n dan nu... de brandende hand’, zegt Tom Borsje (21, wiskunde). Hij steekt een lucifer aan, laat die op zijn hand vallen, en VOOOMMMM. Een enorme steekvlam schiet uit zijn handpalm omhoog.

De leerlingen van de Van der Capellen scholengemeenschap in Zwolle zijn van hun sokken geblazen door de wetenschapsgoochelaars van Rino, een stichting van Leidse studenten die optreden met natuurkundeshows. Er klinkt applaus vanuit het klaslokaal.

‘Kijk, ik leg eerst een laagje water op mijn hand’, legt Borsje uit. ‘Daarop leggen we vervolgens zeepbelletjes gevuld met butaangas en die worden aangestoken. Omdat vuur altijd omhooggaat, komt je huid niet in aanraking met het vuur. Je moet alleen wel je hand rechthouden, anders kan je jezelf wel verbranden. Laatst sloeg een van onze collega’s tijdens deze truc zijn hand tegen zijn broek aan toen hij het te heet kreeg. Daarop vloog zijn broek in brand.’

Buitenland

Het is de tweede keer dat hij namens Rino een optreden geeft. ‘Spannend en superleuk. We proberen met onze shows middelbare scholieren te laten zien hoe cool natuurkunde kan zijn. We hopen natuurlijk dat ze er wat van leren.’

Vrijwilligers van Rino treden niet alleen in Nederland op, maar ook wel eens in België en Duitsland. ‘Ik hoop dat ik binnenkort ook in het buitenland mag gaan optreden’, zegt Borsje.

Tijdens de Freezing Physics-shows doen de studenten vooral experimenten met stikstof. Tijdens een van die proeven laat Pim Bax (27, computer science) stikstof van -200⁰C in kokend water vallen. Binnen enkele seconden is het hele klaslokaal gevuld met een grote dampwolk.

‘Dat kan je gewoon inademen hoor’, zegt Bax tegen de scholieren. ‘Je wordt er niet high van.’

Een jongen steekt zijn hand omhoog en vraagt: ‘Meneer, mag ik skaffa worden van die vape?’

De leerlingen krijgen wel een andere traktatie. ‘Dit was zojuist nog perensap’, vertelt Borsje terwijl hij bakjes uitdeelt. ‘Dat heb ik met behulp van stikstof bevroren, en nu is het perenijs, superlekker.’

PLOF! PLOF! PLOF! ‘Het is belangrijk dat de show spectaculair is’, zegt Borsje, terwijl zijn collega’s met behulp van stikstof kurken tegen het plafond schieten. ‘In dit experiment willen we het publiek shockeren door middel van harde knallen. Het is dan de bedoeling dat degene die de truc uitvoert zijn oren demonstratief dichtdoet zodat de klas het gevoel heeft dat er iets heftigs gaat gebeuren. We zijn natuurlijk niet alleen natuurkundigen, maar ook performers.’

Inge van Schagen (19, sterrenkunde) leert de scholieren daarna dat ze natuurkundigen ‘niet zomaar moeten geloven’ als ze iets beweren. ‘Als wetenschappers tonen wij de juistheid van onze hypothesen met behulp van experimenten aan. Jullie kunnen dus met eigen ogen zien hoe de natuurkunde werkt. In de wetenschap gaat het om bewijs.’

‘Natuurkunde is ook heel praktisch toepasbaar’, vertelt Bax tijdens een van de laatste trucs. ‘Als je bijvoorbeeld je hamer kwijt bent, kan je de schil van een banaan bevriezen met behulp van stikstof. Die kan je dan gebruiken om te timmeren.’ TOK! TOK! TOK! Met de bevroren banaan timmert hij een spijker in een plank.

Vervolgens pelt hij de banaan en neemt een hap. ‘Dan kan je timmeren en eten tegelijk, handig!’