‘Ja, het is echt ver’, zegt een huisgenootje. ‘Ik hoorde dat het buiten de singels is.’ Ze heeft het niet over een DHL-punt of een kringloopwinkel waar ze deze zondag nog naartoe wil, maar over de Black Lives Matter-demonstratie, editie Leiden.
Die betoging, eerst gepland op de Lammermarkt, is vanwege het grote aantal aanmeldingen verplaatst van naar sportpark De Vliet. Mooi, want op de Lammermarkt was er inderdaad nooit genoeg plek geweest.
Met zo’n 2500 man wordt er op de oude voetbalvelden geluisterd, gezwegen, geschreeuwd en zelfs een beetje gedanst.
Kuilen en stippen
Door de organisatie zijn zo’n 3000 kuilen in het zand gegraven en stippen in het gras gemarkeerd. Geen Amsterdamse toestanden: hier kan iedereen anderhalve meter afstand houden. Bovendien had zo ongeveer iedereen die een mondkapje op: corona-proof is een understatement.
Er zijn gezinnen, vrienden, en studenten met borden (‘SILENCE = VIOLENCE’, ‘I CAN’T BREATHE’) gemaakt van oude kartonnen biertrays.
Op het kleine podium spreken Claudia los Santos en Gino Pedro da Fonseca over hun eigen ervaringen met racisme, de hedendaagsheid ervan en hoe het ook zeker ook in Leiden nog geen fictie is.
‘Leiden is meer dan we ons realiseren verbonden met de geschiedenis van de slavernij’, vervolgt de Leidse historicus Karwan Fatah-Black.
Slavenschip
‘Leiden was ook de naam van een slavenschip dat met vierhonderd mensen geketend aan boord van Angola naar Brazilië voer. Leiden was ook de naam van een klein fort in de Surinamerivier. Én Leiden was ook de naam van een plantage waar mensen werden vastgehouden wat gerechtvaardigd werd door niets anders dan racisme.’
Daar had ook de academie schuld aan, zegt hij. ‘Soms wordt kennis verdrongen door macht. En dus vergoeilijkten de professoren van de Universiteit Leiden het slavernijsysteem.’
Verder wordt er gepleit voor meer aandacht voor racisme in het onderwijs, het ook in Leiden afschaffen van zwarte piet en het verplaatsen van de Gouden Koets naar een museum in plaats van hem op Prinsjesdag door Den Haag te laten rijden.
Er klinken oproepen om petities te tekenen, je uit te spreken en altijd te blijven luisteren. De toon van de demonstratie is serieus, de boodschap duidelijk en toch bovenal verbroederend: we zijn een ‘wij’, en alleen samen kunnen we de lelijke werkelijkheid van racisme de kop indrukken.