Nieuws
‘Versterk de grens tussen de universiteit en het gekkenhuis’
De faculteit Sociale Wetenschappen wil dat instituten publicatiekosten opnemen in de begroting.
Anoushka Kloosterman
donderdag 16 juni 2022

Volgens het bestuur moeten publicaties uit externe financiering komen. Artikelen die met publiek geld worden betaald, moeten aan bepaalde voorwaarden voldoen.
‘Zonder beheersing kunnen de publicatiekosten enorm oplopen’, zei bestuurslid Rolf Oosterloo. ‘De vanzelfsprekendheid dat ergens iemand wel een geldmachine heeft, moet eruit. Als die manier van denken een plek krijgt, zijn we blij.’

Het heeft onder andere te maken met de overstap naar open access, zei decaan Paul Wouters. ‘In Nederland is de “gouden route” (waarbij de uitgevers geld krijgen om de artikelen toegankelijk te maken, red.) vrij snel de norm geworden. Dat heeft te maken met de machtsposities van uitgevers. De universiteit zet in op de “groene route” (waarbij de artikelen vrij toegankelijk zijn via de universiteit, red.). ‘Ik ben geen fan van de gouden route. Ik vind het een groot risico dat geld uit de publieke sector wegpompt naar de grote uitgevers, en naar zakken van aandeelhouders.’

Aan de ene kant zijn er financiële overwegingen om het zo aan te pakken, zegt Wouters. ‘Als instituut kan je failliet gaan zonder beleid. Een individuele onderzoeker heeft er baat bij als er snel een publicatie komt in een mooi blad, en die heeft niet altijd overzicht van de consequenties als dit veel geld kost. Daar moeten we onderzoekers in ondersteunen.’

Aan de andere kant kan het juist helpen bij het ‘erkennen en waarderen’ van personeel, zegt hij. ‘Die ratrace, van steeds meer en steeds hoger gewaardeerde publicaties, daar willen we vanaf. Dan moet je ook kijken naar je fundingsstrategie, en je publicatiebeleid.

‘Ik zie het als een belangrijk component om suboptimale evenwichten te doorbreken en ervoor te zorgen dat we een beter leefbare universiteit krijgen. Dat de grens tussen de universiteit en het gekkenhuis wat wordt versterkt.’