Stress is de grote boosdoener in het drukke moderne leven: we rennen van hot naar her zonder ook maar even stil te staan. De Leidse toneelvereniging Cuculum zoekt in de voorstelling Haast niets naar een oplossing.
‘Het is van alle tijden, denk ik. We werken ons in de rondte en doen alles op de minuut. Jij verontschuldigt je net nog voor een paar minuutjes vertraging’, zegt theaterregisseur Rick Snelderwaard (29). Hij is afgestudeerd als theaterdocent in Utrecht. Daarvoor studeerde hij in Leiden, zo kwam hij bij Cuculum terecht.
Boosdoener
In Haast niets zoeken de acteurs naar manieren om te onthaasten, zegt Snelderwaard. ‘Het is dan de vraag of het lukt.’
‘Achter de schermen hebben we dat ook gedaan, bijvoorbeeld door een nachtwandeling te maken in het bos. We zijn ook naar de Sterrewacht geweest, naar aanleiding van het boek In lichtjaren heeft niemand haast van Marjolijn van Heemstra. Daarin beschrijft ze de “astronautenblik”: in de ruimte voelen astronauten meer afstand, waardoor ze zich juist meer verbonden voelen met de aarde. Die blik zoeken wij.’
Met vloggen en schrijven deelden de spelers hun eigen ervaringen met haast. ‘Dat geeft input voor de inhoud van de voorstelling’, zegt Snelderwaard. ‘Het is een stuk dat heel echt aanvoelt. Je hoort hoe de spelers zich tegenover het thema verhouden.'
Touwtje springen
Hij vindt het leuk om met studenten te werken. ‘Professionele acteurs doen het zo strak mogelijk. Hier hebben we veel lol bij de repetities.’
‘Tijdens het repetitieweekend gingen we zestien minuten touwtje springen’, zegt Cuculum-voorzitter Ruby Westerhof (21). ‘Dat was heel zwaar. We moesten alles wat in ons hoofd opkwam noemen dat begon met “ik moet’’ en “ik wil’’. Toen kwamen we erachter hoe streng we voor onszelf zijn. Ik dacht: dat is toch niet nodig?’
Om te onthaasten heeft ze een dag zonder mobiel geleefd. ‘Toen moesten we het een dag zonder haar doen’, zegt bestuurslid Pearl Williams (27), die helpt bij de productie. ‘De hele maatschappij heeft haast, dus ik denk dat het heel relevant is. Mijn bestuursjaar is ook heel hectisch. Je moet overal achteraan.’
De studententoneelvereniging werkt met professionele regisseurs, zegt ze. ‘Die hebben een concept en schrijven samen met de leden het stuk. Aan vaste scripts doen we niet.
Geen schaamte
‘Omdat we klein en compact zijn is er bij ons veel ruimte om te ontdekken. Er is geen schaamte. Iedereen deelt een passie voor wat we creëren.’
Naast Haast niets heeft Cuculum nog meer producties, over actuele onderwerpen die de spelers bezighouden. Het toneelstuk Mors gaat over de dood, en De Munt over de vrijheid van onze keuzes.
Williams speelt zelf in In de Maling, waarin het landschap is drooggelegd. Daarmee willen ze vragen oproepen over de betekenis van natuur in de Nederlandse cultuur. ‘Het stuk vindt plaats rondom een molen’, zegt ze. ‘Oer-Hollandse cultuur wordt daar in een hedendaags jasje gestoken.’
Voor Haast niets regelt Williams het presentje dat de spelers achteraf krijgen. ‘Ik ga ze iets geven waarvoor ze wel stil moéten zitten.’
Haast niets, Wibar, Zondag 22 mei, 14:00 & 19:00, toegang €12,50 (studenten €10)
De Leidse toneelvereniging Cuculum is in 2010 ontstaan uit verbazing dat er in de stad nog geen onafhankelijke studententoneelvereniging bestond. Inmiddels telt de vereniging meer dan vijfenzeventig leden.
De studenten hebben niet alleen de mogelijkheid mee te spelen in een productie, maar kunnen sinds 2015 ook hun vaardigheden uitbreiden en laten zien door deel te nemen aan een improvisatiegroep of -voorstelling.
In de beginjaren produceerde Cuculum een of twee voorstellingen per jaar, maar dat werden er al snel drie tot vier. In de weekends van mei en juni 2022 voert de vereniging zelfs zes voorstellingen op, in de Wibar in Leiden en bij de Broekdijkmolen in Warmond.