Cultuur
Flip maakte een toneelvoorstelling over zijn transitie: ‘Fack it, we gaan het doen’
Flip Zonne Zuijderland (23) maakte samen met zijn moeder Inez Derksen (54) Met zonder ballen, een toneelvoorstelling over zijn transitie. ‘Het is fijn dat mensen mij zien zoals ik mezelf al jaren zag.’
Pim Bakx
donderdag 25 november 2021
Foto Joost Milde

I.            Liever een jongetje

‘Ik heb op Google ingetypt dat ik me zowel jongen als meisje voelde en dat ik niet wist hoe dat werkte. Het wereldwijde web gaf mij een heel scala aan genderexpressies. Mijn zoektocht op internet leerde me dat gender meer een spectrum is dan zwart-wit.

‘Ik was er vrij laat mee, dat vond mijn moeder ook. We kenden alleen de verhalen van andere transpersonen in Limburg –en dat waren er niet veel. De ouders hadden het door of de kinderen gaven op hun zesde al aan: “Ik wil liever een jongetje zijn.” Ik niet. Pas in de puberteit kwamen er vraagtekens. Ik voelde me niet lekker in mijn lichaam.

‘Ik deelde met niemand iets, want als het toch niet zo bleek te zijn, dan zou dat alleen maar drama zou opleveren. Toen ik in transitie wilde, had ik er dus al jaren over nagedacht. Maar omdat ik niets had gedeeld, voelde mijn moeder het niet aankomen.

‘Daarna zijn we kort uit elkaar gegroeid, omdat we elkaar niet begrepen. Mijn vader heeft mijn transitie nooit een issue gevonden.’

II.           Borsten zijn vreselijk

‘Toen ik naar Amsterdam verhuisde, zag ik de kans voor een nieuwe start. Ik vroeg aan mijn omgeving of ze me bij mijn nieuwe naam wilden noemen en of ze me met “hij” wilden aanspreken, en ik heb me aangemeld bij de genderpoli van het VU Medisch Centrum.

'Het is fijn dat mensen mij zien zoals ik mezelf al die jaren al zag'

‘Daar kijken ze waar je behoefte aan een transitie vandaan komt, hoe lang het speelt en of het iets is waar zij mee kunnen helpen. Voor mijn artsen was er geen twijfel over mogelijk dat het een goede beslissing was voor mij. Toen begon mijn medische transitie.

‘Ik wilde hormonen en een borstoperatie, want die borsten zijn vreselijk, en voor de rest vond ik het prima. Nu zijn we tweeënhalf jaar verder en heb ik al die dingen gekregen. Het is fijn dat mensen mij zien zoals ik mezelf al die jaren al zag.’

III.          Fack it, we gaan het doen!

‘Toen mijn moeder doorhad dat ik meer mezelf en dus gelukkiger werd, heeft ze zich erbij neergelegd. We zijn weer naar elkaar toe gegroeid totdat we allebei zo gewend waren aan de situatie dat er geen twijfel meer was over onze band.

‘Ze belde en zei: “Ik wil heel graag een voorstelling maken over jouw transitie en ik wil jou op de vloer.” ‘“Nee dank je”, antwoordde ik, “als jij mij gaat regisseren word ik daar niet gelukkig van.”

'Als het uit mij had moeten komen, was de voorstelling er niet geweest'

‘Een half jaar vroeg ze me hoe ik het zou vinden als ze zelf ook mee zou spelen. Dat is iets wat ze sinds de toneelschool niet meer heeft gedaan, want ze is opgeleid als regisseur. Wetende dat ze sinds haar twintigste nooit meer op het podium had gestaan, vond ik dat een mooi aanbod. Dus reageerde ik: “Fack it, we gaan het doen.”

‘Ik zou er zelf nooit op zijn gekomen. Als het uit mij had moeten komen, was de voorstelling er niet geweest.’

IV.          Waarheid is interessanter dan fictie

‘Het is een theaterdocumentaire. Ik zei laatst nog tegen iemand: “We maken geen fictie, onze waarheid is interessanter.” Het is ons verhaal, maar het gaat over iets groters. Het is überhaupt herkenbaar voor ouders en kinderen, of je nou wel of niet trans bent.

‘Mijn moeder wil ook mensen in een vergelijkbare situatie een spiegel voorhouden. Het is oké om het niet meteen te snappen, maar het is ook belangrijk om wel de moeite te doen.

‘De voorstelling is absoluut niet bedoeld om mensen met hun neus op de feiten te drukken over wat trans zijn precies is of hoe mensen er mee moeten omgaan. Het gaat over hoe wij dat hebben gedaan. Wat mensen daar uithalen, maakt ons niet uit, of dat nou een hart onder de riem is, herkenning of informatie.’

Het Laagland, Met zonder ballen. Leidse Schouwburg, 30 november, 19.30 u, €17,50