In het nieuwe systeem dat mogelijk in 2026 wordt ingevoerd, kiest DUWO zelf wie van alle reacties op een kameradvertentie naar een hospiteeravond mag komen. De bewoners moeten dan uit die selectie een nieuwe bewoner kiezen. Hoe DUWO kiest wie er naar een hospiteeravond mag is nog niet bekend, maar dit zou gebeuren op basis van ‘objectieve criteria’.
Die criteria houden in ieder geval geen rekening met lidmaatschap van verenigingen. Waar studenten nu nog hospitanten van hun eigen gezelligheids-, sport- of studievereniging kunnen uitkiezen om langs te komen op een hospiteeravond, houdt DUWO daar in de toekomst geen rekening meer mee in de voorselectie.
Huurdersvereniging BRES verzet zich tegen de plannen. In een brief aan haar leden schrijft BRES dat het huidige hospiteerbeleid de sociale cohesie, veiligheid, sociale contacten en het mentale welzijn van studenten bevordert. ‘De voorgestelde wijziging van DUWO zal dit negatief beïnvloeden’, aldus de vereniging.
‘We zagen al een landelijke trend richting dit soort hospiteerbeleid’, vertelt BRES-bestuurslid Marnix Vorselman. ‘Daarom hebben we een enquête uitgestuurd onder onze 7000 leden en toen bleek dat zij voor een heel groot deel tevreden zijn met de huidige regels. Met name de autonomie om zelf te kiezen wie er in je huis komt wonen vinden mensen belangrijk. We zijn niet tegen verandering van het beleid, maar die autonomie moet bewaard blijven.’
Ook partijen in de gemeenteraad maken zich zorgen over het nieuwe beleid. ‘Dit mogelijke plan zal het einde betekenen voor een gigantische hoeveelheid traditionele studentenhuizen’, schrijft duo-raadslid John Verstappen van SVL, ‘waarbij decennia aan huistradities en geschiedenis verloren zullen gaan’.
D66 ‘pleit voor een hospiteersysteem dat recht doet aan de Leidse studentenhuiscultuur. Huizen zouden hun voorkeurscriteria moeten kunnen blijven uitspreken voor een goed matchingsproces.’
In reactie op de onrust laat DUWO weten dat het nieuwe beleid juist bedoeld is om hospiteren transparanter te maken. ‘Het huidige systeem van hospiteren – waarbij zittende huurders volledig bepalen wie hun nieuwe huisgenoot wordt – sluit onbedoeld veel woningzoekenden uit. Studenten zonder netwerk, met minder toegang tot informatie of zonder aansluiting bij bepaalde verenigingen, maken hierdoor aanzienlijk minder kans op een kamer.’
BRES heeft als huurdersvereniging adviesrecht op de beleidswijziging en is van plan kritisch te adviseren, alhoewel dat advies niet bindend is en DUWO het naast zich neer kan leggen. Maar liever laat de vereniging het niet zo ver komen.
Vorselman: ‘We zijn nu naar buiten getreden omdat we hopen in deze fase van het proces nog invloed uit te kunnen oefenen op het beleid en niet aangewezen zijn op alleen het formele advies.’
Ook DUWO zegt te willen samenwerken met huurdersorganisaties om het nieuwe beleid verder uit te werken. BRES stuurt deze week ook een petitie uit onder haar leden over de verandering van het hospiteerbeleid.
Uit een enquête van de Plaatselijke Kamer van Verenigingen (PKvV) blijkt dat 52 studentenhuizen in Leiden recent zijn gesloten of dat binnenkort worden, goed voor in totaal ruim 300 kamers. Volgens de PKvV ligt de oorzaak hiervan bij veranderende belastingregels en lokaal verkameringsbeleid.
‘Uit de enquête blijkt dat de studentenhuisvesting in Leiden onder grote druk staat. Met tientallen dreigende sluitingen en een onzekere toekomst voor honderden studenten.’
De PKvV citeert ook cijfers van hospiteerwebsite Kamernet, waaruit blijkt dat de kamernood in Leiden het hoogst is van alle studentensteden. In 2024 daalde het aanbod met 30 procent terwijl de huren met 17,3 procent stegen.
Leiden voerde in 2024 een nieuw beleid in. Onder de nieuwe lokale regels moeten verhuurders nu in veel wijken een verhuurvergunning en omzettingsvergunning aanvragen. De verhuurvergunning is bedoeld om huurders te beschermen tegen onder meer discriminatie, bedreiging en te hoge huurprijzen.
Vanwege de sluitingen, die komen na een eerdere ronde sluitingen van studentenhuizen in Transvaal, het Noorderkwartier en De Kooi, roept de PKvV op tot een actieplan.
‘Alleen door samen in gesprek te gaan en actief te zoeken naar praktische en haalbare oplossingen kunnen we voorkomen dat studenten op straat komen te staan. Een gezamenlijke aanpak is nodig om ervoor te zorgen dat er voldoende en betaalbare studentenhuisvesting blijft.
‘Voor een typische studentenstad als Leiden is het ronduit problematisch dat zoveel huisvesting in korte tijd verdwijnt.’