Er klinkt gelach in het Kamerlingh Onnesgebouw waar Mark Rutte dinsdagmiddag een gastcollege geeft. De minister-president heeft net aan de eerstejaarsstudenten van het vak Grondslagen van het Recht uitgelegd hoe belangrijk het is dat iedereen zich met politiek bemoeit, als hij vertelt over een vrouw die hem ooit aansprak: ‘Mijn dochter vindt het hoog tijd worden dat je opstapt.’

Van dergelijk commentaar wordt hij ‘altijd een beetje kregelig’, vervolgt Rutte. ‘Want prima natuurlijk, maar wat ga je er dan aan doen? Als je het echt vindt, kom in actie en stuur mij de laan uit! Sta op en engageer je.’ Een uitspraak die hij, op de voor hem zo karakteristieke manier, kracht probeert bij te zetten door met zijn duim in de lucht te zwaaien.

Hoewel hij het ook weer niet zó nodig vindt om nu al weggestuurd te worden, voegt hij daaraan toe. Wederom lacht de hele zaal met hem mee.

Jongeren

Tijdens zijn college gaat de premier in op het belang van de Nederlandse steun aan Oekraïne, net zoals hij diezelfde dag nog in een opiniestuk in NRC verwoordde. ‘Als democratie en vrijheid worden aangevallen, komt het erop aan. In de geopolitieke werkelijkheid van nu moeten we ons voor het eerst sinds lange tijd afvragen: wat is onze manier van leven ons waard?’

Hij merkt wel op dat veel jongeren al geëngageerd zijn, maar zich vooral aansluiten bij ‘one-issue-organisaties’ als Greenpeace en Amnesty. ‘Maar wees ook actief in politieke partijen die zich met allerlei problemen bezighouden.’

Rutte maakt zich namelijk zorgen over het gebrek aan jongeren in de politiek. ‘Ik zie de terugloop van jonge mensen in mijn eigen partij, maar ik merk het bij alle partijen.’

Zijn oproep stopt daar niet. ‘Lees kranten en vind iets.’ Hij pleit ervoor de persvrijheid via commerciële wegen te beschermen en niet via de overheid. Volgens hem zal dit leiden tot een sterkte basis onder de Nederlandse democratie.

Als hij naar de rechtenstudenten kijkt, heeft hij echter alle vertrouwen in die basis. ‘Deze studenten weten wat er speelt in de wereld en dat geeft mij hoop voor de toekomst.’ Hij zegt het belangrijk te vinden om deze colleges te geven en hoopt na zijn minister-presidentschap fulltime voor de klas te mogen staan. ‘Het is zo inspirerend om met studenten te praten. Wat houdt de jonge mensen van nu bezig en wat leeft bij hen?’

Complotdenkers

Rutte is de langstzittende premier ooit in Nederland, wat een van de studenten zelfs doet vermoeden dat hij de opkomst van het internet heeft meegemaakt. ‘Welke invloed heeft de opkomst van het internet gehad op complotdenken en populisme?’, wil hij weten. Na zijn antwoord (‘weinig, omdat complotdenken en populisme van alle tijden is’) wil Rutte toch nog even iets benadrukken: ‘Ik ben overigens niet ook weer niet zo lang premier van Nederland. In 2010 had je al internet, hoor.’

In hoeverre neemt de premier zijn werk mee naar huis, vraagt een andere student over de toeslagenaffaire. ‘Dat soort heel grote fouten die de overheid maakt, neem je mee naar huis. Dat kan ook niet anders.’

Wat hij zelf meeneemt uit dit college? ‘Wat ik er concreet uithaal, weet ik zo vlak na het college nog niet. Meestal krijg ik dat inzicht een paar dagen later onder de douche. Maar een ding is zeker: ik leer zelf ook altijd van deze gastcolleges.’