Het is om meerdere redenen wonderlijk hoe – en dat – de Libanese film Death of a Virgin and the Sin of Not Living tot stand is gekomen.
Ten eerste was er geen budget, vertelt producer Christelle Younes (34). ‘Helemaal niets. Maar toen we het script lazen, wisten we dat we hoe dan ook deze film moesten maken, dus hebben we een datum geprikt waarop we wilden beginnen met de opnamen, en probeerden tot die tijd geld bij elkaar te krijgen. Onze aanvragen voor financiering werden afgewezen, dus we hebben alles zonder budget gedaan. De crew, locatie en het eten was gratis. Zelfs de harde schijven waren gesponsord.’
Twee: anderhalf uur nadat ze klaar waren met filmen, op 17 oktober 2019, brak de Libanese revolutie uit. ‘We waren om half zeven klaar, en om acht uur begon de revolutie, die nog steeds gaande is. We zaten op vijftig minuten van de hoofdstad, alle wegen waren afgesloten, banden stonden in de fik. We hebben twee dagen in het hotel gezeten om te laten bezinken wat er in vredesnaam allemaal gebeurde, en toen zijn we mee gaan doen. Maar als we de opnames ook maar één dag hadden uitgesteld, was deze film er niet geweest.’
Death of a Virgin and the Sin of Not Living is het debuut van regisseur en schrijver George Peter Barbari, en is komende week te zien op het Leiden International Film Festival. Het gaat over vier Libanese jongens, die samen naar een prostituee gaan om ontmaagd te worden. De camera volgt hen op weg naar het bordeel. Ze maken luide grappen over seks, ruziën over wie de condooms koopt, onderhandelen over ‘wie er als eerste mag’.
Onder de brallerigheid zijn ze bloednerveus over wat er gaat gebeuren, wat vooral blijkt uit de innerlijke monologen waarmee Barbari een inkijkje geeft in de belevingswereld van de tieners, maar ook in die van de mensen die ze tegenkomen: de zus die een abortus heeft gehad, de kennis die worstelt met homoseksualiteit, het meisje dat over tien jaar haar oma dood in bed zal vinden.
Voice-overs verraden het contrast tussen de mythes en verhalen over seks die de jongens vooral aan elkaar vertellen, en de echte ervaring. Bij de uiteindelijke ontmoeting tussen hoofdpersoon Etienne (Etienne Assal) en prostituee Christelle (gespeeld door Feyrouz Abou Hassan) ziet hij haar ingeslikte tranen, en hij voelt zich een onhandig kind. Ze willen daar allebei eigenlijk niet zijn. Het steekt schril af tegen de opschepperij van de jongens achteraf: ‘Ze kon er geen genoeg van krijgen’.
Barbari baseerde het script op eigen ervaring. Het bezoek aan de prostituee toen hij zelf achttien was maakte diepe indruk op hem, vertelt Younes. ‘Tien jaar later besefte hij wat voor een impact het had. Toen is hij de film gaan maken.’
Opvallend detail: de acteurs waren zestien toen Barbari met hen begon te repeteren, maar omdat het zo lang duurde voor hij de film kon maken, waren ze al 21 toen ze werden gefilmd. ‘Het zijn ook geen acteurs’, zegt Younes. ‘Een van hen is advocaat, en een ander heeft een winkel.’
Praten over seks is lastig als jongere in Libanon, zegt Younes. ‘Er is een soort taboe over de eerste keer seks, over wat het juiste moment, en wie de juiste persoon is. Tenzij je ouders heel progressief zijn, hoor je als vrouw te wachten tot het huwelijk. Voor jongens is de ervaring anders. Zij kunnen geen seks hebben met hun vriendinnen, omdat hun vriendin niet het risico neemt: als ze uit elkaar gaan en ze is geen maagd meer, zal niemand anders een huwelijk met haar accepteren.
‘Maar er is grote sociale druk onder jongens om op een bepaalde leeftijd hun maagdelijkheid te verliezen en niet als maagd het huwelijk in te gaan. Dus zo zijn er ook jongens die tegen hun zin dit soort ervaringen hebben. We kunnen niet doen alsof dit taboe niet bestaat. Ik voelde het als een plicht om deze film te produceren. Ik geloof echt in de kracht van film om dingen bespreekbaar te maken. Het is meer dan alleen entertainment.’
Tot haar verrassing is het thema een stuk internationaler dan ze had verwacht. ‘Op ons eerste festival in Polen wonnen we de publieksprijs. Het is een thema dat niet alleen lokaal speelt, maar ook op andere plekken, al is het misschien op verschillende niveaus.’
Toch is Younes ‘supernerveus’ om de film in Libanon te laten zien. ‘Ik heb test-screenings gedaan voor mijn broer en zijn vrienden. Het was heel vreemd voor hen om hun dialect voor het eerst op een groot scherm te horen. Ze waren heel blij, maar toen dachten ze: “Oeh, dit is onze realiteit, maar hoe wordt dit ontvangen?” We zijn gewend om dit soort discussies in andere talen in films te horen, in het Engels of Frans. Maar nooit in het Arabisch. Het is daarom heel lastig om de film op Arabische filmfestivals te krijgen. Men is bang voor het onderwerp, en de impact die het kan hebben, maar dat kan ons niets schelen.’
Death of a Virgin and the Sin of Not Living is te zien op 29, 30, 31 oktober en 5 november tijdens het LIFF. De vertoning op 29 oktober is een Limited Edition, verzorgd door het Leidse kunstenaarscollectief Roem.
De zestiende editie van het LIFF begint op 28 oktober en eindigt op 7 november. Er zijn bijna honderd films waar je uit kunt kiezen in die elf dagen, dus hier een paar tips (van het LIFF zelf) om de keuzestress te verzachten.
De Cage-marathon. Hoe gaat 2021, tot nu toe? Vast minder productief dan Nicolas Cage, die er al drie films op heeft zitten. Volgens het LIFF trakteren de drie films op alle smaken van de acteur: intensiteit en animatronische figuren in Willy’s Wonderland, bizarre situaties in Prisoners of the Ghostland, en ook nog wat echt goed acteerwerk in Pig.
The Red Turtle. Deze dialoogloze animatiefilm kreeg in 2016 een Oscar, en heeft nu een nieuwe soundtrack. De film was een samenwerking tussen de Nederlandse animator Michaël Dudok de Wit en de Japanse Studio Ghibli. Harpist Remy van Kesteren componeerde nieuwe muziek bij de film, die deze editie – na een jaar uitstel door corona – live in première gaat.
De Amélie-ontbijtshow. Amélie bestaat twintig jaar, dus laat het LIFF de Franse feel-goodfilm nog een keertje op een groot scherm zien. Een kans voor degenen die eigenlijk alleen de pianosoundtrack van Yann Tiersen kennen om de bijbehorende film ook eens in volle glorie te bekijken.
Voor het volledige programma en tickets: www.liff.nl