‘Ik had nog nooit van vloggers gehoord’, zei Masser.
‘Ik dacht dat het iets met seks was’, zei CSH.
‘Ouwe lullen’, worden de twee vervolgens genoemd, door een derde personage, een gepensioneerd journaliste.
Masser Brock is de nieuwe roman van Bert Wagendorp, na het succes van Ventoux (2013). Brock is een columnist voor de fictieve krant De Nieuwe Tijd, die worstelt met de waarheid. Of eigenlijk: met oneindig veel waarheden. Wagendorp zelf wisselt de column op pagina 2 van de Volkskrant om de dag af met Sheila Sitalsing.
‘De dilemma’s van Masser zijn ook mijn eigen dilemma’s. Zelf vraag ik me ook af welke tipjes van de sluier voor ons worden opgelicht, en welke waarheden onder tafel blijven’, zegt Wagendorp. ‘Uiteindelijk maakt Masser een andere keuze dan ik, maar ik snap hem goed.’ Sommige lezers dachten een ruim vierhonderd pagina’s tellende ontslagbrief in handen te hebben, maar dát is volgens Wagendorp niet het geval. ‘Ik heb enorm veel lol in mijn column. Tegelijkertijd ben ik in het hele meningencircus ook maar een van de velen. Wel probeer ik een vorm van duiding, achtergrond en argumentatie toe te voegen.’
Lastig vond hij het niet, om na Ventoux opnieuw te beginnen. ‘Ik schrijf in de eerste plaats omdat ik het leuk vind. Ik wilde ook niet per se een nieuwe bestseller schrijven. Liever een John Irving-achtig verhaal, in een caleidoscopische vorm, waarin veel gebeurt. Het moest ook niet alleen over journalistiek gaan, dan had ik namelijk beter een essay kunnen schrijven.’
De Mont Ventoux duikt nog wel even op in het uitzicht bij een vakantievilla in Zuid-Frankrijk. En de premier van Nederland zit intussen ‘een boek met een blauwe cover te lezen, dat Ventoux heette.’
Tegen het eind van dit boek koopt Masser bij een kiosk in Parijs The New York Times, met op de cover: ‘Trump triumphs.’ Toen Wagendorp in de zomer van 2015 begon te schrijven, was die loop van de geschiedenis nog lang niet bekend. ‘Een maand eerder had hij aangekondigd dat hij zich verkiesbaar stelde. Dat hij president zou worden, geloofde niemand. Het is trouwens een waargebeurde passage. Tijdens de verkiezingen was ik in Parijs met mijn vriendin. Ik dacht: Oh my God, mijn boek wordt ingehaald door de werkelijkheid!
Wagendorp: ‘Maar eigenlijk werd me een climax in de schoot geworpen. Het bevestigde wat ik al opgeschreven had. A blessing in disguise.’
Misschien geldt dat niet alleen voor zijn boek. ‘Dat Trump verkozen werd, en dat wij daar als media mede verantwoordelijk voor zouden zijn, stemde mij niet vrolijk. Het pessimisme van Masser was een tijdje ook mijn pessimisme. Maar ik ben al een stuk minder pessimistisch. Dat de kranten nu, noodgedwongen, een tegenmacht vormen, vind ik positief. Misschien blijkt Trump over een paar jaar precies wat de media nodig hadden. The New York Times is nu al groter dan ooit. En ze hebben niet net vijftig nieuwe columnisten aangenomen, maar vijftig nieuwe journalisten. Ik verwacht een kentering in de journalistiek.
‘In het publiek zie ik die behoefte ook: pleur op met die parmantige meninkjes, geef ons feiten. Bij onze krant zie ik ook steeds meer jongere journalisten, dertigers, weer wroeten en zoeken naar nieuws. De oude romantiek, van onthullingen, is in de journalistiek aan het terugkeren. Als ik tóch stop als columnist, is het om daar weer aan mee te doen: weer ouderwets journalist worden.’
Bert Wagendorp, Masser Brock, Atlas Contact, 416 pgs, €19,99
Do 16 maart interview door Aart Hoekman in Boekhandel Kooyker, 19.30 u, toegang gratis
Marleen van Wesel