Columns & opinie
Meneer de Professor: Chauffeur van de zaak
woensdag 23 november 2011

De Leidse universiteit is ‘iets te wetenschappelijk’ aan het worden. Dat bleek vorige week uit een reportage van dit blad over de opkomst van ‘repetitoren’. Studenten kopen massaal privéonderwijs in, want “de docenten (...) zijn prima maar soms wordt het iets te wetenschappelijk terwijl je gewoon met een hoog cijfer het tentamen wil halen”. Ook bleek dat deze huiswerkbegeleiders voor hun assistentie gemiddeld tweemaal zoveel vangen als een universitair docent.

Waarom doen deze mensen een wetenschappelijke opleiding als ze eigenlijk gewoon belastingadviseur willen worden? Waarom niet de diversiteit in de wereld gerespecteerd? ‘Higher education is overrated’, zei Berkeley-hoogleraar Marti Nemko al.

Niet alleen huidige studenten, maar ook alumni keren zich af van onze universiteit. Onlangs bood de rector magnificus hen de mogelijkheid om ‘obligaties’ te kopen in hun alma mater, waarmee ze een warm gevoel van binding moesten behouden. Het project werd maar weer afgeblazen toen bleek dat niemand hiervoor te porren was. Het kan iets te maken hebben gehad met het feit dat de rector magnificus in dezelfde speech voorstelde om Leiden te laten fuseren met Rotterdam en Delft. Oud-studenten dachten wel tweemaal na om uit vals sentiment hun spaargeld te beleggen in een universiteit die druk doende was zichzelf op te heffen.

Waarom toch die schaalvergroting, die anonimisering? Iedereen die van tuinieren houdt, van Candide tot ondergetekende, weet dat de natuur het beste gedijt bij variatie: een hectare tulpenbollen is schitterend, maar na een jaar of twee, drie krijg je problemen. De grond verschraalt, de bollen gaan schimmelen en de trotse tulp vertikt het nog langer zijn kopje op te heffen. Op de universiteit is het niet anders.

Met de juiste bevochtiging en voeding - acht plastic bekertjes automatennat en drie kleffe tosti’s daags - kun je de interessante kasplant die de homo academicus wordt genoemd prachtig opkweken. De één beloont je met docerende kwaliteiten, de ander met liefde voor stoffig archief of statistiek en weer een ander bloeit op met een witte jas aan en een microscoop onder zijn neus.

Maar als je niet-wetenschappelijke stekjes poot in een bak kasplantjes schieten ze nooit wortel. Terwijl het universalisme oprukt, iedereen een academisch papiertje krijgt en niemand nog binding heeft met de universiteit (behalve zij met een chauffeur van de zaak), toont de opkomst van de repetitor de teloorgang van de wetenschapsbeoefening in Leiden.

Bleven we nou maar gewoon onze eigen, onovertroffen Leidse hortus bewerken.

D.M. Sanders

Blijft u mij vereren met uw mening? d.m.sanders@mail.com.