Wanneer dacht je: hier is een petitie voor nodig?

Marnix van Hemert (24, international politics en European law): ‘Voornamelijk door de verhalen van mensen in mijn omgeving. Ik hoorde zo vaak van vrouwen dat er bijvoorbeeld auto’s stoppen om dingen naar ze te roepen terwijl ze hardlopen. Dat lijkt me zo enorm denigrerend. Het is een naar idee dat mensen zo bewust met je bezig zijn, terwijl je gewoon aan het rennen bent – iets wat je alleen voor jezelf doet en voor niemand anders.

‘Op Instagram was er ook zo’n trend dat er aan vrouwen werd gevraagd wat ze zouden doen als er een dag geen mannen op de wereld zouden zijn. Mensen noemden bijvoorbeeld hardlopen in het donker, muziek kunnen luisteren op straat, niet alert hoeven zijn. Het is dus bijna genormaliseerd dat dat als vrouw niet kan.

‘Het zou zoveel mooier zijn als de maatschappij net wat veiliger en gelijkwaardiger is en iedereen zich zorgeloos op straat kan begeven. Daardoor dacht ik: misschien kan ik iets doen. Ook al bereikt het honderd mensen en beseft maar een aantal mannen daardoor dat een compliment niet altijd zo wordt ervaren.’

Waarom voelde je je als man geroepen om hier iets mee te doen?

‘Die vraag krijg ik vaker. Ja, ik ben een man, maar omdat het mij niet direct raakt, mag ik er niks aan doen of aanstoot aan nemen? Als je die redenering doortrekt, zou ik me ook geen zorgen mogen maken om een voetbalwedstrijd, want ik ben geen voetballer. Of over een regenwoud omdat ik geen bonobo-aapje ben.

‘Ook als iets niet direct effect op je heeft, mag je alsnog proberen om dat te veranderen. Het gaat erom wat je ervan vindt.’

Hoe zit het precies met dat wetsvoorstel over catcalling?

‘Ferd Grapperhaus heeft een voorstel ingediend voor een wetswijziging om seksuele intimidatie zelfstandig strafbaar te stellen. Daar moeten de Eerste en Tweede Kamer nog mee instemmen. Eerder oordeelde de Raad van State over een soortgelijk voorstel dat zoiets te moeilijk handhaven zou zijn en dat het een inbreuk is op de vrijheid van meningsuiting.

‘Daar ben ik het totaal niet mee eens. Vrijheid van meningsuiting stopt waar je de vrijheid van iemand anders gaat inperken, en handhaven is bijvoorbeeld bij het verbod op beledigen moeilijker dan bij seksuele intimidatie. Belediging is subjectief, maar als iemand op straat roept dat je een lekker kontje hebt, dan kun je objectief gewoon stellen dat het een grens over gaat.

‘Meer nog dan de mogelijkheid om te straffen gaat zo’n wetsaanpassing over het veranderen van een sociaal construct. Die verandering is een heel traag en stroperig proces, en het fijne van wetswijzigingen is dat je dat proces kan versnellen. Als je dit strafbaar stelt geeft dat een signaal af: dergelijke opmerkingen zijn niet gepast en kunnen niet in Nederland.’

Per ongeluk heel actueel ook, met het nieuws over Sarah Everard en alles wat dat losmaakte.

‘Ja, op een hele nare manier wel, maar zulke grote gebeurtenissen zijn er blijkbaar voor nodig om mensen bewust te maken. Ik denk dat dit veel mensen laat nadenken over hun eigen gedrag. Het argument van mannen is vaak: zo bedoelde ik het niet. Of: dan weet ik niet meer wat wel en niet mag.

‘Als je nu al moeite hebt met bepalen wat goed is of slecht als het gaat om seksuele intimidatie, dan moet je toch even wat zelfreflectie tonen. In principe weten mensen best wat je wel en niet kan zeggen. Als je je als man zorgen maakt of iets tegen je gebruikt kan worden, ligt dat aan jezelf.

‘Daarbij gaat het helemaal niet om de gevolgen voor jou als man, het gaat juist om de ander. Sommige mannen nemen het persoonlijk, alsof er iets van ze wordt afgepakt, maar eigenlijk wordt er alleen maar gevraagd of je je normaal gedraagt. Als je dan al tegen de lamp loopt…’

De petitie is tot 6 juni hier te ondertekenen.