De kwestie sleept zich al meer dan vijf jaar voort, maar onlangs leek er schot in de zaak te zitten. Gerda van den Berg, directeur van woningcorporatie de Sleutels, vertelde tegen lokale nieuwssite Sleutelstad dat er een deal was gesloten tussen de corporatie en de universiteit. ‘Er zijn afspraken gemaakt over wat er betaald moet worden áls we het complex aan de universiteit verkopen.’

Maar: die deal geldt alleen als 70 procent van de bewoners akkoord gaat. En de gemeenteraad eist dat er gelijkwaardige woningen worden aangeboden aan de bewoners die gedwongen moeten verhuizen.

Er zijn vier locaties voor de vervangende woningen voorgesteld, schreef het college van burgemeester en wethouders in een brief aan de gemeenteraad: de Paviusstraat, Langegracht (Stadsbouwhuis), de Kaiserstraat (het Plexusgebouw van de universiteit) en Waardgracht.

Vaag

De bewonerscommissie reageert echter zeer kritisch. ‘De tactiek van de gemeente is om naar buiten te brengen dat alles al in kannen en kruiken is’, zegt Giny Schoemaker, de voorzitter van de commissie. ‘Dat is niet zo.’ ‘De plannen zijn nog helemaal niet uitgewerkt’, vindt secretaris Theresa Steeman. ‘Het is allemaal zo vaag als wat. Dit kun je eigenlijk niet aan de bewoners voorleggen.’

Volgens de commissie biedt alleen de Plexus-optie gelijkwaardige woningen op een gelijkwaardig locatie. Maar op die plek is lang niet genoeg plek voor alle bewoners. Over de andere locaties is de commissie kritisch. ‘De eengezinswoningen op de Langegracht, dat worden maisonnettes met bovenburen en zonder tuin’, geeft Steeman als voorbeeld. ‘Als je nu een huis hebt met zolder en tuin, krijg je nu bovenburen, en dus geen tuin.’

Afgescheept

Dat was niet de afspraak, zegt ze. ‘We worden gewoon afgescheept. We zijn geen mensen voor de gemeente en de universiteit, alleen maar huizen. De Paviusstraat hebben ze er ook weer in geflanst. Dat ligt helemaal buiten het centrum.’

De gemeente en de universiteit kunnen het probleem oplossen, vindt de commissie. Schoemaker: ‘Bij Plexus zijn een aantal proeftuintjes van de Hortus, die ruimte zou beschikbaar kunnen worden gesteld om te bouwen.’ Steeman: ‘Dan kun je bijna iedereen daar kwijt.’

Schoemaker: ‘Maar de universiteit wil dat niet. We krijgen steeds het verwijt dat wij onze hakken in het zand zetten, maar als er een goed plan komt, kan het worden opgelost. Als de gemeente dat ook daadwerkelijk wil, dan knok je daar toch voor.’

Een onafhankelijke expert moet het voorstel en de bijbehorende vergoedingen nu gaan beoordelen: Daarvoor is de oud-directeur van de Nederlandse Woonbond, Chiel Rottier, inmiddels aangesteld.

Onteigenen

Wat gebeurt er als zijn beoordeling negatief uitvalt? ‘Dat weten we niet’, zegt Steeman. ‘Dat de gemeente weer naar de tekentafel moeten? Volgens mij weet de gemeenteraad ook nog niet precies wat dan de gevolgen zijn.’ Als Rottier wel een positief advies geeft, kan er een draagvlakmeting komen onder de bewoners. Dan geldt dat 70 procent akkoord moet gaan. De commissie verwacht echter niet dat zo’n meerderheid met de plannen zal instemmen.

Gebeurt dat niet, dan haakt de Sleutels af. ‘Dan is de gemeente weer aan zet’, zegt Steeman. ‘Als die zegt: “Jammer dan, jullie gaan toch gewoon weg”, weet ik niet wat de volgende stap is.’

Verhuizen, mocht dat er van komen, gaat sowieso nog een tijd duren. Drie van de vier locaties zijn op zijn vroegst in 2024 afgerond. Schoemaker: ‘En als het onteigenen wordt, dan zijn we ook zo weer jaren verder. Want dan is het aan de rechter.’