In augustus zei studentenpartij DSP-SC het vertrouwen op in rector Hester Bijl. De aanleiding was dat de Leidse tak van de Groot-Nederlandse Studentenvereniging (GNSV) was toegelaten tot de informatiemarkt van de El Cid, terwijl die vereniging sterke banden heeft met de extreemrechtse Geuzenbond.

Volgens DSP-SC hoort de vereniging niet thuis in de introductieweek, benadrukte raadslid Michel Vermeer maandag nogmaals tijdens de universiteitsraad: ‘Veel studenten hebben ons laten weten zich niet veilig te hebben gevoeld op de El Cid en vinden het moeilijk te geloven dat de rector zo makkelijk extreemrechts heeft toegelaten. De rector had ook kunnen staan voor de groepen waar extreemrechts zich tegen keert: zwarte mensen, mensen van kleur, queer personen, Joden, moslims en vluchtelingen.’

Wat betreft DSP-SC moet Bijl daarom aftreden. ‘Wij vinden haar positie onhoudbaar en zeggen het vertrouwen in haar op. Het zou haar sieren als zij dezelfde conclusie trekt.’

racisme en discriminatie

‘Dat mensen zich minder veilig voelen omdat er organisaties actief zijn die zich associëren met politiek geweld, begrijpen en betreuren we’, reageerde Bijl. ‘We willen dat gevoel zo veel mogelijk wegnemen, maar dat zal niet altijd mogelijk zijn.’

Vermeer wilde weten op welke grond de universiteit GNSV heeft toegelaten. ‘De organisaties die op de informatiemarkt willen staan, worden getoetst op een aantal criteria’, antwoordde de rector. ‘Zoals de vraag of de vereniging zich schuldig maakt aan het gebruik van opruiende teksten die kunnen aanzetten tot of bijdragen aan haat, geweld, racisme en discriminatie. Op basis hiervan bestond geen grond om GNSV de toegang te weigeren.’

Volgens Bijl kan pas worden ingegrepen ‘als de vrijheid van meningsuiting overgaat in agressie, discriminatie, intimidatie en haatzaaien’. Wel zei ze het begrijpelijk te vinden dat ‘alleen al de aanwezigheid van bepaalde groeperingen als intimiderend kan worden ervaren. Maar dat kan geen reden zijn om ze te weren, want dan verstomt het academische debat.’

terroristische aanslag

Bovendien wees ze erop dat het college van bestuur niet zelf expliciet het besluit heeft genomen GNSV toe te laten. Dat vloeide voort uit het beleid van onze universiteit, dat netjes is getoetst. Daarover zijn we geïnformeerd.’ Door wie dat is getoetst en door wie het college is geïnformeerd, liet ze in het midden. ‘Het besluit is wel gedragen door het gehele college.’

Op de donderdag van de El Cid-week werd een lid van GNSV gearresteerd wegens het voorbereiden van een terroristische aanslag. Vermeer wilde weten wat de rector daarvan vindt. Bijl: ‘GNSV heeft de betrokkene zodra bekend werd dat die daarvan werd beschuldigd direct geroyeerd als lid en dus zelf afstand genomen van diens acties.’

Het college is vooralsnog dan ook niet bereid om GNSV volgend jaar wél te weigeren. ‘Er is nog geen sprake van beleid waarbij GNSV wordt geweerd, maar het wordt wel geëvalueerd.’

Op de vraag of Bijl zelf ook vindt dat ze moet aftreden, antwoordde ze: ‘We hebben met elkaar ooit beleid opgesteld, dat is in uitvoering gebracht. Ik zie geen reden om hier als rector gevolgen aan te verbinden.’

Verder wilde de partij weten wat het college van bestuur in het algemeen vindt van extreemrechts. ‘Een universiteit is geen politieke organisatie en wij hebben geen politieke voorkeur of signatuur, juist om die verschillende stemmen binnen onze gemeenschap de ruimte te bieden’, reageerde Bijl.

Echt stuitend

Vermeer: ‘Ik vind het echt stuitend dat de rector weigert extreemrechts te veroordelen. Ze doet alsof we het hier over de JOVD hebben. Volgens experts is de vereniging rechtsextremistisch en opgericht in Leiden door leden van de Geuzenbond, die is aangemerkt als extreemrechts. Waarom veroordeelt de rector dit niet?’

‘Ik heb alle vragen beantwoord en zie geen reden om hier verder op in te gaan’, reageerde Bijl.

Vice-collegevoorzitter Timo Kos voegde daaraan toe: ‘Uiteindelijk is het aan de rechter om te bepalen wanneer mensen wetten overschrijden. Wij gaan geen organisaties verbieden of weren voordat er daden zijn gepleegd.’

Zelf teruggetrokken

Tot slot stelde Vermeer dat de GNSV bij de informatiemarkt van de Universiteit Nijmegen wél is geweerd, een week na de arrestatie van de terreurverdachte. Waarom doet Leiden dat niet volgend jaar? ‘Volgens onze informatie heeft GNSV zich zelf teruggetrokken’, zei Kos.

Een woordvoerder van de Radboud Universiteit bevestigt dat. ‘Op basis van de criteria die wij tot nu toe hanteren is GNSV toegelaten op onze introductiemarkt. Zij hebben zich uiteindelijk zelf teruggetrokken. Naar aanleiding van de discussie die is ontstaan is in overleg met studenten en medewerkers afgesproken de criteria opnieuw te bekijken.’

Het Leidse college wil binnenkort zogenoemde dialoogsessies laten organiseren met de academische gemeenschap over de vraag wat wel en niet gezegd mag worden.