Rechten kampt met een hoge uitval aan studenten. Er worden minder studiepunten gehaald dan oorspronkelijk verwacht, en dat levert minder geld op. Dat probleem ‘hadden we goed in de smiezen’, zei decaan Suzan Stoter maandag tijdens faculteitsraadsvergadering.
Rechten reorganiseert de bacheloropleiding om zo te proberen meer studenten binnenboord te houden. Verder vangt de faculteit de klappen op door in te teren op reserves, het facultaire geldverdelingsmodel aan te passen en een ‘flink deel op andere bronnen te bezuinigen’.
‘Dat was al niet leuk’, aldus Stoter. ‘Noodzakelijk, maar lastig voor de organisatie om te absorberen.’ Daar komen de voor ‘het hoger onderwijs ongunstige punten uit het Hoofdlijnenakkoord’ van het nieuwe kabinet nog bij. ‘Nu staat alles nog verder onder druk.’
Minder internationale studenten
De instroom van internationale studenten moet drastisch omlaag. ‘Voor andere faculteiten zijn de internationaliseringsplannen nog veel zorgelijker. Wij hebben relatief veel Nederlandstalige opleidingen.’
Het kabinet wil ook het Fonds Onderzoek en Wetenschap jaarlijks met 150 miljoen verlagen en gaat de zogeheten intensivering van de sectorplannen terugdraaien: het gaat dan om 215 miljoen per jaar.
‘Hierdoor hebben we niet te maken met veranderende spelregels maar met een veranderend speelveld’, aldus Stoter. ‘Dit gaat ons beïnvloeden, in welke mate moet nog blijken. Soms is er het gevoel dat je wordt teruggeworpen in je mogelijkheden.’ Volgens de decaan lijkt het er vooralsnog op dat ‘de gelden voor de al positief geëvalueerde sectorplannen rechtsgeleerdheid in 2025 nog wel zullen worden doorgezet. Als dat niet gebeurt, komen we in een situatie van onbehoorlijk bestuur.’
De faculteiten en universiteiten ‘moeten met elkaar optrekken en in Den Haag lobbyen om het geheel in stand te kunnen houden.’ Het is belangrijk dat we ‘niet tegen elkaar worden uitgespeeld’.
Ook binnen de faculteit is solidariteit en vertrouwen belangrijk. ‘We moeten de verbinding met elkaar zoeken. De afdelingsvoorzitters, de wetenschappelijk directeuren en de raad en bestuur. We moeten met z’n allen voor de faculteit staan. We zullen elkaar hard nodig hebben. Het is onze gezamenlijke verantwoordelijkheid om deze faculteit een toekomst te geven.’
De raadsleden waren ook geschrokken van de plannen. ‘Iedereen is heel erg bezorgd’, zei raadsvoorzitter Lara Hartman-Ohnesorge. ‘De maatregelen gaan ongetwijfeld gevolgen voor de kwaliteit van het onderwijs hebben. Onafhankelijke wetenschap komt enorm onder druk te staan, net zoals de beginselen van de academie: kennis, kritisch denken, participatie en kansengelijkheid. We kijken met veel spanning naar welke maatregelen daadwerkelijk worden ingevoerd. Hopelijk worden dat er niet veel.’
Stoter ging vervolgens in op de besparingen die de faculteit al moet doorvoeren zonder de mogelijke Haagse bezuinigingen. Volgens de decaan wordt er per afdeling ‘gekeken hoeveel fte er uit de begroting kan worden gehaald doordat bijvoorbeeld taken anders worden verdeeld of medewerkers andere dingen gaan doen. Dat zijn we nu met de afdelingen aan het bespreken.’
Het plan is dat er geen ontslagen vallen. Het is ook ‘niet zo dat we elke vacature van iemand die weggaat niet opvullen. We kijken heel gericht naar wat we nodig hebben.’
De faculteit wil ook besparen op materiële lasten zoals de huur van tentamenruimtes, de kosten van universitair uitzendbureau Jobmotion, de afdrachten aan de bibliotheek. ‘Easy access (een afkoopregeling voor de overname van publicaties op bijvoorbeeld Brightspace, red.) is een enorm grote post. Daar betalen we 96.000 euro voor, dat moeten we kunnen halveren.’
De diensten van het Universitair Facultair Bedrijf zijn ook een hoge kostenpost. ‘We moeten onderzoeken of we dat kunnen verminderen.’ Dat wordt nog lastig genoeg want ‘die afdrachten staan wel ergens voor. Je kunt niet zomaar schrappen’.
Rechten gaat ook de kosten rond de bijzonder hoogleraren onder de loep nemen. ‘Het is uiteraard hartstikke gaaf om iemand binnen te halen voor een bijzondere leerstoel.’ Zo’n aanstelling wordt niet betaald door de faculteit, maar levert desondanks extra kosten op. ‘We zijn niet zo goed geweest om die bij de externe partij neer te leggen. We moeten terug naar de kerntaken. Dat is de rode draad.’
Verder wil de faculteit zich richten op het verhogen van de inkomsten. ‘We halen niet alles uit de markt dat er in zit. Meer inzet om bepaalde inkomsten naar ons toe te halen is nodig.’ Rechten hoopt dat de Leiden Law Academy, dat zijn opleidingen voor juridische professionals en alumni, meer kan gaan opleveren.