In een memo over de onderwijs- en examenregelingen (OER) 2022-2023 schrijft het faculteitsbestuur dat zij ‘gezien de hoge cum laude-percentages bij relatief veel (research)masteropleidingen’ heeft onderzocht of ‘aanvullende voorwaarden op de universitaire cum laude-regeling wenselijk zijn’.

Ook de examencommissies ‘onderkennen het probleem’ van de hoge percentages. De precieze getallen ontbreken echter in de beleidsstukken.

Masterstudenten studeren cum laude af zodra ze voor alle onderdelen samen gemiddeld een 8 hebben, het cijfer van hun scriptie minstens een 8 is en de master is behaald binnen de nominale studieduur plus één jaar.

Of aan deze voorwaarden wordt gesleuteld, is nog niet duidelijk. Het bestuur wil eerst ‘nader onderzoek’ doen en ‘meer tijd nemen voor een dialoog binnen de faculteit’, omdat er nog geen eensgezindheid is over mogelijke maatregelen.

Een voorzetje voor die dialoog werd gegeven in de laatste raadsvergadering. Raadslid Jan Frans van Dijkhuizen had kritiek op de maximale studieduur van masters. ‘Bij de bachelor geldt dat je een cum laude kan krijgen als je de nominale studieduur plus een jaar studeert. Maar voor de master geldt dat ook. Voor een eenjarige master betekent dat dus dat je 100 procent mag uitlopen. Dat is idioot lang.’

Bovendien is het niet eerlijk, legt Van Dijkhuizen uit. ‘Iemand die in één jaar afstudeert en een 7,5 haalt voor een scriptie krijgt geen cum laude, terwijl iemand die er twee jaar over doet en misschien veel meer scriptiebegeleiding heeft gehad en een 8 haalt, wél een cum laude krijgt. Ik kan jullie garanderen dat het aantal cum laudes drastisch omlaag zal gaan als je de maximale studieduur terugbrengt tot anderhalf jaar om voor cum laude in aanmerking te komen.’

‘Bepaalde vakken worden alleen maar in één semester aangeboden’, reageerde raadslid Nicole van Os. ‘Een student die dus nog tien studiepunten mist die alleen in het tweede semester kunnen worden behaald, zou zich dan eerst een half jaar moeten uitschrijven om binnen de norm van een half jaar uitloop te blijven.’

Van Dijkhuizen vond dat dat argument dan zwart op wit in een beleidsdocument zou moeten staan. ‘In principe moet je alle vakken in anderhalf jaar tijd wel kunnen volgen, tenzij iemand door ziekte is uitgeschakeld.’

Het faculteitsbestuur wil ook verandering. ‘We moeten een beetje strenger worden’, zei bestuurslid Jeroen Touwen. ‘Een minder hoog percentage cum laudes is het uitgangspunt.’

Raadslid Elizabeth den Boer opperde om een hogere eis te stellen aan het gemiddelde van alle masteronderdelen. ‘Die eis is nu gezakt naar een 8. We kunnen teruggaan naar een 8,5.’

Decaan Mark Rutgers: ‘Het was ooit een 9, weet ik nog.’

Vooralsnog is er geen concreet plan om het aantal cum laudes in te dammen. Joëlle Koning van de Commissie Onderwijsvoorbereiding en verantwoordelijk voor wijzigingen in de OERen: ‘Er is het afgelopen decennium veel veranderd in deze regeling, een aantal jaar geleden hebben alle faculteiten hier een klap op gegeven. Als we hierin dus een aanpassing willen maken, moeten we eerst al onze eigen mogelijkheden binnen de faculteit uitgeput hebben, bijvoorbeeld door meer naar onze eigen beoordelingscultuur te kijken.’

Ook wijst ze erop dat de maximale studieduur universitair is geregeld. ‘Dat maakt het doen van aanpassingen niet onmogelijk, maar wel lastiger.’

Gesprekken met de examencommissies volgen nog, zei Touwen. ‘Er is nog geen consensus over.’