Columns & opinie
Waarom ik de onzuiverheid en het gemengd-zijn blijf vieren
Mijn uiterlijk heeft niets veranderd aan het opgroeien in een familie die nu multicultureel zou worden genoemd. Het veranderde niets aan de soms precaire positie die die helft van de familie innam in de Nederlandse samenleving.
Remco Breuker
donderdag 17 februari 2022

Ik ben geen witte man. En nee, dit is geen flauwe provocerende uitspraak van een dappere identitaire strijder die zichzelf blank vindt. Het is de waarheid.

Natuurlijk ben ik óók een witte man, maar daarmee is niet alles gezegd. Ik weet het, mijn bleke huid die samen met mijn lengte, slungelige aard en motorische gestoordheid een hele jeugd garant stond voor verwijten van sloomheid, ziekte, en algehele boekenwurmigheid (in de Zaanstreek vaak vertaald in pesten en slaan) doen anders vermoeden, maar één stel van mijn grootouders was te donker om Zuid-Afrika binnen te komen of zelfs maar Australië.

De trouwfoto van mijn ouders onthult mijn grootouders zoals ik ze nooit heb gekend - niet veel ouder dan ik nu ben – en tot mijn verrassing heel Chinees. Misschien zit er meer Chinees bloed in die kant van de familie dan ik altijd dacht: ik ben altijd uitgegaan van Indonesisch bloed. Wellicht zijn de wondere wetten van de genetica hier aan het werk: dezelfde die ervoor zorgden dat mijn donkere grootmoeder een volle zus had met blond haar en blauwe ogen en dat ik qua uiterlijk na mijn vijftiende een carbondoorslag van mijn Hollandse vader werd (tot luid geuite ontzetting van Indische tantes).

Mijn uiterlijk heeft echter niets veranderd aan het opgroeien in een familie die nu multicultureel zou worden genoemd. Het veranderde niets aan de soms precaire positie die die helft van de familie innam in de Nederlandse samenleving - een positie die in het land van hun geboorte (en van een goed deel van hun volwassenheid en carrière) overigens even precair was. Als ze hier te donker waren, waren ze daar eerst te donker en daarna weer te licht. Het echte vergrijp was: gemengd-zijn.
Het verandert ook niets aan het gevoel, zowel actief ingeprent als passief opgepikt, dat je familie anders was dan de rest van de straat (maar twee straten verderop woonde er dan wel een familie met dezelfde achtergrond en die konden ook nog eens spekkoek maken).

'Puurheid is een construct, een afspraak tussen de etterbakken uit de klas'

Mijn uiterlijk veranderde wel wat aan mijn eigen positie. Mijn huid is echt erg wit (al ben ik die ziekelijke bleekheid grotendeels kwijt), ik ben lang en man en ik heb met veel pijn en moeite geleerd assertief te zijn (met als gevolg dat ik wel eens wil overcompenseren). Dus ik ben altijd behandeld als een witte man, met alle zegeningen die dat met zich meebrengt. Zo was ik Zuid-Afrika destijds vast wel binnengekomen (en heb ik wel kunnen werken in Australië).

Toch heeft mijn familieachtergrond wel degelijk invloed gehad op mijn carrière. Mijn fascinatie met hybriditeit en de verraderlijke flexibiliteit van betekenis, structurele achterdocht met betrekking tot puurheid en homogeniteit en geloof in de mogelijkheid (maar ook de tijdelijkheid) van precaire balansen tussen tegengestelde grootheden leid ik direct er naar terug.

Misschien is het een primaire vorm van lijfsbehoud dat ik als door een bij gestoken reageer op claims, van welke kant dan ook, dat alleen puurheid authentiek is of dat uiterlijk voorkomen het enige is wat uiteindelijk telt. Want wie ben jij om een fundamentele scheiding aan te brengen tussen mij en mijn grootouders, moeder, en kinderen? Puurheid is een construct, een afspraak tussen de etterbakken uit de klas of diegenen die hun plek ambiëren (tomato tomato), en een wapen dat zowel machtigen als gemarginaliseerden met demonisch genoegen hanteren.

Ondertussen dicteert het construct puurheid meer en meer hoe we naar elkaar kijken. Hoe hoger het octaangehalte hoe meer spreekrecht. Een nieuw puritanisme regeert de meeste kleuren van de ideologische staalkaart. Ik weet niet of het een vorm van predestinatie of van erfzonde is, maar ik zou blij zijn met wat Augustijnse herbevestiging van persoonlijke vrijheid.

Tot die tijd blijf ik de onzuiverheid en het gemengd-zijn maar vieren, al vraag ik me wel af of er niet een dag zal komen dat die van van de staalkaart worden geverfd.

Je kunt een boek natuurlijk op zijn omslag beoordelen. Maar dan moet je ook wel de boekenkast op kleur indelen en niet pretenderen dat het over inhoud gaat.


Remco Breuker is hoogleraar Koreastudies