‘Eerlijkheid is mijn kracht’, zegt Bas Derks, die in zijn show ‘Een spiegel van je gedachten’ zijn bedenkelijke kanten op gaat biechten. ‘Door mijn verhalen te delen hoop ik dat anderen ook bij zichzelf te rade gaan.’

Zo vertelt hij bijvoorbeeld over zijn eenzaamheid, toen hij vorig jaar op zichzelf ging wonen. ‘Daarvoor woonde ik met zijn zessen in een studentenhuis. Daar was altijd iemand, nu was ik bij thuiskomst alleen. Dan zette ik bijvoorbeeld Jinek aan, zodat er maar geluid was. Langzaam merkte ik dat ik in een neerwaartse spiraal terechtkwam waarin mijn eigen gedachten met me aan de haal gingen: als ik vrienden zag, móest ik wel leuk zijn, omdat ze me anders saai zouden vinden en ze helemaal niet meer zouden willen afspreken.’

Hij hield het stil. ‘Ik was bang dat ze dan alleen nog maar uit medelijden zouden willen afspreken. Terwijl de muren op me afkwamen.’ Afgelopen zomer zette hij de stap om het zijn ouders te vertellen. ‘Ik barstte in huilen uit.’ Daarna volgde ook zijn bekentenis aan zijn vrienden. ‘Toen heb ik weer gehuild.’ Naderhand ging het beter: zijn omgeving vroeg hem vaker hoe het ging en hij sprak vaker af. ‘Anders was ik weer een huisgenoot gaan zoeken.’

Een ander thema dat hij wil aanstippen: vreemdgaan. ‘Tijdens mijn journalistieke stage in Suriname, bij het plaatselijke jeugdjournaal, heerste er onder alle stagiairs een enorme feestcultuur. Iedereen ging vreemd. Ik en een ander meisje vonden dat echt niet kunnen, maar omdat het thuisfront steeds minder goed begreep wat we aan het doen waren met al die feestjes, begrepen we elkaar juist steeds beter. Uiteindelijk gingen we vreemd met elkaar. Ik had al twee jaar een relatie, het was een bewuste actie.’

Terug in Nederland bleek Derks’ vriendin óók te zijn vreemdgegaan. ‘Toen dat eerder uitkwam, besloot ik mijn verhaal niet te vertellen en haar de boeman te laten zijn. Nu was zij de loser. Tweeënhalf jaar later, toen het allang uit was, heb ik het alsnog verteld. Ik wilde door het stof. Als je de ballen hebt om vreemd te gaan, moet je ook de ballen hebben om het te zeggen. Mijn boodschap is: durf ook je minder goede kanten met je omgeving te delen. Ik heb er alleen wel spijt van dat dat zo lang heeft geduurd.’

Hij heeft nog meer spijt. Door de MeToo-discussie kwam hij erachter dat hij zelf ook weleens grenzen overging. ‘Niet met uitgaan, dan dans ik alleen maar en vind ik het goor als iedereen aan het tongen is. Het was thuis, met daten. Ik ging bijvoorbeeld met mijn hand over haar lichaam, en als ze "nee" zei probeerde ik het een half uur later nog een keer. Waarna ze me wegduwde, ik het later nog eens probeerde en ze het toen wel toeliet. Ik heb geleerd dat je altijd moet vragen, dat zwijgen geen toestemming is.’

Hij heeft de meisjes alsnog excuses gemaakt. ‘Ze hebben zich nooit aangerand gevoeld, maar wel aangegeven dat ze het onprettig hadden gevonden. Ze waren blij dat ik erop terug was gekomen. Net als degenen die ik heb gepest trouwens. Soms is het goed om op situaties terug te komen, als het anderen nog dwarszit.’

Bas Derks, Een spiegel van je gedachten. Te zien op Stukafest, donderdag 6 februari, Witte Singel 99. Zie volledig programma op www.stukafest.nl/leiden