Maandag begint het nieuwe collegejaar waarin het meeste onderwijs weer op de campus wordt gegeven. Sinds 30 augustus is de anderhalvemeter-regel daar geschrapt. In de gangen van universitaire gebouwen geldt weliswaar een mondkapjesplicht, maar in de collegezalen (met maximaal 75 studenten) is dat niet het geval.
Een groep van meer dan vijftig docenten maakt zich hierover grote zorgen en heeft een brandbrief naar het college van bestuur en de faculteitsbesturen gestuurd. Ook is er een petitie opgesteld.
‘Gezondheid en veiligheid moeten de hoogste prioriteit hebben en dat is nu niet zo’, zegt Jonathan London, universitair hoofddocent politieke economie en een van de opstellers van de brief.
Op zijn minst roekeloos
‘We begrijpen het belang van fysiek onderwijs en hebben veel zin om aan het semester te beginnen, maar het moet wel veilig zijn. Ik vind het loslaten van de anderhalvemeter-regeling en het af mogen doen van maskers in de collegezaal op zijn minst roekeloos.’
Collega Elmer Veldkamp, universitair docent Koreastudies, heeft ook bezwaren. ‘Dit beleid is een keuze die waarschijnlijk het gevolg is van de lobby van de universiteitenvereniging VSNU. Het kabinet kiest voor heropening zonder een advies van het Outbreak Management Team (OMT). Het is een politiek besluit waar geen wetenschappelijke basis voor is.’
‘Het is vreemd dat een universiteit zo’n nonchalante houding aanneemt en daarin meegaat’, zegt London. ‘Straks lopen er duizenden studenten en medewerkers per dag door een gebouw als het Lipsius. Die praten, hoesten en niezen.’ Veldkamp: ‘Dit beleid is opgelegd. De staf is geïnformeerd maar heeft geen invloed gehad op de besluitvorming.’
Twijfelachtig
In de brief noemen de docenten de huidige situatie ‘onveilig’. Ze doen dan ook de aanbeveling aan het college om toch te overwegen om voorlopig een afstandsregeling in te voeren en maskers in de collegezaal te verplichten.
‘Het gaat om de combinatie van geen afstand én geen masker’, legt Veldkamp uit. ‘Beiden zouden gefaseerd moeten worden afgebouwd wanneer dat gebaseerd op wetenschappelijke adviezen kan. Zeker als je kijkt naar de ontwikkelingen rond de deltavariant, is de huidige openstelling zeer twijfelachtig. Straks gaat het weer mis en moet alles toch weer online.’
Het is van groot belang dat docenten die het niet veilig vinden om fysiek onderwijs te geven alle ruimte krijgen om voor een andere oplossing te kiezen. London: ‘Best veel stafleden vinden het niet prettig om on campus te doceren. maar het is lastig om af te wijken. Dat moet geregeld worden met leidinggevenden. Docenten worden nu gedwongen om te rechtvaardigen waarom zij niet in de zaal willen staan.’
Veldkamp: ‘Bij onderwijs aan kleinere groepen studenten is afstand houden makkelijker te realiseren. Een docent die dat wil moet door allerlei hoepels springen. Dat creëert natuurlijk extra druk en grijpt in op de persoonlijke levenssfeer. Dat is onacceptabel.’
Onruststoker
De college van Koreastudies beginnen op 13 september. Veldkamp is er nog niet over uit hoe hij het precies gaat aanpakken. ‘Helemaal online wil ik liever niet. Ik overweeg mijn studenten te vragen om ook in de collegezaal hun mondkapje op te houden. Maar als studenten weigeren, dan kun je daar niets aan doen. Het is geen harde eis.’
Tegelijkertijd liet het faculteitsbestuur per brief aan medewerkers weten dat het nadrukkelijk niet de bedoeling is om een groep studenten op te splitsen om alsnog anderhalve meter afstand te kunnen waarborgen. ‘Vooral voor jonge docenten die bijvoorbeeld hopen op een vast contract is het dan lastig om daar tegenin te gaan. Je wil dan al helemaal niet als onruststoker worden gezien.’
In de brief, die vrijdag is verstuurd, wordt het college gevraagd om zo snel mogelijk een online sessie te organiseren waarin medewerkers hun zorgen kunnen uiten en vragen kunnen stellen. ‘We hebben al een reactie gehad van collegevoorzitter Annetje Ottow’, zegt Veldkamp. ‘Het college neemt de kwestie heel serieus en maandag is er verder contact over de brief.’ Er is inmiddels ook een enquête waarmee in kaart wordt gebracht welke zorgen er leven onder docenten.
> Lees de brief hieronder, of klik hier voor de pdf
As an urgent matter, in consideration of the need to reassure academic staff and students, and in the interest of promoting a safe and effective environment for learning we, a collectivity of concerned teaching staff at Leiden University, wish to put forward our concerns, questions, and recommendations regarding the content and roll out of arrangements for in-person teaching at the University in the coming semester. Given the urgent nature of these concerns, we request a serious response from the University on or before September 6. We look forward to working with the administration and all students and staff to ensure a successful academic year.
CONCERNS
1. For reasons pertaining to the Government’s own public health information and other internationally recognized public health organizations concerning the dynamics of the pandemic at present and the acute and long-term health risks associated with the virus, many members of the staff perceive current plans for a return to in-person teaching to be unsafe.
2. Until such time as they feel safe, individual teaching staff must have the discretion to teach their classes in alternative ways (e.g., online or in some hybrid format) and must receive full social and practical support from their institution in this choice. Teaching staff should not be subject to invasive questions or be required to justify their choice for teaching online or in some hybrid mode, as doing so violates principles of privacy, places staff (especially junior staff) in an unfair position, and unjustifiably dismisses legitimate concerns.
QUESTIONS
Cognizant of the needs of the university and the interests of students, we request the university to address the following questions.
3. How will the university seek to avoid a situation in which staff are informed but not involved or consulted in the content, adjustment, and rollout of teaching arrangements?
4. What steps will be taken to ascertain the nature and extent of staff concerns regarding in-person teaching and specific proposals such as no compulsory distancing or masks in class?
5. What measures will the university take to promote safe practices that are based on available scientific evidence and benchmarking measures taken in other sectors and countries?
RECOMMENDATIONS
6. Affirm that all staff have the choice to choose their preferred mode of instruction and must not be subject to questions regarding the basis of their legitimate health and safety concerns.
7. Convene an online session of the University Board on 6 September or as soon as is practicable to hear staff questions and concerns.
8. Given the Government’s intent to normalize all teaching practices by mid-November, we recommend the university to reconsider masking and distance requirements in all buildings and classrooms until at least November 1, affording additional time to give all students a chance to become fully vaccinated.
(Signed in alphabetical order) Jonathan London, Ethan Mark, Ellen Raven, Florian Schneider, Elmer Veldkamp and 45 additional Members (as of Friday, September 3, 13:00) of the ‘Teaching Safely in a Pandemic @ Leiden University’ Concern Group (support for this document can be registered via our Facebook page.)