‘We vinden meestal geen grote leugens. Vaak wordt iets geponeerd als een feit, maar blijken er geen recente cijfers van te bestaan,’ vertelt Pleijter mede-oprichter van Nieuwscheckers. ‘Of iets wordt aangedikt om een sterker punt te maken,’ vult student-assistent Sarah Sramota aan. Een voorbeeld hiervan is de uitspraak van Europarlementslid Marcel de Graaff (PVV) dat honderdduizenden Nederlanders afgelopen jaar naar de Voedselbank moesten. Pleijter: ‘Dit bleken er zo’n 140.000 te zijn. De uitspraak is dus overdreven.’

In sommige gevallen is er wel duidelijk sprake van bewuste misleiding. Mede-oprichter Peter Burger: ‘We zagen op verschillende nieuwssites een bewering van Juncker langskomen. Hij zou hebben gezegd vertegenwoordigers van EU-kritische partijen – die hij domme nationalisten noemt – te weren uit de Europese Commissie. Het oorspronkelijke interview stond op de Poolse nieuwssite Rzeczpospolita. We hebben dit laten vertalen. Hieruit bleek dat de uitspraken van Juncker verdraaid waren. Die gemanipuleerde uitspraak was dan weer opgepikt door andere nieuwsmedia. We hebben de media erop aangesproken en een aantal van hen heeft de uitspraak verwijderd.

‘We hopen dat partijen en media zich proberen te houden aan de waarheid, dus het is fijn om te zien dat zo’n bewering wordt aangepast.’
Speciaal voor het project rondom de Europese verkiezingen is een crowdfundingsactie gestart. Van dat geld zijn student-assistenten en freelancers aangenomen. Zo kunnen ze al een stuk meer uitspraken factchecken, maar wat Burger betreft nog niet genoeg: ‘We krijgen vaak de vraag of we ook beweringen op sociale media willen checken. Dat willen we wel, maar we hebben er de mensen niet voor.’ In de toekomst hopen ze dit via een sponsor te kunnen bewerkstelligen. In totaal zijn 35 uitspraken gecheckt.