Dat blijkt uit de facultaire Personeelsmonitor. Daarnaast geeft 23 procent van de medewerkers aan ongewenst gedrag bij anderen te zien gebeuren. Vooral roddelen en verbale agressie zijn volgens de monitor ‘beduidend toegenomen’.

Met name het wetenschappelijk personeel, internationals en medewerkers met een tijdelijk contract ervaren een lagere sociale veiligheid dan andere groepen. De respondenten gaven ook aan het lastig te vinden elkaar aan te spreken op gedrag. Verder blijft de werkdruk problematisch hoog, vooral veroorzaakt door regeldruk en bureaucratie.

Ook blijkt uit de monitor dat medewerkers zich minder thuis voelen op de faculteit dan voorheen en te weinig ontwikkelingsmogelijkheden ervaren. Vrijwel alle internationals vinden dat zij bij aankomst onvoldoende ondersteuning krijgen bij het vinden van huisvesting en het ontwikkelen van een thuisgevoel.

De uitkomsten van de monitor zijn iets positiever dan die van 2018 en 2014, maar bungelen in verhouding tot de andere Leidse faculteiten onderaan.

Raadslid Jan Sleutels zei ‘sceptisch’ te zijn over de monitor. ‘De bedoelingen zijn altijd goed, maar de resultaten verbeteren niet. Waarom lukt het niet, wat gaat er fout?’

Ongewenst gedrag

Hij schrok vooral van het percentage respondenten dat ongewenst gedrag ervaart. ‘Een op de vijf medewerkers, dat is volstrekt onacceptabel. Waarschijnlijk is het zelfs nog meer, want niet iedereen meldt het. Ik vind het heel erg en triest.’

Ook vond hij dat de monitor te veel is gericht op wetenschappelijk personeel en mensen met tijdelijke contracten. ‘Dat is niet onterecht, maar het ondersteunend personeel wordt vergeten. Daar is het ziekteverzuim al jarenlang heel hoog en wordt ontzettend veel leed ervaren op het gebied van werkdruk en sociale veiligheid. Dat vind ik hier onderbelicht.’

Hoofd personeelszaken Annemiek Hogendorp zei daarop dat het onderwerp sociale veiligheid al sinds 2014 een punt van aandacht is. ‘We hebben er heel veel aan gedaan, maar het heeft nog niet tot een veiliger werkklimaat geleid.’

Om daar verandering in te brengen is de faculteit van plan de theatervoorstelling Mindlab te boeken voor alle medewerkers. Die heeft ook op onder meer de Universiteit Utrecht en Eindhoven gespeeld. ‘Het is een bijzonder project’, aldus Hogendorp. ‘Het kan iets meer onder de huid komen en je kan op een andere manier over sociale veiligheid in gesprek komen.’

Decaan Mark Rutgers is ook enthousiast: ‘Hoe zorg je dat je met elkaar in gesprek komt en elkaar kunt aanspreken? Daar zit het probleem. Het toneelstuk geeft handvatten om dat gesprek te voeren middels vergelijkingsmateriaal dat niet echt is.’

Competenties

Veel raadsleden denken dat het probleem van sociale veiligheid begint bij een gebrek aan leidinggevende competenties. ‘Hoe zit het met de opleiding van de leidinggevenden zelf?’ vroeg raadslid Arnout van Ree zich af. ‘Ze hebben vaak geen idee wat de regels zijn omtrent ziekte en verlof of re-integratie. Zij moeten de handvatten krijgen om goed te kunnen functioneren.’

Volgens hem zijn veel medewerkers in een leidinggevende functie gerold, zonder ervaring te hebben met personeelsmanagement en problematiek rondom sociale veiligheid. ‘Op een gegeven moment is de werkdruk of de sociale veiligheid al zo hoog opgelopen, dat ze te laat zijn. Zij moeten die leidinggevende tools dus eerder krijgen, dan kun je veel voorkomen. Niet facultatief, maar verplicht.’

‘Daar wordt al op gehandeld’, reageerde Hogendorp. ‘Het is misschien niet allemaal zichtbaar, maar er gebeurt wel wat. Leidinggevenden zijn een cruciale spil in dit verhaal.’

Sleutels: ‘Hoe actief en responsief moet je zijn als leidinggevende? Moet je alleen maar reageren wanneer het systeem zegt dat er iets moet worden gedaan of wanneer een medeweker een klacht heeft? Of heb je een grotere zorgtaak tegenover medewerkers? Ik neig naar het tweede. Ik denk dat er bij leidinggevenden binnen onze faculteit enorme verschillen zijn in de taakopvatting.’