Uit een recente inventarisatie blijkt dat de faculteit Geesteswetenschappen 2077 unieke vakken aanbiedt, verspreid over alle bachelors, masters en minors. Omdat dat veel werkdruk veroorzaakt, en de onderzoekstijd van docenten erdoor in het gedrang komt, gaat de faculteit de komende tijd snijden in het aantal vakken.

De voorwaarde daarbij is dat de kwaliteit van de opleidingen er niet onder lijdt en dat er voldoende te kiezen blijft. Het doel is om faculteitsbreed de docentinzet met 15 procent te laten afnemen, zodat de verhouding onderzoek-onderwijs kan verschuiven van 20-80 naar 30-70 procent.

Om te achterhalen bij welke opleidingen een overschot aan vakken bestaat, hebben alle opleidingen medio juli aan het team Onderwijsadvies en kwaliteitszorg (O&K) een overzicht gegeven van het aantal onderwijseenheden dat zij aanbieden. Met die gegevens heeft het O&K geïnventariseerd in welke mate de opleidingen afwijken van het modelcurriculum: een richtlijn, kort gezegd, om het onderwijs efficiënter mee vorm te geven.

Te omvangrijk

Uit die inventarisatie blijkt dat de opleidingen Taalwetenschap, Oude Nabije Oosten-studies, Midden-Oosten studies, Chinees en Nederlands ‘te veel of te omvangrijke afstudeerrichtingen’ aanbieden, zei bestuurslid Jeroen Touwen tijdens de faculteitsraadsvergadering. ‘We zien daar veel werkdruk. Deze opleidingen gaan we nu geen dingen opdragen, maar we gaan ermee in gesprek om te kijken wat we eraan kunnen doen.’

Eerst komt er een bestuurlijk overleg met die opleidingen, daarna een inhoudelijke bespreking met het opleidingsbestuur en de voorzitter van de opleidingscommissie. Volgens Touwen zal er bijvoorbeeld worden bekeken of de verschillende afstudeerrichtingen meer gemeenschappelijke vakken kunnen gaan geven.

Job Weststrate van het team Onderwijsadvies en kwaliteitszorg (O&K) wil niet ingaan op de details, omdat de verkennende gesprekken nog moeten beginnen. ‘Per opleiding speelt andere problematiek. Die willen we recht doen in het gesprek en kan ik niet over één kam scheren.’

Minder 5-ects-vakken

Touwen zei in de faculteitsraad dat de afwijkingen vooral neerkomen op het aantal afstudeervarianten en het aantal vakken dat daarbij verplicht is. Ook verschillen opleidingen in het aantal gebonden keuzevakken dat ze aanbieden. Verder zei hij dat ‘erg veel bacheloropleidingen veel 5-ects-vakken hebben’.

De faculteit wil juist dat het aantal vakken waarvoor tien punten kunnen worden gehaald toeneemt, om zo de werkdruk te verlagen. ‘Hoe kleiner je de eenheid maakt, hoe meer contacturen, huiswerk en tentamens. Dat levert meer werk op dan als je een beperkt aantal grotere eenheden hebt.’

Naast de vijf opleidingen die relatief veel afwijken van de richtlijn, is er ‘een flink aantal opleidingen dat met aantal onderwijseenheden in het basisprogramma al heel dicht bij het modelcurriculum zit’, zei Touwen. ‘Deze grote middengroep gaan we ook vragen om een plan van aanpak.’

Niet forceren

Studies die nauwelijks iets hoeven te doen omdat zij al ‘heel mooi binnen het plaatje van het modelcurriculum passen’, zijn Russisch, Duits, North American Studies, Koreastudies en Afrikaanse talen en culturen. Volgens Weststrate hebben deze opleidingen eerder al oplossingen bedacht om de werkdruk iets te verlagen zonder al te veel te snijden in het onderwijsaanbod.

‘Deze opleidingen zijn bijvoorbeeld bepaalde vakken minder frequent gaan geven, zoals eens in de twee jaar in plaats van jaarlijks, of geven een vak voor zowel eerste- als tweedejaars, waarbinnen ze differentiëren per niveau.’

Omdat opleidingen wegens corona al veel aan hun hoofd hebben, hoeven zij niet te vrezen dat de programmawijzigingen op stel en sprong moeten worden doorgevoerd, aldus Touwen. ‘We gaan niet geforceerd allemaal wijzigingen afdwingen. We gaan de veranderingen gefaseerd implementeren en niet overhaasten.’