustijn die een beker kots uit de pisbakken schepte en vervolgens opdronk, waren veel studenten in shock. Niet omdat het zo intens smerig was, maar vanwege de schamele beloning: ‘Dat hij dat doet… voor maar zestien anytimers!?’
Studenten hebben er alles voor over om het anytimer-saldo omhoog te krikken: ze springen de gracht in als het vijf graden vriest, hebben seks op een openbare plek of adten een liter bier in een propvolle UB-zaal. De moraal van het verhaal: alles heeft een prijs.
In appgroepen van disputen doet het volgende tafereel zich regelmatig voor. Als iemand oppert: ‘Hoeveel any’s als ik Manneken Pis donkergroen verf?’ begint de rest gretig te bieden. Het bericht wordt door middel van kopiëren/plakken met namen en aantallen ondertekend, totdat het aanbod hoog genoeg is. De daad wordt uitgevoerd en de anytimers genoteerd, vaak via de eigen notitie-app.
Troost kan zich zijn slechte en goede deals nog herinneren. ‘Ik heb een keer een pan bier ge-adt voor tien any’s. Achteraf dacht ik: dat smaakt wel raar. Wat bleek: mensen hadden allemaal hun as erin gedaan.’ Maar dat was niet wat hem dwarszat. ‘Toen ik naar huis ging, heeft iemand anders het nog een keer gedaan voor twintig. Kut, denk je dan, ik had beter moeten onderhandelen.’
Een deal waar hij wél trots op was: ‘Ik heb ooit een heel natte, zompige Buggle die in de gootsteen lag opgegeten voor vijf any’s. Dat is goed zakendoen!’
Een “any krat”
De jongens van Het Poepelpaleis hebben een heus anytime-rooster boven op de keukenkastjes geplakt, waar nauwkeurig wordt bijgehouden wie allemaal op wie een anytimer heeft. Er is een speciaal rijtje gereserveerd voor de “huisany’s” voor degenen die hun huistaken niet uitvoeren, legt Kruijer uit: ‘In mijn geval is dat de vis verschonen.’
Ruben kijkt om naar het aquarium, dat donkergroen kleurt. ‘Zoals nu dus: we kunnen wel even een demonstratie geven.’
Gevraagd naar de wildste ervaringen op het gebied van anytimers, bleek het voor veel studenten opeens lastig om herinneringen naar boven te halen. In een poging de wisselkoers toch enigszins in kaart te brengen hield Mare een anonieme enquête.
Waar een respondent voor slechts één anytimer al ‘de troep uit de gootsteen eet’, wordt de ander pas voor twee verleid om ‘boodschappen te halen terwijl iemand brak is’. Voor datzelfde aantal gaan anderen al over tot sadisme zoals ‘een bierdopje tot bloedens toe in iemands hand drukken’.
De drempel voor seks is relatief laag. Een student geeft haar dispuutsgenootje twee anytimers als het haar lukt om ‘met de gitarist van de band die speelde die avond te naaien’. Er worden drie anytimers beloofd voor ‘naaien in de UB-wc’.
Voor ‘aankloppen bij een huisgenoot van het andere geslacht en geslachtsdeel laten zien’ zijn drie anytimers te verdienen.
Pas bij grotere aantallen gebeuren de serieuzere dingen: voor veertien anytimers zet iemand ‘een tattoo die ik liever niet aan mijn moeder laat zien’. Het ‘drinken van voetwater’ (wat dat ook moge zijn) kost twintig stuks, voor 28 is iemand bereid tot ‘scheren wenkbrauw’.
Zo zijn er dus zelfs manieren om anytimers op elkaar te krijgen, zonder daarbij te onderhandelen. Bij Vliet13, waar de 22-jarige rechten- en economiestudent Max Brood met 30 andere huisgenoten woont, krijgen medebewoners een any op iemand, als die persoon doorverhuist naar hun verdieping. Heeman doet met zijn huisgenoten bij DVS iets vergelijkbaars met nieuwe huisgenoten, op de hospiteeravond zelf. ‘Heel het huis krijgt in het begin één any op je. Dat lijkt veel, maar vaak wordt de helft al meteen ingezet op de avond zelf en nog een kwart de volgende ochtend. Dan houd je er uiteindelijk maar iets van vijf over.’
Hoe wetteloos de onderlinge handel ook lijkt, er zijn wel degelijk fatsoensregels, stelt Brood gerust. ‘Je gaat bijvoorbeeld niet een anytimer inzetten als iemand nog moet rijden.’
Weigeren kan niet
Er is altijd wel ruimte voor discussie, maar ‘zomaar weigeren kan niet’, zegt hij. ‘Dan verdubbelt ie.’
Er worden zelfs ‘allianties gevormd’ op avonden waarbij er met het huis gedronken wordt. ‘Dan kijk je samen hoeveel any’s je op een bepaald persoon hebt en dan kun je er bijvoorbeeld 12 of 24 in één keer uitdelen. Dat noem je dan “any halve krat” of “any krat”. Dan zorg je dat een persoon de hele avond moet kratzitten.’ Wie dan dapper genoeg is om te besluiten niet meer mee te drinken, kan zich uitkopen… voor extra anytimers.
Een anytimer kan dus ook een laatste strohalm zijn om jezelf uit vervelende situaties te redden. Dat geldt zeker voor een ander breed ingeburgerd drankritueel, het zogeheten ‘velletje’. Heeman legt uit: ‘Als je een glas kapot laat vallen, moet je op een kratje gaan staan met een velletje wc-papier tussen je billen dat wordt aangestoken. Je mag het papiertje pas wegslaan als je een biertje hebt leeggedronken.’
Brandwond
Er zijn echter verzachtende omstandigheden: slachtoffers mogen zelf bepalen hoe ze het papier scheuren. Heeman: ‘Ik scheur het liefst lange dunne repen, dan heb je meer tijd, tenzij de vlam ineens omhoogschiet.’ Brood: ’In principe gaat het nooit mis. Als je het biertje echt niet op krijgt, sla je papiertje alsnog weg. Dan zeurt de rest even maar dat waait vanzelf over.’
Meestal dan, want met een hospitant liep het slecht af. ‘Die was nét ingestemd en durfde het velletje natuurlijk niet weg te slaan. Maar omdat hij niet zo goed kon adten, heeft hij een aantal weken met een brandwond op zijn anus rondgelopen.’
Brood wil maar zeggen: een afkoopsom in anytimers had in zo’n geval uitkomst kunnen bieden. ‘Vooral chicks doen liever niet een velletje’, weet hij.
Zoals dat hoort bij nieuwe financiële markten is de wisselkoers uitermate grillig en schieten nieuwe varianten als paddenstoelen uit de grond. Kruijers persoonlijke favoriet is de “any douche”: ‘Als je die goed timed, is het echt heel naar. Je moet dan naar huis, douchen in je eigen douche, en weer terug.’ Tot zijn grote opluchting is de “any-Terschelling” - waarbij het slachtoffer per trein en veerboot op en neer naar het Waddeneiland moet reizen - nog aan hem voorbijgegaan.
Voorlopig dan.
Tijdens de coronacrisis kwam een nieuwe drinkvariant tot bloei. Brood merkt dat “nomineren” een ding is geworden. ‘Je trekt een bak terwijl je dat filmt en aan het einde van het filmpje zeg je wie je nomineert. Diegene heeft dan 24 uur om datzelfde te doen.’ En wat valt er te winnen als de uitgedaagde faalt? Daar is ‘ie weer: een anytimer.
In de lockdown werden er zelfs nominatieapps aangemaakt. ‘Dat zijn speciale whatsappgroepen met ongeveer vijftig man waarbij je alleen maar nominatiefilmpjes heen en weer stuurt’, legt Heeman uit.
Hij scrollt door de groep die zijn huis heeft, samen met het huis van Brood. De chat staat vol met filmpjes van adtende mensen, soms met tien tegelijkertijd. ‘Anytimers of nominaties zijn ook gewoon een excuus om met elkaar een biertje te adten. Je weet beiden eigenlijk van tevoren al hoe het afloopt.’
