Columns & opinie
Wees niet bang voor meer weblectures
VVD'er Dennis Wiersma vindt colleges in een zaal maar ouderwets. Gooi alles toch lekker online. Een oud idee waar best wat voor is te zeggen.
Vincent Bongers
donderdag 13 februari 2020

Er is één zonde die je als Kamerlid echt nooit mag begaan. Liegen? Nee, dat wordt vaak juist aangemoedigd. Corruptie dan? Mwaoh, sommige collega’s lachen je recht in je integere smoel uit.

Nee, het allerergste is: onzichtbaar zijn. Dus verzinnen parlementariërs prikkelende oneliners, blèren die in gewillige camera’s, en gaan dan weer terug in hun hok. Of ze laten een proefballonnetje op. Deze week slingerde VVD’er Dennis Wiersma de heliumpomp aan.

Dennis wie?

Precies, vandaar het ballonnetje.

‘Het is 2020, college hoeft niet per se in een zaal’, tweette hij maandag. ‘Hoe mooi als het hoger onderwijs haar aanbod ook online (en daarmee goedkoper én voor heel NL!) beschikbaar maakt. Dat geeft studenten veel meer flexibiliteit en mogelijkheden!’

Meer weblectures ter vervanging van colleges dus. Geschokte academici stonden meteen in slagorde klaar om het ballonnetje uit de lucht te schieten. Op zich best een begrijpelijke reactie. Het hoger onderwijs wordt al jaren uitgehold, dit zet kwaad bloed bij docent en student. Uiteraard is de VVD een tikje besmet: dit was vast een weer een bezuiniging, gekleed in een doorzichtig innovatiejasje.

En het automatiseren van doceren is de droom van menig efficiencyfetisjist en de nachtmerrie voor een hoogleraar

En het automatiseren van doceren is de droom van menig efficiencyfetisjist en de nachtmerrie voor een hoogleraar. Een robot die doceert, wat fijn. Wiersma had volgens steigerende docenten geen idee wat het universitair onderwijs inhield. En een college opnemen is niet goedkoper dan een docent elke keer hetzelfde lesje laten afdraaien, voegden zij daar nog aan toe.

Nieuwe technologie is het natuurlijk niet. Op de discussie zelf zit ook al een dikke laag schimmel: er wordt al tientallen jaren gezemeld over nut en noodzaak van weblectures. De VU schafte ze bijvoorbeeld af om zo de leeggestroomde collegezalen weer te vullen.

Maar laten we het opportunisme van Wiersma en zijn critici even loslaten. Veel studenten hebben baat bij het opnemen van colleges. Studenten met een beperking bijvoorbeeld. Voor hen is terugkijken een uitkomst. Dat geldt ook voor studenten die twee of zelfs meer studies volgen. De noodzaak om harder te werken vanwege de afgeschafte basisbeurs zorgt ervoor dat terugkijken voor veel studenten een reddingsboei is.

Maar de interactie tussen docent en student in de hoorcollegezaal dan? Nou, er zijn uiteraard begeesterde docenten die de discussie met de zaal aangaan en prikkelende vragen stellen. Maar daarnaast worden er op Nederlandse universiteiten nu ook een groot aantal precies dezelfde vakken gegeven door lang niet altijd even goede docenten. Die lenen zich perfect voor één serie weblectures die je rustig thuis kunt kijken. En blijft het ook online bij een ongeïnspireerde opsomming? Dan kijk je gewoon op dubbele snelheid.