‘Ik vind de Albert Heijn fijn man. Vroeger had ik heel weinig geld, dan moest ik naar de Dirk. Ik vind de Dirk niet zo leuk, want daar werken te veel allochtonen. Als ik daar binnenkom en er werkt daar een klein, dik, Turks joch, dan maakt hij de volgende denkfout: “Hij en ik zijn hetzelfde, dus als hij iets vraagt, kan ik mezelf zijn.” Toen ik laatst vroeg waar de rijst was, zei hij: “Broeder, ik ken deze winkel niet zo goed man.”
‘Daarom ga ik naar de Albert Heijn waar alle arische kindertjes werken. Die zijn tenminste dienstbaar. Vooral kleine blonde meisjes, want die schrikken snel en dat buit ik uit. Soms heb ik geen zin en dan loop ik naar binnen en zeg: “Dit is de lijst, breng het bitch.”’
Aldus de 27-jarige Rotterdamse comedian Sezgin Güleç in een veelbekeken YouTube-fragment, opgenomen in comedyclub Haug. Donderdag speelt hij zijn debuutshow Wild, barbaars en bloeddorstig in de Leidse Schouwburg.
Güleç was 21 toen hij voor het eerst op een open podium optrad en is sindsdien aan het groeien in zijn vak. ‘Het was meteen duidelijk dat ik mijn ding had gevonden’, zegt hij. ‘Ik was van jongs af aan al obsessief bezig met comedy. ‘We hadden thuis veel videobanden liggen, vooral van Amerikaanse comedians. Daar keek ik continu naar.’
Scherpe beledigingen
Eddie Murphy staat hem het meest bij, en later keek hij veel comedy op YouTube. Maar niet alleen kijken naar comedians versterkte zijn vaardigheden. ‘Mijn kunde om snel te reageren, of om gewoon ready te zijn voor het geval dat iemand je in een hoek probeert te duwen, die komt wel uit een soort training.
‘Toen ik naar de middelbare school ging, dacht ik een plek te hebben gevonden om mijn intellect te ontwikkelen. Maar in plaats daarvan zag ik groepsdruk en kinderen die veranderden in junkies. Ik zat op een best wel kakkerige school, en daar merkte ik al vrij snel dat ik anders was. Het was geen fijne omgeving.’
Hij rekende af met zijn klasgenoten door scherpe beledigingen. ‘Zo begon mijn training voor het bouwen van een extreem sterk schild. Humor werd mijn verdedigingsmechanisme.’ In de zesde klas van het gymnasium nam hij een drastisch besluit: ‘Ik stopte met school.’
Hij weigerde zich aan te passen aan de verwachtingen van anderen. ‘Ik conformeer mij niet aan de gemiddelde Nederlandse samenleving als het gaat om die neppe beleefdheid. Veel mensen in dit land zijn de hele dag aan het ja-knikken, lachen en nep-positief aan het doen. Ik wil zo niet leven. Ik kan geen masker ophouden, misschien is dat juist mijn handicap. Het is de reden dat ik mij op school moest verdedigen, maar niet meer in dit vak.’
Hij deed mee aan een open podium in ComedyClub Toomler en was drie maanden later aspirant-lid van de Comedytrain: het grootste stand-up comedy-collectief van Nederland, waar hij nu nog steeds deel van uitmaakt. Het is een vorm van zelfexpressie en reflectie op het leven, zegt hij. ‘De enige taak die je echt hebt in dit vak, is aan mensen laten zien wat jij vond van jouw tijd op deze wereld.’
psychotische mensen
Güleç groeide op in een familie waarin schizofrenie voorkomt. Dat is nu een voordeel, denkt hij. ‘Ik heb eens een onderzoek gezien van de universiteit van Oxford, waar ze de manier van denken van professionele comedians onderzochten. Uiteindelijk zagen de wetenschappers de meeste gelijkenissen met psychotische mensen. Ik denk dus dat ik een genetische aanleg heb om mijn gedachten een bepaalde kant op te laten gaan. Het verschil is dat ik zelf niet schizofreen ben, dus ik kan ook weer wegkomen uit bepaalde hoeken van mijn gedachten.’
De titel van zijn show – Wild, barbaars en bloeddorstig – is ontleend aan de typeringen over hem die in de pers verschenen. ‘Ik vind het heel ironisch dat ik in de recensies van mijn show deze titel zelf toegeschreven krijg, terwijl ik niet mezelf beschrijf. Deze woorden werden namelijk tot 1997 in alle grote Nederlandse woordenboeken gebruikt om het woord “Turk” te omschrijven.’
Het publiek moet maar uitmaken of hij grove uitspraken wel of niet meent, vindt hij. ‘Ik ga dingen niet extreem toelichten. Ik ben ook aan het klooien met mensen, dus soms zeg ik dingen waar ik niet per se achter sta. Als je me iets hoort zeggen wat zo absurd of extreem is, dan hoop ik dat je slim genoeg bent om dat door te hebben. Als iemand echt denkt dat ik bijvoorbeeld vrouwonvriendelijk of antisemitsch ben, dan is dat maar zo. Bovendien: als je met een open hart naar de show kijkt, zie je dat ik het beste wil voor mezelf en voor iedereen. De manier waarop ik dat uit is misschien eng voor mensen, mijn taal en gedachtegangen zijn misschien anders, maar de boodschap – als je alle doorns en scheermessen eruit hebt gehaald – is niet slecht.’
Sezgin Güleç
Wild, barbaars en bloeddorstig
Leidse Schouwburg
Donderdag 30 oktober, 20.15 uur. €25