De hertog van Alva, door de Spaanse koning Filips II aangesteld als landvoogd, besloot Leiden tijdens de Tachtigjarige Oorlog net zo lang te belegeren tot het stadsbestuur zich overgaf. Bij een tweede beleg, in 1574, staken de Watergeuzen de dijken bij Rotterdam en Capelle aan den IJssel door. In de nacht van 2 op 3 oktober stond het water rond Leiden hoog genoeg om de Spanjaarden te verjagen. Intussen waren 6000 van de 18.000 Leidenaren al bezweken aan de honger en de pest.
Burgemeester Van der Werff (hierboven afgebeeld) zou zelfs zijn arm aangeboden hebben aan de uitgehongerde inwoners. Een pan pruttelende hutspot uit het verlaten Spaanse kamp en wittebrood en haring, meegebracht door de Watergeuzen, stilden de ergste honger. Willem van Oranje bedankte de dappere Leidenaren met een universiteit. Leidens Ontzet wordt nog elk jaar groots gevierd, vanaf 2 oktober om exact 15.74 uur (16.14 dus).
Meer over de officiële programmaonderdelen is te vinden op de website van de 3 October Vereeniging.
Er is ook héél veel muziek. Horecaondernemers verzorgen elk jaar podia, onder meer op de Nieuwe Rijn, het Hooglandsekerkplein en bij L’Esperance, Studio de Veste en Estaminet Schommelen voor de deur. Het volledige muziekprogramma is hier te vinden.
Lees ook het de interviews met Jan Boots, directeur van de Nederlandse Kermisbond, en Chantal Ropers, die na haar rechtenstudie in Leiden zelf kermisexploitant werd. En als je er echt àlles van wil weten, hebben we nog onze 3 Oktober-special van twee jaar terug, met de stichtingsactie, de natuurlijke historie van de haring, Rubberen Robbie en nog veel meer.