Nieuws
Vaderlandse geschiedenis wordt Nederlandse geschiedenis
Het eeuwenoude vak Vaderlandse geschiedenis aan de Universiteit Leiden gaat straks Nederlandse geschiedenis heten. De huidige naamgeving zou de indruk wekken dat de Nederlandse geschiedenis op niet-eigentijdse wijze wordt onderwezen.
Sebastiaan van Loosbroek
donderdag 20 februari 2020

Dat staat in een memo van het faculteitsbestuur van Geesteswetenschappen.

De nieuwe naam zou ‘beter aansluiten bij de inhoud’ en ‘neutraler’ zijn. Ook op andere universiteiten wordt de afstudeerrichting zo genoemd en in het buitenland werd het vak altijd al als Dutch History vertaald. De naam Vaderlandse geschiedenis voor de leerstoel bestaat al sinds 1860 en is tot op de dag van vandaag gehandhaafd.

Het is de sectie zelf die met het wijzigingsvoorstel is gekomen, zegt hoogleraar Nederlandse geschiedenis Henk te Velde. ‘Het is een zakelijke verandering, er zit geen duidelijke politieke agenda achter. De naam is allang uit de tijd, maar toch al die tijd gehandhaafd’, zegt hij. ‘De naam doet nu geen recht meer aan hoe het vak zich heeft ontwikkeld.’

Volgens Te Velde is het onderwerp nationalisme als onderzoeksobject namelijk steeds minder belangrijk geworden. ‘Het nieuwe is er vanaf, het bepaalt niet meer de agenda van het vak. In de maatschappij gaat het er nog heel veel over, maar voor wetenschappelijk onderzoek is het onderwerp nationalisme minder actueel. Daarom is de term vaderlands nu ook niet meer passend.’

De naamswijziging van het vak valt niet bij iedereen in goede aarde. Faculteitsraadslid van Geesteswetenschappen Mitchell Wiegand Bruss: ‘Ik heb het er met geschiedenisstudenten over gehad en zij vinden het heel vreemd. De naam bestaat al sinds 1860, het is een traditie. De naam zou niet meer eigentijds zijn, maar waarom moeten we eigenlijk zo nodig trendy meegaan met de tijd?’

Volgens Wiegand Bruss is er ook ‘niemand die denkt dat het een supernationalistisch vak is’ als het Vaderlandse geschiedenis blijft heten.

Te Velde benadrukt dat het daar niet om gaat. ‘Het is niet vanuit controverse dat we dit doen, we vinden de term niet verwerpelijk. Het is een praktische verandering, en juist daardoor was iedereen binnen de sectie het er tamelijk over eens.’

Daarnaast valt Wiegand Bruss over het feit dat de leerstoel, in tegenstelling tot het vak, wél Vaderlandse geschiedenis blijft heten. ‘Als je de naam van het vak verandert, verander dan ook die van de leerstoel’, zegt Wiegand Bruss.

Te Velde verwacht dat dat op termijn ook gaat gebeuren. ‘Daar beslist het college van bestuur over, maar het ligt voor de hand dat die naam uiteindelijk ook wordt aangepast.’

De naamswijziging voor het vak gaat volgens Te Velde over twee jaar officieel in.