Het Internationaal Incidenten Team (IIT) dat beoordeelt of studenten en medewerkers mogen reizen naar oranje landen, volgde eerder het negatieve reisadvies van Buitenlandse Zaken. Veel studenten moesten daardoor een streep door hun studie in het buitenland zetten.

Het leidde tot veel klachten over het blokkeren van uitwisselingsprogramma’s. ‘Vanuit diverse opleidingen hebben zowel docenten als studenten aan de bel getrokken dat er meer ruimte moet ontstaan’, schrijft het hoofd veiligheidszaken Leo Harskamp nu aan het college van bestuur.

In december lobbyde de universiteitsraad bij het college voor versoepeling van de reisregels, met succes. ‘De verwachting was dat de reisadviezen nog in 2021 weer zouden terugkomen op het oude niveau van voor corona’, stelt Harskamp. ‘Dat heeft helaas niet plaatsgevonden.’ De reisadviezen van Buitenlandse Zaken ‘worden dan ook veel minder zwart/wit bruikbaar als in het verleden.’

Student verantwoordelijk

De universiteit geeft daarom ook ‘een aantal oranje landen onder voorwaarden toch vrij’. De algemene voorwaarden zijn dat de student zelf ‘verantwoordelijk is voor de gehele reis in al haar facetten’. De verantwoordelijkheid geldt voor ‘alle kosten voor de reis, ook bij repatriëring. Uiteraard zullen wij een student in nood bijstaan. De kaders voor die hulp zijn echter wel duidelijk: de directe kosten zijn voor de student.’

Verder besluit het IIT over het reizen naar een bepaald land op basis van de situatie op de dag van de bijeenkomst van het team. Maar als na ‘een positief IIT-besluit een situatie verslechtert, vervalt de eerdere vrijstelling of wijzigen de voorwaarden’.

Het IIT komt met een systeem om het afreizen naar een oranje land te beoordelen. Gewerkt zal worden met drie uitkomsten. Een oranje land of gebied kan door het IIT aangemerkt worden als “niet akkoord”, “akkoord”, of “akkoord onder voorwaarden”. De landen die “niet akkoord” krijgen, zijn niet te bereizen, tenzij een student de nationaliteit van dat land heeft of minimaal één van diens ouders er woont.

Risico’s

Landen met ‘akkoord’ hoeven niet meer langs het IIT, de faculteiten kunnen studenten zelfstandig naar die landen laten reizen. Alleen in geval van een verslechterde situatie vindt alsnog overleg plaats met het IIT en kan een land het stempel ‘akkoord’ verliezen. Op de lijst ‘akkoord’ staan 21 landen, waaronder de VS, Canada, Japan en China.

Op de lijst ‘akkoord onder voorwaarden’ staan 32 landen waaronder Brazilië, Indonesië, Suriname en Zuid-Afrika. Voor deze landen moet een reisverzoek worden ingediend bij het IIT. Instemming zal afhangen van een risicoafweging.

‘Een belangrijke rol is daarbij weggelegd voor de opleiding’, schrijft Harskamp. ‘De faculteiten kunnen studenten helpen de analyse te maken en de balans te zoeken tussen nut en noodzaak van de reis enerzijds en de risico’s anderzijds. Dat kan bijvoorbeeld door de landenexperts uit onze universiteit en de docenten te vragen deze analyse te verrijken en te begeleiden.’

De lijsten en voorwaarden vind je hier.