Cultuur
Poëzieprijs voor bitterzoete strubbeling
Student international relations en Midden-Oostenstudies Ranwa Alamsi won de El-Hizjra literatuurprijs voorArabische dichters in Nederland. Op 12 oktober treedt ze met andere dichters op tijdens een avond over Arabische poëzie.
Mark Reid
donderdag 6 oktober 2022
Foto Wassim al-Wattar/Stichting Perdu

Gefeliciteerd met de prijs. Hoe voelt het om deze erkenning te krijgen?
‘Ik ben blij dat ik gewonnen heb, maar het is wel wat dubbel. Hizjra betekent immigratie, en immigratie is voor mij een continue strijd. Dus te horen krijgen dat je een prijs krijgt omdat je goed aan het strubbelen bent is bitterzoet.’

Komt dat gevoel ook terug in je werk?
‘Het gedicht waarmee ik won heet “Vakantie”, het Nederlandse woord. Ik woon nu een paar jaar in Nederland en ging vorig jaar voor het eerst in een lange tijd naar een Arabischsprekend land, Egypte. Toen ik daarheen vloog, wist ik niet of ik nou terugkeerde of juist wegging uit Nederland.

‘In Egypte kwam ik ook een paar Nederlandse toeristen tegen. Ik dacht de hele tijd dat ze mij ook zouden herkennen, dat ze zouden zien dat ik als het ware ook blauwe ogen had. Dat gevoel inspireerde me om een gedicht te schrijven.

‘De terugreis voelde even dubbel als de heenreis. Toen ik terugkwam op Schiphol was er niemand die me opwachtte, maar ik zag in de aankomsthal een groot bord met “Welkom terug” erop. Dat zien deed me veel goed.’

Je studeert Midden-Oostenstudies, praat je ook over poëzie met je studiegenoten?
‘Eigenlijk niet. Toen ik naar de universiteit kwam, heb ik mijn artistieke kant een beetje aan de kant gezet. Kunst en wetenschap gaan soms moeilijk samen. Maar later zag ik dat je toch wel wat ruimte kan maken voor kunst in je wetenschappelijke werk als je de methodologie goed hanteert. Nu ik voor mijn scriptie onderzoek doe naar wat een thuis is, raak ik ook geïnspireerd om te dichten.’

Heb je tips voor mensen die Arabische poëzie willen lezen?
‘Dat is lastig. Als je geen Arabisch spreekt, ben je helemaal afhankelijk van vertalingen, en wat vertaald wordt, is gebaseerd op wat westerse mensen verwachten van Arabische cultuur. Ze willen bevestigd zien wat ze al weten over de Arabische wereld nadat ze het journaal hebben gekeken. En dan mis je zo veel. Ik kan het ze niet kwalijk nemen, maar ik kan ze wel vertellen dat Arabische literatuur zo veel meer is dan waar ze nu toegang toe hebben, vooral poëzie.’

Arabische / Poëzie / in het Arabisch: De zee
Cafe Leidse Lente
Woensdag 12 oktober, 20:00, toegang gratis

Vertaling staat onder gedicht

Zo
kwam mijn bed op een ver continent,
op zeven uur vliegen van mijn moeders schoot,
talloze tranen van mijn vaders verdriet,
op zo veel vreemden afstand van mijn vrienden,
van mijn boeken vijf talen of meer.

Zo
om alleen te overleven,
wees ik ze één voor één af,
liet ik de golven over hen spoelen
en roeide ik weg.

Als ik mijn moeder hoor roepen,
als een van mijn boeken opduikt, 
dan draai ik het nummer en zeg:
hallo... de verbinding is slecht...
met mij gaat ‘t goed, hallo…
Voordat ik huil, hang ik op.

Zo
laat ik ze zinken
in het verleden.
Ze bewegen als vissen achter glas
zonder geluid, zonder rumoer
leven ze
van mijn flarden.

Zo, Ranwa Alamsi
Vertaling Dorrit van Dalen