Er hangt een vreemde blauwe rook tussen de hoge muren van de Pieterskerk. Het felle zonlicht wordt gefilterd door de waas en werpt een spookachtig schijnsel op een hond. Die lijkt rustig te slapen op een graf van een al lange vergeten Leidse geestelijke, ooit begraven in de tombe in de gewelven van de kerk.
Wie dichterbij komt ziet iets vreemds. Er is iets niet in orde met het dier. Als de ogen gewend zijn aan het halfduister blijkt dat de poten tot op het bot zijn afgekloven. Een rat knabbelt onverstoord aan de kop van het al half vergane beest.
In de hoek van de kerk staat een tafel met nog meer opgezette dieren. Aan een statief hangt een nylon draad met daaraan een kraai. Her en der liggen er nog wat andere ratten in verschillende staat van ontbinding.
Het zijn rekwisieten voor een fotoshoot van Erwin Olaf. Hij heeft van museum De Lakenhal en de universiteit de opdracht gekregen om het Leidens Ontzet te verbeelden.
Dat kan niet zonder de pest, geweld en dood. Wie op deze vrijdagmiddag in juli door de kerk loopt, komt hellebaarden, zwaarden en allerlei ander wapentuig tegen. Er staat een schavot met een galg. Iemand wacht vandaag nog de strop.
De rookmachine wordt uitgezet. Olaf heeft het juiste diffuse licht om Minerva, de godin van de wijsheid, te fotograferen. Professioneel model Frederique van Riet draagt een wit met zilveren japon. Een assistent van Olaf zet voorzichtig een gouden helm op haar hoofd. Een speciaal gemaakt schild met Medusakop wordt aan haar arm vastgemaakt. Door de UB geleverde 16e-eeuwse boeken en een speer uit de collectie van de Lakenhal vervolmaken het tafereel.
De vrolijk gestemde Olaf is tevreden. ‘Oké klaar’, roept hij. ‘Daar gaan we dan!’ Maar net als hij op de knop drukt, glijdt de helm half van het hoofd van Minerva.
Twee assistenten grijpen het onwillige hoofddeksel en proberen het metaal bij te buigen. Zelfs knieën en voeten worden ingezet maar het lukt niet. Olaf in besluit kalmpjes om Minerva dan maar helmloos te fotograferen.
Het is toch de bedoeling om van losse scènes een historiestuk van twee bij drie meter te maken dat kan wedijveren met de oude meesters. Aanpassen kan later ook nog wel.
Inmiddels is het lunchtijd en een groep flink verveelde watergeuzen spoedt zich met bord in de hand naar de geïmproviseerde keuken. De Leidse amateurmodellen zijn blij dat het lange wachten wordt onderbroken. Hun zware laarzen bonken over de stenen kerkvloer. Ze moeten nog steeds wennen aan de oncomfortabele 16e-eeuwse kleding maar de half afgekloven hond valt ze al lang niet meer op.
Het historiestuk van Erwin Olaf is vanaf 30 september bij de tentoonstelling Leidens Ontzet in De Lakenhal te zien. De stillevens en de figuurstukken zijn in de UB te zien.