Allereerst excuses. Toen Mare-columnist Omar Ghaly schreef dat hij een partij wilde oprichten om alleen zijn eigenbelang te dienen, gingen we er op de redactie vanuit dat het satire was. Tot het Belang van Omar (BVO) daadwerkelijk op de kandidatenlijst van de universitaire verkiezingen verscheen, met Ghaly als lijsttrekker en enige lid.
Grap of geen grap, wie weet lokt hij per ongeluk wat onzichtbare doelgroepen naar de stembus: ‘de student die het niets kan schelen’, ‘de student die het allemaal wel best vindt’, en ‘de student die kan genieten van ordinair populisme’.
Opkikker
Dat zou de opkomstcijfers ten goede komen, en die hebben wel een opkikker nodig na de schamele 16,3 procent van vorig jaar. Dat kwam ongetwijfeld door corona, maar ook voor de intrede van het virus kwam hooguit een op de vijf studenten naar de stembus. Niet letterlijk, want het goede nieuws is dat het allemaal online kan en dit dus de makkelijkste verkiezingen zijn om bij op te komen dagen: geen rode potloodjes, geen lange rijen en geen landkaarten met kandidatenlijsten. Een paar muisklikken, en klaar.
Maar…op wie klik je dan?
Dit jaar doen zeven partijen mee voor de universiteitsraad, die je het beste kunt zien als de Tweede Kamer van de academie. LSP, ONS, LVS en CSL zijn de brede partijen, PBMS en DSP-The Hague spreken ieder een specifieke doelgroep aan, respectievelijk beta’s en geneeskundestudenten, en studenten die in Den Haag studeren. Ghaly laten we in deze analyse even buiten beschouwing, hij heeft zijn verhaal immers hier al kunnen doen.
Ondernemende Studenten (ONS) richt zich vooral op leden van de grotere studentenverenigingen en gaat de verkiezingen in met slechts drie speerpunten. Zo vindt de partij dat onderwijs kleinschaliger moet en zich op de persoonlijke ontwikkeling van de student moet richten.
Daarin vindt ONS misschien een bondgenoot in de Liberale Studentenpartij (LSP), de meest VVD’ige kandidaat, die de ontwikkeling van studenten hoog op de lijst zet met plannen voor hogere bestuursjaarvergoedingen en meer stages. De partij gaat voor minimaal bureaucratisch gedoe, met digitale nakijksystemen en behoud van automatisch inschrijven voor tentamens. Ze houden ook niet van steenkolenengels, dus willen ze taalles voor docenten.
Anoniem nakijken
In de linkse hoek zit Lijst Vooruitstrevende Studenten (LVS), die in tegenstelling tot de universiteits- en faculteitsraad al helemaal overgestapt is op het Engels, op het partijprogramma (en de naam) na. De partij zet sterk in op diversiteit, inclusiviteit en internationalisering. De kandidatenlijst is minder internationaal dan DSP-The Hague, maar op die standpunten vinden de twee partijen elkaar wel.
CSL (Christelijke Studentenfractie Leiden) zit minder in de internationale, maar wel in de sociale hoek. De partij heeft zich vaak ingezet voor studenten met een functiebeperking. Ze willen ook dat tentamens veel vaker anoniem worden nagekeken.
In een heel eigen niche zit de Partij voor Bèta en Medische Studenten (PBMS), die streeft naar een grotere aanwezigheid van bèta’s en geneeskundestudenten, die volgens de partij ondervertegenwoordigd zijn in de universiteitsraad. Kijkend naar het aantal raadsleden klopt dit inderdaad, maar volgens PMBS zou het gebrek aan vertegenwoordiging leiden tot een scheve financiële verdeling tussen de faculteiten.
Gratis maandverband
Opmerkelijke kritiek, want die scheve verdeling pakt over het algemeen juist in het voordeel van de beta’s uit. De partij pleit overigens ook voor gratis maandverband en tampons in toiletten van universiteitsgebouwen.
De in 2018 opgerichte DSP-The Hague komt voornamelijk op voor studenten in Den Haag maar zet zich ook breder in voor de universiteit. In hun verkiezingsprogramma stipt DSP-The Hague aan dat er in de laatste twee jaar spanningen zijn ontstaan tussen studenten en het universiteitsbestuur. De partij wil de betrokkenheid van studenten bij het bestuur verbeteren door medezeggenschap openbaarder te maken, met ‘Town Hall’-bijeenkomsten waar studenten hun mening kunnen uiten.
Elke partij heeft zo zijn zwaartepunten, maar er zijn wel wat hete hangijzers die ze met elkaar gemeen hebben. In de nasleep van de coronacrisis staan mentale gezondheid, digitalisering en privacy bij veel partijen in het programma, net als duurzaamheid en inclusiviteit. Ook maken verschillende partijen zich zorgen over het gebrek aan kennis onder studenten over de medezeggenschap, en de Leids-Haagse kloof.
Gestroomlijnd streamen
De oplossingen ervoor verschillen: ONS ziet bij het zorgen voor geestelijk welzijn vooral een rol weggelegd voor studentenverenigingen, terwijl DSP-The Hague meer studentpsychologen wil aanstellen. LVS stelt stilteruimtes voor waar studenten tot rust kunnen komen.
Na twee coronajaren hebben de meeste partijen ook een idee ontwikkeld wat er in de toekomst met online onderwijs moet gebeuren. CSL, DSP-The Hague en PBMS willen dat ook na de coronacrisis colleges digitaal beschikbaar blijven.
DSP-The Hague benadrukt dat online onderwijs studenten die worstelen met psychische problemen in staat stelt om toch college te volgen. LVS pleit voor hybride onderwijs, en wil erop toezien dat proctoring alleen als laatste redmiddel wordt gebruikt. PBMS vindt dat het aantal platformen dat de universiteit gebruikt om colleges te streamen moet worden gestroomlijnd.
Over duurzaamheid zijn de meeste partijen het redelijk met elkaar eens, al is LSP de uitzondering. De liberalen hebben duurzaamheid wel ‘hoog in het vaandel’, maar het ‘moet wel samen gaan met gemak’. ‘Onnodige en onpraktische symboolmaatregelen zien er leuk uit maar hinderen de student soms meer dan dat de duurzaamheid er op vooruit gaat.’
Leidse Marktplaats
Het gros van de andere partijen hebben oplossingen bedacht. ONS wil de verwarming in universiteitsgebouwen een paar graden lager zetten. DSP-The Hague wil dat de universiteit de hoeveelheid wegwerpplastic en -papier vermindert en de partij wil een Leidse Marktplaats opzetten waar studenten gedoneerde meubels en materialen gratis kunnen meenemen.
Daarnaast wil DSP net als LVS dat duurzaamheid een groter onderwerp wordt in curricula - maakt niet uit welke studie je doet.
Stemmen kan hier tot en met vrijdag 13 mei. Om 13:00 sluit de digitale stembus.
> Lees hier meer over de programma’s van de personeelspartijen