‘Het terrein dat we verdedigen om veilig onderwijs te kunnen geven wordt steeds kleiner’, zegt Elmer Veldkamp, universitair docent Koreastudies. Hij is een van de opstellers van de brandbrief aan het college met zorgen over het geven van fysiek onderwijs. De docenten vinden het openstellingsbeleid ‘onveilig en roekeloos’.

Dinsdag bleek dat vanaf 25 september alle restricties in het hoger onderwijs verdwijnen: dan is er niet langer een maximale groepsgrootte in de collegezaal en verdwijnt ook de mondkapjesplicht. ‘De volledige openstelling wordt heel rap doorgezet’, zegt Veldkamp. ‘En er zijn docenten die dit problematisch vinden’,

Dat geldt ook  voor hemzelf, al krijgt hij medewerking van zijn studenten om zijn onderwijs zo veilig mogelijk te geven. ‘Ik vraag hen om in de collegezaal hun mondkapje op te houden, en dat doen ze ook. Maar dat gaat goed tot je studenten treft die er geen zin in hebben.’

‘Ik draag zelf een mondkapje in de collegezaal’, zegt een docent die anoniem wil blijven. ‘En vraag dat ook van mijn studenten. Dat wil ik blijven doen.’ Het is vervelend dat het bestuur die verantwoordelijkheid bij de docenten neerlegt, vindt hij. ‘De universiteit draagt op deze manier niet echt zorg voor onze gezondheid.’

Een klein deel van de studenten heeft er echter ‘helemaal geen zin in’ om een mondkapje op te doen, en dat geeft ‘spanning in de zaal’, aldus de docent. ‘Sommige studenten zoeken de grens op.’

Veldkamp weet nog niet wat hij na 25 september precies gaat doen. ‘Mijn doel blijft afstand houden. Gelukkig zijn er ook signalen dat grote groepen studenten zich hebben laten vaccineren. Dat is mooi, maar het wordt voor lief genomen dat het virus nog rondgaat.’

Want als gevaccineerde ziek worden kan uiteraard ook. Jonathan London, universitair hoofddocent politieke economie en een van de opstellers van de brief tweette een geanonimiseerd bericht van een student die ondanks vaccinaties toch corona kreeg. Londons commentaar: ‘Buckle up!'

De verontruste docenten vinden dat ze alle ruimte voor alternatieven moeten krijgen. Daar is de universiteitsraad het mee eens, blijkt uit een advies aan het college van bestuur. Een docent kan niet ‘zomaar individueel een besluit nemen over het wel of niet op de campus lesgeven’, maar het is wel van belang dat ‘leidinggevenden begrip hebben voor de situatie en dat er passende oplossingen worden gevonden’.

De raad heeft ook kritiek op de manier waarop de openstelling is opgelegd. ‘Verschillen tussen faculteiten en eenheden zorgen voor onrust en verwarring. Dit leidt tot een gebrek aan vertrouwen in het beleid.’ Het college moet besluiten en communicatie vooraf toetsen bij de medezeggenschap, luidt het advies.

Het college heeft in een reactie op de brandbrief benadrukt dat fysiek onderwijs de norm is en daarvan alleen in ‘uitzonderlijke gevallen en in overleg met leidinggeven’ mag worden afgeweken. De decanen hebben volgens het college verzekerd dat docenten de vrijheid krijgen om een veilige onderwijsomgeving te creëren. Verder legt het college uit dat er in de zomer simpelweg niet genoeg tijd was om docenten te betrekken bij het ontwikkelen van het beleid. Het ministerie liet daar geen ruimte voor.

We bezinnen ons nog op een reactie op het college, zegt Veldkamp. ‘Voor de universiteiten lijkt een coronacheck een stap te ver. Maar waarom zou dat niet kunnen? Verder wordt hybride onderwijs niet aangemoedigd door het college, maar moet er wel een second best optie zijn voor studenten die het niet veilig genoeg vinden om naar de universiteit te komen. Zorgen van studenten zijn blijkbaar wel legitiem. Dan moeten er eigenlijk toch twee programma’s worden aangeboden, terwijl de universiteit daar eerst fel tegen was.’

Ook snapt hij niet waarom in het ov nog wel een mondkapjesplicht blijft gelden. ‘Er zijn toch de nodige overeenkomsten tussen een collegezaal vol met mensen en een drukke trein?’