Vorige week sprak de universiteitsraad met het college van bestuur over de universitaire financiën. De raad merkte op dat er in 2021 fors meer dan begroot aan extern personeel was ingezet. De personeelslasten voor extern ingehuurd personeel vielen vorig jaar zelfs 14,1 miljoen euro hoger uit dan verwacht. De raad vond die ontwikkeling zorgelijk, en wilde dat het college de inhuur van buiten terugdringt.
Het college legde uit wat de grootste oorzaak is voor de hoge uitgaven. ‘Als je daar in detail naar kijkt, dan gaat het vooral om de ict’, zei vice-collegevoorzitter Martijn Ridderbos. ‘Het punt is dat we heel moeilijk aan arbeidskrachten kunnen komen in die sector. Soms is de oplossing de vacature langer open laten staan, maar in de ict willen we dat niet. Dat maakt de universiteit kwetsbaar.’
Ratrace
Het speelt niet alleen in Leiden, legde Ridderbos uit. ‘Er is zelfs een rat-race tussen de universiteiten ontstaan. Sommige steden gooien al salarisschalen boven op functies om maar mensen naar zich toe te trekken. Ik heb daar ook contact met collega’s over gehad. We zijn elkaar enorm aan het beconcurreren en dat is een slechte zaak. We zijn aan het kijken of we onze recruitment moeten aanpassen om meer mensen over te halen om bij ons te komen werken.’
Remco Breuker van personeelspartij FNV erkende het belang van een goede cybersecurity. ‘Toch vind ik het lastig dat het in deze sector mogelijk is om vacatures toch in te vullen, terwijl elders in de organisatie dat niet gebeurt, ongeacht de consequenties. Dat versterkt toch het gevoel, met name bij docenten met tijdelijke contracten, dat ze tweederangs medewerkers zijn. Ik weet dat de universiteit er niet zo over denkt, maar ik begrijp wel waar die indruk vandaan komt.’
Overschot
De begroting week overigens in het algemeen sterk af van het uiteindelijk behaalde resultaat. Voor 2021 werd gerekend op een tekort van 7 miljoen, maar dat werd een overschot van 27 miljoen. De raad vond dan ook dat het college meer moet doen om geen geld op de plank te laten liggen, maar het vooral te besteden aan het omzetten van tijdelijke contracten in vaste aanstellingen. ‘Er is geld bij de instituten, maar we horen te vaak dat iets niet mogelijk is vanwege een tekort aan middelen’, zei Maaike van Naerssen (FNV).
Het college deelt de zorg van de raad. ‘Het is ingewikkeld om de boodschap in te laten dalen bij de instituten’, reageerde Ridderbos. ‘Wij zijn daar continu over in gesprek met de faculteiten en de instituutsmanagers. Ik zie dat er ook wel beweging in zit, maar in de begroting gaan we daar nog explicieter in worden. De begrotingen van de faculteiten moeten nog scherper, meer risico nemen is nodig.’
Er is al het nodige gedaan, erkende Ridderbos. ‘We zijn er afgelopen jaar in geslaagd om 200 fte aan de facultaire capaciteit toe te voegen. Maar het is nog niet genoeg.’ Het college gaat ook faculteiten die geld overhouden aanspreken. ‘Zij moeten met een plan komen om die reserves af te bouwen en vermelden waaraan ze dat geld besteden. Bij voorkeur gaat dat dan naar het aannemen van meer medewerkers.’
Weerstand
De raad was verbaasd dat het kennelijk lastig is om instituten en faculteiten in beweging te krijgen. ‘Is er weerstand bij de faculteiten en instituten tegen het beleid?’, vroeg Lis Kerr van personeelspartij PhDoc.
Ridderbos kon niet ‘één specifieke reden noemen’ waarom het zo traag gaat. Het is ook niet alleen aan het college om te sturen, vond hij. ‘We hebben een decentraal bestuursmodel. Op facultair en instituutsniveau worden veel keuzes gemaakt. Daar loop je als college af en toe tegen aan. Ik denk dat die kloof echter niet groter wordt, maar juist kleiner. Zo’n kloof is ook niet per se een slechte zaak, het geeft ook de ruimte voor instituten om dicht op de werkvloer zaken te regelen.’
De universiteit heeft een nieuw strategisch plan, Vernieuwen en verbinden, voor de jaren 2022-2027. Voor de uitvoering van dat plan heeft het college van bestuur tien miljoen euro gereserveerd. ‘Waar wordt dat geld aan besteed?’, vroeg Maaike van Naerssen van personeelspartij FNV namens de raad aan het college. ‘Dat is niet duidelijk.’
De raad wil alleen met de kadernota, de financiële plannen van de universiteit, instemmen als er meer zicht is op waar de miljoenen naartoe gaan. ‘Die tien miljoen komt uit de plus op de begroting van 27 miljoen van vorig jaar’, zei vice-collegevoorzitter Martijn Ridderbos. ‘Het geld gaat naar de ambities die in dat plan staan.’
Die luiden samengevat: werkdruk verminderen, meer interdisciplinair onderwijs en onderzoek en meer regionaal, nationaal en internationaal samenwerken.
‘De contouren voor de uitvoering van deze ambities worden op dit moment besproken met de decanen’, reageerde collegevoorzitter Annetje Ottow.
‘We hebben afgesproken om met de raad te praten over het uitwerken van de plannen. Dat willen we graag in september al doen. Jullie krijgen dan geen boekwerk met alle details maar we laten zien hoe die processen in grote lijnen zijn ingericht. Daar kunnen we wel grosso modo bedragen aan hangen, dan kunnen we daar vervolgens over discussiëren.’
Van Naerssen: ‘Wat ik mis in die ambities, is beleid om talent te houden. Dat is een probleem waar de universiteit hard tegen aanloopt. We moeten harder ons best doen om goede mensen te behouden.’
‘Dat is een mooie suggestie, we proberen het mee te nemen in de plannen’, reageerde Ottow.
Rassoul Coelen van studentenpartij LVS: ‘Het lijkt ons ook een goed idee om een deel van het geld te gebruiken voor vergoedingen voor actieve studenten.’
Ridderbos waarschuwde wel dat het niet de bedoeling is om naast wat er al in het strategisch plan staat weer met een heel nieuwe reeks ideeën te komen. ‘Het kompas is het strategisch plan, dat hebben we ook samen uitgezet. We moeten niet allerlei zijpaden kiezen.’