Nieuws
FSW wil af van naam Pieter de la Court: ‘Heldenverering is te ingewikkeld geworden’
De Faculteit Sociale Wetenschappen wil de naam van het Pieter de la Court-gebouw veranderen. Wat de nieuwe naam wordt, is nog niet bekend. Mogelijk volgt een prijsvraag.
Else van der Steeg
woensdag 14 mei 2025
Foto Vysotsky (Wikimedia)

De naam draagt niet bij aan ‘de diverse en inclusieve kennisgemeenschap’ die FSW wil zijn, schrijft het faculteitsbestuur in een voorgenomen besluit.

Aanleiding tot de naamsverandering is het opiniestuk ‘Was Pieter de la Court wel een “vrijdenker”?’ van universitair docent geschiedenis Karwan Fatah-Black en vakdidacticus Maatschappijleer aan het ICLON Arthur Pormes in Mare van 28 november 2022.

In dat artikel beschrijven zij de rol van De la Court in de West-Indische Compagnie, die zich in die tijd vrijwel alleen met slavenhandel bezighield. Ook leggen ze uit dat de quote die naast het naar hem vernoemde gebouw prijkt – ‘Gelukkig is degene die niemands slaaf en niemands tiran wil zijn’ – niet slaat op de koloniale slavernij maar op politieke overheersing.

Koloniale slavernij

Na publicatie is het faculteitsbestuur in gesprek gegaan met verschillende partijen, onder wie de auteurs van het stuk, staat in het voorstel.

‘In dit gesprek schetsten de schrijvers een beeld van hun onderzoek naar de lakenhandel van Pieter de la Court, zijn betrokkenheid bij de West-Indische Compagnie als aandeelhouder en toehoorder bij de vergadering van de Heren Negen en zijn betrokkenheid bij de slavenhandel. Daarnaast lichtten zij de betekenis toe van het bovengenoemde citaat van Pieter de la Court, die vanuit het tijdperk van de zeventiende eeuw moet worden geïnterpreteerd als een uitspraak over politieke tirannie (slaaf-tiran), niet over koloniale slavernij (slaaf-meester).

‘Het bestuur stelt voor om geen persoonsnaam te selecteren voor het gebouw’

‘In ons huidige tijdsgewricht roept dit een aantal vragen op; over de naam van ons gebouw, de plaquette op de buitenmuur met het genoemde citaat en het jaarlijks uitreiken van de Pieter de la Court-penning door de faculteit aan studenten, onder andere voor initiatieven op het gebied van diversiteit en inclusiviteit.'

Het faculteitsbestuur hoopt dat het voorgenomen besluit voor de zomer aan het college van bestuur wordt voorgelegd. ‘De beslissing ligt uiteindelijk bij het college’, licht bestuurssecretaris Jordi Kerkum toe. ‘We zijn nu bezig met het plan van aanpak en hierover in contact met onder andere Vastgoed en het UFB. Er wordt een impactanalyse gedaan: alle naambordjes moeten worden gewijzigd, de bewegwijzering ook. We moeten daarbij ook letten op de huidige financiële situatie.’

College besluit uiteindelijk

Wat de nieuwe naam wordt, is nog niet bekend. Het faculteitsbestuur stelt voor om hiervoor een universiteitsbrede prijsvraag uit te schrijven. Maar, benadrukt Kerkum, dat is pas de volgende fase van het proces. Het plan van aanpak moet eerst worden afgemaakt, waarna het voorstel nog door het college van bestuur moet worden goedgekeurd.

Een prijsvraag zou dan na de zomer worden uitgeschreven. In het voorgenomen besluit stelt het bestuur wel voor om geen persoonsnaam te selecteren voor het gebouw. Kerkum: ‘Dat is ook aan het college van bestuur. Het is in Leiden traditie om gebouwen te noemen naar personen. Maar misschien is heldenverering vandaag de dag te ingewikkeld geworden.’