Nieuws
Meer studenten, minder geld: ‘Systeem kraakt in zijn voegen’
Het college wil in 2025 de verdeling van geld voor onderwijs en onderzoek aanpassen. Er komt meer vaste financiering in plaats van flexibele. Dat gebeurt deels om de werkdruk aan te pakken. In de universiteitsraad zijn er zorgen over de gevolgen voor de bèta’s.
Vincent Bongers
donderdag 23 mei 2024

Het college en de raad bespraken vorige week de zogeheten kadernota: de financiële plannen van de universiteit voor de periode 2025-2029. In het stuk staat dat de ‘groei van studentenaantallen de afgelopen jaren in combinatie met de achterblijvende publieke bekostiging ervoor zorgen dat het hoger onderwijssysteem in zijn voegen kraakt’. Om deze problematiek aan te pakken kiest het college er ‘de komende jaren voor om oplossingen voor de werkdruk en financiële ruimte voor vernieuwing vooral te zoeken in een efficiëntere en effectievere organisatie’.

Het college verdeelt het geld dat van het ministerie van Onderwijs naar de universiteit komt via het zogeheten Allocatiemodel Eerste Geldstroom (AEG). Het college wil dit model nu gaan herzien, herijken, zoals het bestuur het noemt, om zo de faculteiten wat meer financiële stabiliteit te geven. Dit houdt onder andere in dat er meer vaste financiering komt in plaats van flexibele.

In deze herijking verdeelt het college 2,5 à 3 miljoen euro meer onder faculteiten dan het ‘oude’ AEG. Het college gaat ervanuit dat door deze aanpassing ‘een positieve invloed kan uitgaan op de werkdruk’.

Wel is er een besparing op de diensten en expertisecentra van 1,5 miljoen euro in 2025. Dat loopt in 2026 op naar 2 miljoen euro.
Het college wil bij de financiering van de faculteiten meer aansluiten bij de differentiatie van tarieven die de overheid toepast. Nu betaalt het college per behaald punt en diploma meer aan bètastudies dan aan andere opleidingen. In het aangepaste model gaat dat hogere tarief omlaag.

Victor van der Horst van studentenpartij PBMS was kritisch op dat deel van het plan. ‘Als de Faculteit Wiskunde- en Natuurwetenschappen gaat groeien, dan is dit in feite een bezuiniging, en groei is heel reëel. Deze bezuiniging gaat effect hebben op het onderzoek en onderwijs. We maken ons ook zorgen over de concurrentiepositie van de Leidse bèta-opleidingen ten opzichte van de technische universiteiten.’

Volgens vice-collegevoorzitter Martijn Ridderbos zal dat meevallen. ‘Het is zo dat er bij toekomstige groei van FWN in deze herijking iets minder geld naar de faculteit gaat. We verwachten tot 2027-28 nog geen groot effect van deze maatregel. Mocht het zo zijn dat een faculteit veel nadelen ondervindt, kunnen we ingrijpen. Er is een zogeheten hardheidsclausule opgenomen: een vangnet. Andere faculteiten kunnen dan de faculteit die het lastig heeft tegemoet komen.’

‘Ik snap dat het pijn doet’, reageerde Timothy de Zeeuw van personeelspartij LAG. ‘Ik wil wel wat tegengas geven als het gaat om het beeld dat door PBMS wordt geschetst van FWN, dat zij de rekening gaan betalen voor de hele universiteit. Andere faculteiten hebben jarenlang ingeleverd voor FWN. We moeten nu elkaar helpen en niet faculteiten tegen elkaar opzetten.’