Hoe bent u generatie-expert geworden?
‘Na mijn studie psychologie kwam het gewoon op mijn pad. Ik heb veel met millenials gewerkt en het viel me op dat die heel anders tegen werk aankijken dan ik, maar ook dat ze anders tegenover hun ambities in het leven staan. Dat vond ik fascinerend. Ik ben me erin gaan verdiepen en het onderwerp heeft me niet meer losgelaten.’
Maar bestaat er wel botsing van generaties? Mensen verschillen toch ook gewoon onderling van elkaar?
‘Dat indelen in die hokjes is natuurlijk niet absoluut. Individueel zijn de verschillen tussen mensen natuurlijk enorm, maar we zijn ook allemaal een product van onze tijd. Kijk bijvoorbeeld naar digitale vaardigheden bij jongeren. Die zijn daar veel vaardiger in dan ouderen.’
Hoe zijn de generaties te typeren?
‘Generatie X (geboren tussen ongeveer 1956-1970) kenmerkt zich door loyaliteit naar de werkgever. Hard werken hebben ze hoog in het vaandel staan en ze zijn behoudend. Pragmaten (1971-1985) zijn zelfredzaam en ook wel wat opportunistisch. Generatie Y, ook wel millenials genoemd (1986-2000), is vernieuwend, authentiek, maar ook veeleisend. Generatie Z (2001-2015) is zeer omgevingsbewust, serieus, gericht op de toekomst, maar ook kwetsbaar.’
Wie botsen er op de werkvloer het meest?
‘We ergeren ons het meest aan de mensen die onze kinderen of ouders zouden kunnen zijn. Wat we thuis aan kinderen waarderen zien we heel anders op de werkvloer, bijvoorbeeld als het gaat om het sneller wisselen van werkgever. Oudere generaties zijn heel erg van profit, power en profession. Jongere generaties van purpose, pressure en people.’
Moeten werkgevers zich daarmee bemoeien? En hoe dan?
‘Onderlinge frictie en ergernis betekenen slecht nieuws. Kijk bijvoorbeeld naar het verzuim en verloop onder jongeren of naar de moeilijkheid om ouderen duurzaam te blijven inzetten. Als je niet voor verbinding en waardering zorgt en je laat dit dooretteren krijg je steeds meer verwijdering, conflicten en mensen die uiteindelijk naar een andere baan overstappen. Dat kost je geld.
‘Gelukkig zijn veel organisaties zich hiervan bewust. Zij bieden dan bijvoorbeeld goede HR-programma’s aan om personeel te stimuleren, veranderen hun beleid en zijn transparanter. Die taak ligt echt bij de werkgever, mensen zijn toch te bang om dat zelf te doen. Over het algemeen zie ik mensen veel dingen voor zichzelf houden. Ze hebben schroom, misschien zelfs wel angst om dingen uit te spreken.’
Wat zijn de verwachtingen voor de huidige, afstuderende Gen-Z’ers?
‘Het unieke aan dit tijdsgewricht is dat de banen echt voor het oprapen liggen. Iedereen kan dus hoge eisen stellen wat betreft flexibiliteit of ontwikkelingsmogelijkheden. Ik zie dat als een heel positieve ontwikkeling omdat heel veel organisaties te lang niet zijn veranderd. Als het heel moeilijk is om een baan te krijgen zul je je moeten aanpassen, maar nu is het over vrijwel de hele linie andersom. Er zal een stroomversnelling ontstaan. Generatie Z gaat het allemaal afdwingen.’
Kim Jansen, Generatieverschillen op de werkvloer. Diesfestival voor alumni. Kamerlingh Onnes Gebouw, zaterdag 10 februari, 12.00 - 17.30 u