Annetje Ottow en Hester Bijl hebben deze maand plaatsgemaakt voor een nieuwe voorzitter en rector. De vervanger van Ottow is Luc Sels, niemand minder dan de ex-rector van de beste en oudste universiteit van België. Zelf zegt hij enthousiast te zijn om zich van een Leuvenaar tot een Leidenaar te dopen.
Nu heb ik twee weken geleden kort deze uni van binnen gezien.
Mijn oordeel: KU Leuven is eigenlijk de vroeger geboren, populairdere en succesvollere twee-eiige twin van LU.
Beide universiteiten vierden dit jaar hun verjaardag, waarbij KU Leuven wel 150 kaarsjes meer kon uitblazen. De Vlaamse reus is met 600 jaar één van de oudste universiteiten in Europa. Maakt dat Leuven en Leiden niet tot zussen met wat jaren ertussen? (Zussen, want op beide (oorspronkelijke) logo’s staat een vrouw.) Hoeveel is 150 universiteitenjaren in mensenjaren?
Allée, ik weet niet precies hoe de levensloop van een universiteit werkt. Wel weet ik dat de twee erg veel op elkaar lijken.
Waar onze UB er best betonnig uitziet, vergiste ik die van Leuven eerst met een kerk door de imposante klokkentoren. Bovenin verbaasde ik me over alle belangrijke ontdekkingen die er in Leuven zijn gedaan: de mercatorprojectie, de big bang (Leiden claimt deze ontdekking ook!), biomedisch 3D-printen. Leiden heeft ook zeer verbazingwekkende en belangrijke ontdekkingen op haar naam staan, maar niet eentje die direct zoveel levens heeft gered als het hiv-medicijn. Beide uni’s zijn prestigieuze onderzoeksinstellingen, maar Leuven staat toch echt op elke ranking-lijst in de top 100.
Leidense en Leuvense studenten zijn voor mijn gevoel hetzelfde, maar op een ander front. Leiden heeft studentenverenigingen, disputen en stamkroegen. In het Vlaams heten die studentenkringen, studentenclubs en ‘fakbars’ (faculteitsbars). Tegelijkertijd zijn beide uni’s ook internationaal georiënteerd, met veel buitenlandse studenten en een campus in de internationale, politieke hoofdsteden: Den Haag en Brussel.
De uni is met maar liefst 65.000 studenten de allergrootste Nederlandstalige instelling, op een bevolking van 100.000. Op vrijdagavond op de Oude Markt kan je de schimmen van de feestvierende studenten van de dag ervoor nog zien. Ze gaan in het weekend namelijk echt allemaal naar huis. Dit is in Nederland onbegrijpelijk, maar voor Vlamingen normaal. De studenten die op ‘kot’ wonen, blijven hun hele studententijd lang in het weekend terugpendelen naar hun mama en papa.
Op vrijdagochtend kotsen ze met hun kotgenoten, op zaterdagochtend barfen ze met hun vrienden uit het dorp. En na hun studie gaan ze weer terug naar hun geboorteplaats, want ze worden niet in Leuven ‘gedomesticeerd’. De gemeente schat in Leiden zo’n één op de tien inwoners student. Ook behoorlijk, maar Leiden is nog burgerlijk zat.
Een ander ding waar de KU Leuven in ‘uitblinkt’, zijn schandalen van studentenverenigingen. Waar het in Leiden al een tijdje geleden is dat een vechtende corpsbal het nieuws haalde, galmt in de gehele Nederlandstalige wereld nog de schok na van de moord op Sanda Dia en de klassenjustitie die volgde.
Luc Sels was de gezagvoerder van een grootse universiteit. Hij heeft alle extremen gezien en hier openlijk op gereflecteerd: hij schreef namelijk opiniestukken in een Vlaamse krant.
In één daarvan spreekt hij uit hoe diep de dood van Sanda Dia hem geraakt heeft, en dat hij blij is met een cultuurverandering op de universiteit. Zulke reflectie over schandalen heb ik bij bestuursleden van Leiden nog niet kunnen bespeuren.
Zahra Menguellati is student International Studies